Libra

‘Nobeli ra në jetën time si një bombë’, francezja Annie Ernaux: Nuk mund të shkruaj më

Nga Gazeta Si - Shkrimtarja franceze Annie Ernaux, 82 vjeçe, fituese e çmimit Nobel për letërsinë në vitin 2022, është një grua e turpshme, autentike dhe introspektive, shumë e larguar nga këto kohëra “të dukem prandaj jam”.

Që kur mori çmimin më të lakmuar për shkrimtarët, ajo është mbyllur edhe më shumë në botën e saj, duke refuzuar intervistat, duke iu përgjigjur gjithmonë me mirësjellje kërkesave përmes e-mailit. Realiteti është se ai çmim e kishte tronditur atë. Dhe për herë të parë ajo e zbuloi atë para një publiku: në një bisedë me shkrimtaren Sally Rooney gjatë ditës së fundit të festivalit letrar Charleston (Angli).

Annie Ernaux deklaroi me tonin e saj të zakonshëm të matur, pothuajse me zë të ulët, se nuk ishte përpjekur kurrë të merrte çmimin prestigjioz dhe se çmimi suedez ra në jetën e saj “si një bombë”. Po, ajo përdori pikërisht atë fjalë, një bombë.

“Tashmë po pengon aftësinë time për t’u fokusuar në të shkruar”. Nga një çmim i lakmuar, Nobeli është kthyer në një cunami që ka pushtuar rezidencën e saj të qetë në fshatin francez: “Do të jem brutale dhe do të them se kam marrë një çmim që nuk e kam dashur kurrë - tha romancierja franceze. Çmimi Nobel ra mbi mua. Ai ra në jetën time si një bombë. Ishte një përmbysje e madhe; që kur e fitova, nuk mund të shkruaj më dhe akti i të shkruarit ka qenë gjithmonë e ardhmja ime”.

Dhe ajo shtoi: “Dhe kështu, duke mos qenë në gjendje të pres me padurim të shkruaj, është vërtet e dhimbshme për mua. Po, është një mirënjohje e madhe, një mirënjohje e punës sime, për mua që shkruaj prej 40 vitesh, - shtoi Ernaux. - Ajo që më prek nuk është vetë çmimi, por bisedat me njerëzit, kur më thonë se duke lexuar punën time shohin veten e tyre. Është ndjenja se çmimi nuk më përket vetëm mua, por të gjithë neve; kjo është e rëndësishme për mua”.

Ernaux, autore e rreth njëzet librave që orvaten mes fiksionit dhe kujtimeve, i tha gjithashtu Rooney-t se kur filloi të shkruante, në moshën 20-vjeçare, i mungonte vetëbesimi.

“Kur isha një shkrimtare e re, nuk mendoja se isha një shkrimtare e mirë, isha plot dyshime dhe pikëpyetje”. Rooney pyeti nëse shkrimi ishte një akt dashurie për të tjerët dhe Ernaux u përgjigj se “një akt shkrimi është në thelb i paqartë”.

Ajo shtoi se “shkrimi mund të përdoret për të tredhur dhe vrarë”, por është gjithashtu “një zëvendësues i shpëtimit... letërsia ka gjithmonë potencialin për moral”.

Rooney, e cila tha se ishte e magjepsur nga procesi i shkrimit krijues, pyeti se si punonte Ernaux. Si gjithmonë, autorja u përgjigj në një mënyrë jokonvencionale: “Ndërsa nga njëra anë do të preferoja të vdisja sesa të mos mbaroja diçka, nga ana tjetër shpesh punoj në disa dorëshkrime në të njëjtën kohë. Më pas e kuptoj që njëri bërtet më fort se të tjerët”. /La Stampa/


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë