.png)
Shumë kuzhinierë po braktisin kryeqytetin francez për të shkuar në fshatrat ku mund të kenë në dorë jo vetëm zgjedhjen e produkteve por edhe rritjen e tyre.
Largimi i James Henry në 2017 ishte ndoshta më i bujshmi. Kuzhinieri australian, i cili fillimisht fitoi famë në trendet e pjatave të vogla në restorantin Au Passage dhe ish Bones, la Parisin për të punuar së bashku me kuzhinierin Shaun Kelly në një projekt pasioni: hapja e një restoranti dhe bujtinash në fshatin e vogël Saint-Vrain, 30 km në jug të Parisit. Rezultati, restoranti Le Doyenné do të hapet këtë vit. Dhe, ndërsa dyshja mbjellin kopshtin e tyre dhe rinovojnë serën dhe stallat e shekullit të 19-të, ata gjithashtu kanë furnizuar disa nga restorantet kryesore të Parisit me prodhime nga kopshti i tyre me perime.
Por Henry dhe Kelly nuk janë të vetmit kuzhinierë që janë larguar nga Parisi vitet e fundit.
"Unë mendoj se filloi përpara Covid-it, por thjesht nuk dihej", tha Daniela Lavadenz, pronare e restorantit Le Saint-Sébastien në lagjen e 11-të të modës të Parisit.
"Kishte tashmë pafund njerëz që blinin shtëpi në fshat përpara Covid. Por gjithçka u shumëfishua me pandeminë".
Shefi i kuzhinës Sven Chartier me yll Michelin u largua nga kryeqyteti në fund të vitit 2020 për në fshatin e rajonit Perche, 150 km në perëndim të Parisit. Restoranti i tij, Oiseau Oiseau, u hap në tetor 2021 me një menu të mbushur me prodhime vendase. Në vitin 2018, ish-pronarja e dyqanit të bizhuterive Mickaëlle Chabat dhe bashkëshorti i saj, shefi i kuzhinës Louis-Philippe Riel dolën edhe më larg në kufirin italian për një shtëpi të re pranë shpateve. Ata gjetën shtëpinë që do të bëhej resorti Auberge de la Roche e tyre në qytetin e Valdeblore dhe nisën projektin në bashkëpunim me kuzhinierin Alexis Bijaoui.
Mbizotërimi i kuzhinierëve që braktisin kryeqytetin në favor të fshatit është, pjesërisht, një reflektim i një interesi gjithnjë në rritje për natyrën. Pavarësisht disa anomalive, Parisi ka qenë prej kohësh i njohur për transformimin e përbërësve, në vend që t'i prodhojë ato. Por në dekadat e fundit, shumë kuzhinierë parizianë i kishin kushtuar shumë më pak vëmendje se nga vinin ata përbërës.
Tregjet e fermerëve që shesin prodhime vendase janë të pakta në terren në Paris, me shumicën e tregtarëve që në fakt tregtojnë prodhime nga Spanja, Italia dhe Portugalia. Tregu qendror Les Halles, një shtyllë e Parisit që nga Mesjeta, u zhvendos në qytetin periferik të Rungis (afër aeroportit Orly) në vitin 1969 dhe sot zë 4.2 km katrore dhe krenohet me qarkullimin më të madh të çdo tregu me shumicë në mbarë botën.
Fred Pouillot, pronari i shkollës pariziane të gatimit Le Foodist, thotë se në Paris, nuk ka treg fermerësh, ka vetëm treg tregtarësh.
Ndërsa kjo mund të duket e habitshme, veçanërisht duke pasur parasysh lidhjen e famshme të Francës me territorin e saj, sipas gazetarit francez të kuzhinës Emmanuel Rubin, është thjesht hapi i fundit në një transferim të gjatë dhe kompleks. Zhvillimi i shpejtë ekonomik në vitet 1950 dhe 1960, një periudhë e njohur si Trente Glorieuses pati, pohon Rubin, një efekt të qëndrueshëm në qytetet e vendit, veçanërisht në lidhje me ardhjen e supermarketeve në periferi të qendrave të qyteteve që negativisht ndikoi në dyqanet e vogla. Kjo, tha Rubin, "modifikoi zakonet e ngrënies franceze dhe urbane në një mënyrë të qëndrueshme", duke u përhapur nga shtëpia në industrinë e restoranteve.
Ndoshta edhe më thelbësore për shkëputjen e Parisit me peizazhin lokal është stili i tij i gatimit. Restorantet pariziene gëzojnë vetëm reputacion. Për më tepër, restorantet që shërbenin ushqime të prodhuara në masë në Francë u bënë aq të përhapura sa në vitin 2014, qeveria miratoi një ligj ku personat duhet të vërtetonin se pjatat që shërbeheshin në të vërtetë po përgatiteshin në shtëpi.
Megjithatë, kohët e fundit, si pjesë e një rezistence në rritje kundër ushqimit të industrializuar, shumë nga kuzhinierët kryesorë të Parisit kanë filluar të zvogëlojnë varësinë e tyre tek produktet e industrializuara. Por për disa kuzhinierë, të hysh në fshat është një hap tjetër logjik, pohon Lavadenz, “e bën punën më interesante” për këta profesionistë të kuzhinës, të cilët tani kanë në dorë, jo vetëm zgjedhjen, por edhe rritjen e përbërësve të tyre.
Loïc Martin dhe Édouard Bergeon kanë rritur shumë nga prodhimet e tyre për barin e tyre të verës Martin dhe restorantin Robert, të dy në rajonin e 11-të të Parisit për shtatë vjet, që kur Martin bleu tokë në brigjet e lumit Loire.
“Në fillim ishte vetëm për të ‘ushqyer’ restorantet në Paris”, tha Martin. Por në vitin 2021, dyshja zgjeruan bizneset e tyre.
Diçka tjetër që ka ndryshuar është edhe fakti se tashmë është rritur çmimi i banesave në fshatra.
Vetëm më shumë se një orë larg kryeqytetit francez, ka fshatra që tashmë janë bërë strehë për turistët e kryeqytetit edhe sepse po hapen restorante.
Dashuria e kryeqytetit francez për vendasit është sigurisht në rritje, me restorantet që kuptojnë se shfrytëzimi i pasurisë së fshatit përreth është bërë një fitim dhe jo një përjashtim për shumë darka pariziane. Por duke parë kuzhinierët që kujdesen vetë për çdo produkt, nuk është çudi që edhe klientët po zgjedhin një darkë në fshat.
Burimi: BBC. Përshtati: Gazeta "Si"
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
