Mendim

Bernard-Henri Lévy, filozofi francez që shkaktoi luftën dhe përgjaku Libinë

Merve Şebnem Oruç* - Në Libi, gjithçka filloi në Benghazi. Më 1951, Mbreti Idris I shpalli pavarësinë e Libisë. Kur Moammar Gaddafi drejtoi një grusht shteti ushtarak kundër Mbretit Idris, ai ishte një ushtar i ri në Benghazi. Kur Pranvera Arabe goditi Libinë në shkurt 2011, protestat filluan së pari këtu. Kur vendet perëndimore ndërhynë në Libi në Mars, shënjestra e parë e tyre ishte Benghazi. Dhe më 11 shtator 2012, ngjarjet që e kthyen pranverën arabe në dimrin arab dhe ndryshuan rrjedhën e historisë edhe një herë në Libi, ndodhi në Benghazi: Sulmi ekstremist ndaj konsullatës amerikane që vrau ambasadorin amerikan në Libi, Christopher J Stevenson, dhe tre amerikanë në qytet.

Në fakt, ndërhyrja e NATO-s në Libi nuk filloi e planifikuar mirë. Gaddafi bëri që mercenarët e tij të sulmonin protestuesit dhe u zotuan se "do ta pastronin Libinë qytet më qytet, shtëpi me shtëpi", dhe presidenti i atëhershëm Barack Obama hezitonte të ndërhynte. Më vonë ai do të deklaronte se "gabimi më i madh" i ishte " dështimi për të planifikuar se çfarë do të bëhej, ditën pas ndërhyrjes në Libi".

Edhe pse SHBA hezitonte, Franca dhe Britania e kishin marrë tashmë vendimin e tyre. Në mars të vitit 2011, një figurë kontroverse e inteligjencës franceze, një filozof dhe shkrimtar që ka kontakte me  politikën në të gjithë botën, duke marrë parasysh faktin se ai është një intelektual, Bernard-Henri Lévy, shkoi në Benghazi dhe u takua me kundërshtarët e Gadafit. Kur u pyet për arsyet e këtij vendimi, ai tha: "Për të drejtat e njeriut, që një masakër të parandalohej, por unë gjithashtu doja që ata të shihnin një hebre që mbronte çlirimtarët kundër një diktature, për të treguar vëllazëri. Dëshiroja që myslimanët të shihnin që një francez, një perëndimor dhe një hebre mund të ishin në anën e tyre ".

Kur Bernard-Henri Lévy u kthye nga Benghazi në Paris, ai u takua menjëherë me Presidentin francez, Nicolas Sarkozy dhe deklaroi se përmbysja e Gaddafit ishte e vetmja zgjidhje në Libi. Ishte e habitshme që Sarkozy dhe Lévy, të cilët kishin pikëpamje të kundërta, u pajtuan për këtë dhe Lévy papritmas u bë emisari i Sarkozisë. Lévi solli në një ide të përbashkët opozitën libiane me sekretaren e atëhershme të shtetit Hillary Clinton. Obama ishte akoma në mëdyshje, por Clintoni e kuptoi shpejt situatën.

Kur Gaddafi dërgoi një karvan ushtarak kundër opozitës në Benghazi, aeroplanët francezë filluan bombardimin e tyre, me Britaninë dhe SH.B.A që e ndoqën më vonë. Rreth 112 Tomahawks u nisën nga mesdheu dhe fushata e koalicionit vazhdoi për shtatë muaj. Lévy ishte mjaft i lumtur me ndërhyrjen, duke thënë se "misioni i NATO-s, për aq sa unë jam i interesuar, ishte ashtu siç duhej". Në dokumentarin e tij "Betimi i Tobruk", ai tregoi në detaje rreth asaj se si ai bindi një president konservator dhe  rolin e tij në ndërhyrjen e NATO-s. Edhe pse të gjithë në Francë e dinë rolin e tij të ndërrimit të lojërave në ndërhyrjen në Libi, bota nuk ishte dhe ende nuk është e vetëdijshme për këtë.

Nga ana tjetër, Sarkozi me siguri po kërkonte një arsye, një justifikim për të ndërhyrë në Libi dhe Lévy si një "intelektual shumë i famshëm" ja bëri punën e lehtë. Franca njohu Këshillin Kombëtar të Tranzicionit (NTC) dhe i bindi të tjerët që të ndërhynin në Libi për të rrëzuar Gadafin. Deri atëherë, Lévy kishte luajtur rolin e mbrojtësit të të drejtave të njeriut shumë mirë. Sidoqoftë, në qershor 2011, kur ai shkoi në Izrael dhe u takua me kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu, qëllimi i tij real u zbulua. Ai i bëri një premtim Netanyahu dhe e bëri publik. Filozofi i tha Agence France-Presse (AFP) se, në një takim 90 minutësh me Netanyahu, qeveria e re e Libisë do të ketë një marrëdhënie të mirë me Izraelin, në momentin që Gaddafi të rrëzohet.

Edhe pse këto fjalë e gëzuan Izraelin, ajo shkaktoi zemërim të madh në botën arabe. Edhe pse NTC e mohoi atë, Gaddafi e përdori këtë deri në fund. Kjo ishte gjithashtu një mundësi unike për Emiratet e Bashkuara Arabe, Arabinë Saudite dhe vendet e Gjirit për të ndryshuar drejtimin e Pranverës Arabe. Edhe pse Mustafa Abdul Jelil, i cili ishte në krye të NTC, bëri një fjalim të fortë pas përmbysjes së Gadafit në tetor 2011, duke ‘’premtuar’’ një vend me rregulla islamike, në mënyrë që të ndryshojë perceptimin e rremë në botën arabe se ai ishte vegël e Izraelit dhe Perëndimit; por kjo e ndërlikoi edhe më shumë situatën. Ai i bëri vendet perëndimore të dyshonin për NTC.

François Hollande, i cili u zgjodh si President i Francës në Mars 2012, nuk do ta dëgjonte shkrimtarin militant, Lévy, si presidenti i mëparshëm, por trashëgimia e Lévy bëri që vendet perëndimore të ndryshojnë mendimet e tyre për Sirinë, dhe ata nuk u pajtuan për rrëzimin e Bashar Asadit . Ai gjithashtu e bëri më të lehtë për Rusinë që t'i jepte mbështetje të hapur Asadit.

Nakoula Basseley Nakoula, një kopt i lindur në Egjipt dhe shtetas  i SHBA - hodhi në YouTube, në verën e vitit 2012, filmin e shkurtër "Pafajësia së myslimanëve" . Ky film që fyente profetin Muhamed, hodhi tërë botën myslimane në një revoltë të madhe. Në përvjetorin e 11 shtatorit, në 11 shtator 2012, Dimri Arab u vendos të fillonte me sulmin në Benghazi. Kapja e ambasadës amerikane në Benghazi dhe vrasja e ambasadorit ishte pika e kthesës ku al-Kaida gjithashtu do të tregonte fuqinë e saj. Dhe pas kësaj, filloi propaganda e zezë ndaj Vëllazërisë Myslimane, duke e lidhur atë me al-Kaidën. Sigurisht, ngritja e al-Kaidës në Libi ishte planifikuar dhe inskenuar nga disa vende të gjirit, sidomos Emiratet e Bashkuara Arabe, të cilat me këtë veprim, kishin ngritur një kurth për Vëllazërinë Myslimane. Për veprimet e Al-Kaedas, vendet e gjirit ia vunë fajin Katarit. Dhe Ansar al-Sheriati, al-Kaida e Libisë, përfundoi me sukses detyrën e ngarkuar prej vendeve të gjirit dhe shërbeu si një katalizator për luftën civile. Grupi terrorist depërtoi në disa grupe të opozitës dhe i hapi rrugën kundërshtarëve të Gaddaf,i që të fillojnë të luftojnë njëri-tjetrin.

Kjo është historia që shfrytëzoi gjenerali puçist Khalifa Hafter, për t'i caktuar vetes misionin "shpëtimtar të Libisë" dhe e çoi atë në Benghazi. Lévy, një përkrahës i Emmanuel Macron, presidenti aktual i Francës, është larguar nga skena, por historia nuk do ta harrojë kurrë rolin e tij për gjakderdhjen në Libi.

*Analiste e Daily Sabah (Turqi)


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë