.png)
Me valët e të nxehtit të verës që vazhdojnë të djegin pjesën më të madhe të botës, nuk është për t’u habitur të shohësh dhe ndjesh ndryshime në sjellje, si për të rriturit ashtu edhe për fëmijët. Kjo për shkak se truri ka një gamë shumë të ngushtë të temperaturave optimale të funksionimit. Kur truri mbinxehet, mund të çojë në shumë ndryshime fiziologjike dhe neurologjike që mund të ndikojnë në funksionin njohës, vetëdijen dhe shëndetin e përgjithshëm. Fatkeqësisht, shumica e këtyre ndryshimeve shoqërohen me humbje të kujtesës dhe ulje të fokusit dhe shprehen përmes sjelljeve të tilla si rritja e nervozizmit, agresiviteti, ankthi dhe ndjenja e ‘mjegullës së trurit’.
Ndryshimet në temperaturën e trurit tuaj mund të jenë nga burime të brendshme (ethet) ose të jashtme (moti i nxehtë). Por në të dyja rastet, me rritjen e temperaturës së trurit, rriten edhe sjelljet negative. Shkolla e Mjekësisë e Yale botoi një punim të fundit në Journal of Neural Engineering që arriti në përfundimin se “rritje të vogla të temperaturës ndërsa stimulojnë trurin mund të ndryshojnë thellësisht aktivitetin e trurit”. Një studim i vitit 2021 zbuloi gjithashtu se ndërsa temperaturat rriten mbi 25 gradë, mund të vërehen ndryshime në performancën njohëse.
Periudhat më të gjata të nxehtësisë ekstreme janë potencialisht problematike pasi ndryshimet në kiminë e trurit mund të shkaktojnë që neuronet ose të ndezin shumë shpejt ose shumë ngadalë, ndonjëherë edhe të “heshtin”, gjë që mund të ndikojë në mënyrën se si një person mendon, kujton, ndihet dhe fle.
Kjo, nga ana tjetër, mund ta bëjë dikë më të lodhur, të mbingarkuar, agresiv dhe nervoz, dhe mund të largojë më tej energjinë nga truri dhe trupi, duke na bërë të ndihemi edhe më keq.
Pra, çfarë ndodh saktësisht me trurin kur ai mbinxehet? Disa gjëra të ndërlidhura duket se ndodhin menjëherë:
-Çekuilibri i neurotransmetuesve: Neurotransmetuesit janë kimikate që transmetojnë sinjale midis qelizave nervore. Mbinxehja mund të prishë ekuilibrin e neurotransmetuesve në tru. Një çekuilibër në neurotransmetuesit mund të ndikojë në disponimin, njohjen dhe sjelljen dhe mund të çojë në simptoma të tilla si konfuzion, nervozizëm dhe vështirësi në përqendrim.
-Çekuilibri i elektroliteve: Mbinxehja mund të shkaktojë që trupi të humbasë elektrolitet përmes djersitjes. Elektrolitet janë thelbësore për ruajtjen e funksionit të duhur nervor, tkurrjen e muskujve dhe ekuilibrin e lëngjeve. Një çekuilibër elektrolitik mund të rezultojë në ngërçe të muskujve, dobësi dhe në raste të rënda, madje edhe konfiskime.
-Funksioni konjitiv i dëmtuar: Temperaturat e larta mund të dëmtojnë funksionin njohës dhe vendimmarrjen. Studimet kanë treguar se detyrat që kërkojnë vëmendje, kujtesë dhe arsyetim mund të ndikohen negativisht kur truri mbinxehet. Kjo mund të çojë në ulje të performancës.
-Rreziku i goditjes nga nxehtësia: Në raste ekstreme, mbinxehja e zgjatur mund të çojë në goditje nga nxehtësia, një gjendje kërcënuese për jetën. Goditja e nxehtësisë ndodh kur temperatura bazë e trupit rritet në nivele të rrezikshme, duke çuar në konfuzion, humbje të vetëdijes, konvulsione dhe madje edhe koma. Goditja nga nxehtësia mund të shkaktojë dëmtim të përhershëm të trurit nëse nuk trajtohet menjëherë.
-Nivelet e reduktuara të oksigjenit në gjak: Mbinxehja ndonjëherë mund të shkaktojë frymëmarrje të cekët dhe të shpejtë, gjë që mund të rezultojë në ulje të niveleve të oksigjenit në gjak. Nivelet më të ulëta të oksigjenit mund të dëmtojnë funksionin e trurit dhe të kontribuojnë në ndjenjat e konfuzionit dhe çorientimit.
-Inflamacioni: Temperatura e ngritur e trupit mund të shkaktojë një përgjigje inflamatore në trup, duke përfshirë trurin. Inflamacioni në tru mund të kontribuojë potencialisht në çrregullime neurologjike dhe të ndikojë në funksionin njohës.
-Ndikimi në barrierën gjak-tru: Barriera gjak-tru është një shtresë mbrojtëse që rregullon kalimin e substancave midis qarkullimit të gjakut dhe trurit. Mbinxehja dhe inflamacioni mund të komprometojnë integritetin e barrierës gjak-tru, duke lejuar potencialisht substanca të dëmshme të hyjnë në tru dhe të shkaktojnë dëme.
Burimi: Forbes. Përshtati: Gazeta Si.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
