.png)
Seria e shkurtimeve të prodhimit të naftës të orkestruara nga Arabia Saudite që nga vjeshta e kaluar tani do të japë efektin te çmimet.
Tregjet i kishin injoruar kryesisht këto lëvizje, duke u fokusuar në vend të kësaj në ekonominë e lëkundur globale, por këtë javë çmimi i naftës së papërpunuar Brent, pikë referimi ndërkombëtar, u rrit mbi 80 dollarë për fuçi për herë të parë që nga fundi i prillit.
Në një raport të botuar, Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë, grupi i monitorimit me bazë në Paris, tha se shkurtimet e prodhimit mund të çojnë në deficite të konsiderueshme në furnizimet globale të naftës, duke filluar nga korriku, duke rritur potencialisht çmimet dhe duke shtrydhur konsumatorët.
“Pas një periudhe qetësie relative, ne presim një paqëndrueshmëri të përtërirë dhe presion në rritje mbi çmimet në muajt e ardhshëm,” tha Toril Bosoni, kreu i sektorit të tregut të naftës në Agjencinë Ndërkombëtare të Energjisë.
Një rritje e qëndrueshme e çmimeve do të ishte një fitore e madhe për ministrin saudit të naftës, Princin Abdulaziz bin Salman, i cili është kryetar i grupit të prodhuesve të naftës të njohur si OPEC Plus. Ai ka zhvilluar një fushatë për të bindur tregtarët se Arabia Saudite dhe prodhuesit e tjerë të naftës do të bëjnë çfarëdo shkurtimi të prodhimit të nevojshëm për të mbajtur tregjet në ekuilibër.
Në fillim të korrikut, Arabia Saudite tha se do të zgjaste një ulje prej një milion fuçi në ditë , të cilën e njoftoi fillimisht në qershor, për një muaj tjetër, deri në gusht. Rusia tha gjithashtu se do të ulte furnizimin me 500.000 fuçi naftë në ditë në gusht.
Analistët thanë se Arabia Saudite donte çmime relativisht të larta, në intervalin 90 dollarë për fuçi, për të financuar një program ambicioz zhvillimi të udhëhequr nga Princi i Kurorës Mohammed bin Salman.
Deri kohët e fundit, tregjet u shmangën nga lëvizjet saudite. Tregtarët ishin të shqetësuar për një rënie ekonomike, veçanërisht në Kinë , që mund të zvogëlojë kërkesën për naftë, si dhe tensionet midis Riadit dhe Moskës që mund të çojnë në një betejë për pjesën e tregut si ato që goditën çmimet e naftës në 2014 dhe 2020.
“Ka shumë negativitet, një lloj negativiteti të larmishëm, që po merr çdo gjë si peng”, tha Princi Abdulaziz më 5 korrik në një konferencë që Organizata e Vendeve Eksportuese të Naftës mbajti në Pallatin e pasur Hofburg në Vjenë.
Megjithatë, tregjet mund të kenë filluar të kthehen në favor të OPEC-ut.
“Me Brent që arriti në 80 dollarë këtë javë, mendoj se njerëzit do të rivlerësojnë skepticizmin e tyre në lidhje me strategjinë saudite,” tha Helima Croft, drejtuese e mallrave globale në RBC, një bankë investimesh.
Shumë varet nga perspektiva ekonomike. Nëse shqetësimet për inflacionin dhe rritjen globale lehtësohen, çmimi i naftës mund të rritet.
“Unë pres që çmimet e naftës së papërpunuar të rriten ndjeshëm në gjysmën e dytë të këtij viti për shkak të rimëkëmbjes solide të kërkesës në Kinë, Indi, SHBA dhe gjetkë, së bashku me shkurtimet e thella të ofertës nga prodhuesit e OPEC Plus, veçanërisht nga Arabia Saudite,” tha Bob McNally, president i Rapidan Energy Group, një firmë kërkimore.
Ka shenja se Rusia po bashkëpunon me shkurtimet e udhëhequra nga Arabia Saudite. Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë tha se eksportet ruse të naftës në qershor ranë rreth 8 për qind nga një muaj më parë. Të ardhurat e Moskës nga këto shitje ranë pothuajse 50 për qind nga një vit më parë, në 11.8 miliardë dollarë, vlerësoi agjencia.
Eksportet ruse në det kanë rënë sërish në korrik në nivelin më të ulët të këtij viti, sipas Viktor Katona, një analist në Kpler, një firmë që gjurmon këto dërgesa.
Faktorë të tjerë mund të kufizojnë çdo rritje të konsiderueshme të çmimeve. Për herë të parë këtë vit, Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë shkurtoi parashikimin e saj për rritjen e kërkesës për naftë në 2023 me 220.000 fuçi në ditë, në 2.2 milionë, kryesisht për shkak të rritjes më të ngadaltë se sa pritej në Kinë.
Ndërsa kërkesa globale për naftë pritet ende të arrijë një nivel rekord prej më shumë se 102 milionë fuçi në ditë në vitin 2023, agjencia parashikon që ritmi i rritjes do të përgjysmohet në vitin 2024, pjesërisht për shkak se automjetet elektrike ndihmojnë në frenimin e konsumit të naftës.
Në të njëjtën kohë, furnizimet po vazhdojnë të rriten jashtë OPEC-ut nga vende duke përfshirë Shtetet e Bashkuara, Brazilin dhe Guajanën, duke kompensuar të paktën një pjesë të ndikimit të shkurtimeve të grupit.
OPEC mbetet gjithashtu një burim i mundshëm i naftës shtesë. Shkurtimet e reja do ta çojnë prodhimin e Arabisë Saudite në vetëm nëntë milionë fuçi në ditë, më e ulëta në dy vjet, vlerëson Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë, duke ndjekur Rusinë si prodhuesi kryesor i OPEC Plus. Sauditët duan ta rikthejnë atë prodhim sa më shpejt të jetë e mundur, thanë analistët.
Burimi: New York Times/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
