Mendim

Mirësevini në botën e re të frikshme me inflacion

Bota përjetoi një horror javën e shkuar, kur tregjet financiare të Britanisë u shembën dhe shtynë Bankën Qendrore atje të ndërhynte me një shtrëngim të politikave për tregun e titujve “në çfarëdolloj shkalle” për të shpëtuar sistemin financiar të vendit.

Deri më tani kjo duket sikur është problem vetëm i Britanisë. Po sikur kjo të reflektojë një realitet të ri botëror? Le ta pranojmë: ditët e inflacionit me liri monetare, të lehtësuara nga globalizimi dhe kriza të vazhdueshme, kanë përfunduar. Kjo do të ketë pasoja të paqëllimshme në çmimet e aseteve dhe yield-et e bonove, siç po shikohet. Rëniet e tjera nuk do të zhduken dot me magji nga bankat qendrore. T’i themi lamtumirë kohës së Greenspan, Bernanke dhe Draghi-t, kur normat e interesit uleshin sa herë tregjet luhateshin.  

Bankat qendrore, në publik të paktën, po vazhdojnë të besojnë se inflacioni është tranzitor dhe se recesioni do të përballohet.  

Në vitin 1980, kryetari i atëhershëm i Rezervës Federale, Paul Volcker, shkaktoi një recesion global duke e rritur normën e interesit në 20% për të reduktuar inflacionin. Por kjo nuk është në të vërtetë ajo që ndodhi në vitet 1980 dhe në vitet 1990. Në kohën kur dolëm nga recesioni Volcker, Kina kishte filluar procesin e investimeve, zhvillimit dhe hapjes së vazhdueshme ndaj tregtisë. Kjo e ndryshoi totalisht ekonominë botërore. Falë rritjes së tregtisë ndërkombëtare, në vend të politikës monetare, inflacioni u kufizua dhe varfëria ekstreme filloi të binte.

Provat bindëse për joefektshmërinë e politikës monetare që orienton inflacionin vjen nga dështimi i bankave në fillim të shekullit 21, që po ulnin normat për të rritur çmimet e konsumit. Një qasje e tillë solli brishtësi në treg dhe la vend për krizën e 2008-s ku tregu i titujve u shkri.

Por që nga viti 2008, pesha e tregtisë globale ka rënë kundrejt PBB-së globale. Nga 61% në 2008-n ka rënë në 52% në 2020-n, niveli më i ulët nga viti 2003. Që atëherë, sigurisht kemi pasur një pandemie, një luftë, rrezik të shtuar të ndryshimeve klimatike dhe një rialokim të të gjithë brezit të furnizimeve.

Duke parë inflacionin nga ana e tregtisë botërore, nuk ka gjasa që edhe kur të dalim nga recesioni, çmimet të stabilizohen. Sa herë që bankat të tentojnë të lehtësojnë politikat do të përballen me presione të rritura inflacionare. Fleksibiliteti po zhduket. Vonesa e bankës Angleze për të shtrënguar masat, mund të jetë fillimi i një trendi, që BQE dhe Fed, duhet të kishin vënë re.

Kur yield-ed qëndrojnë nën presion për një periudhë të gjatë dhe shpërndarja e aseteve shtrembërohet, njësoj si në krizën e 2008-s. Siç thoshte, Warren Buffett, është koha që të shohim se kush “po notonte lakuriq”.

Shumica e botës po pret ende një kthim në një lloj normaliteti me inflacion të ulët, kjo është arsyeja pse yield-et e obligacioneve janë aktualisht në një vend të paqartë midis rritjes së çmimeve të konsumit dhe normave bazë të interesit. Ajo që është pothuajse e sigurt është se kjo nuk përfaqëson asnjë lloj ekuilibri afatgjatë dhe se yield-et e obligacioneve nuk janë askund afër uljes së inflacionit të vazhdueshëm.

Frika duhet të jetë se Britania ka në dorë krijimin e një realiteti të ri global./Bloomberg


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë