Njerez

‘Atje kishte 6 kampe, i shtati ishte në Tiranë’. Jeta në Shqipëri, Serbi, Jemen pas Guantanamos: Jemi ende në burg

Në korrik 2004, më shumë se dy vjet pasi të burgosurit e parë mbërritën në Guantanamo, Pentagoni filloi rishikimin e tij të parë zyrtar të statusit të të burgosurve dhe liroi 38 burra me statusin "NEC", ose "luftëtar, jo armik". Statusi në mënyrë efektive pranoi se burrat nuk ishin të lidhur me Al-Kaedën ose talebanët dhe nuk kishin ndërmarrë veprime armiqësore kundër SHBA.

Në mesin e 38 ishin pesë persona të kapur në Afganistan për të cilët SHBA-të thanë se dyshonin se ishin anëtarë të Lëvizjes për Pavarësinë e Turkestanit Lindor, një grup i vogël militant i dedikuar pavarësisë për rajonin kinez, i njohur gjithashtu si Xinjiang.

Ishte e pasigurt t'i kthesh burrat në vendin e tyre në Kinë, ku do të persekutohen nga shteti, kështu që SHBA-ja arriti një marrëveshje me Shqipërinë për t'i marrë ata. Ata u liruan përfundimisht në vitin 2006 dhe zbarkuan natën vonë në kryeqytetin shqiptar, Tiranë. Gëzimi i tyre fillestar për të qenë të lirë ra kur i çuan drejt e në një kamp refugjatësh të mjerë në periferi të qytetit, ku do të kalonin më shumë se një vit.

"Ishte si një botë tjetër", tha Abu Bakker Qassim, 52-vjeçari që tani jeton një jetë të qetë me familjen e tij në një periferi të varfër jashtë Tiranës. "Pesë vjet ishim në Guantanamo, në vapë dhe befas ishim në Shqipëri në të ftohtë. Çdo ditë visheshim shumë dhe hanim ushqim pa shije mes të huajve në kamp".

Qassim mohon të ketë qenë ndonjëherë anëtar i Lëvizjes për Pavarësinë e Turkestanit Lindor. Ai po udhëtonte për në Turqi nëpërmjet Pakistanit kur u kap nga militantët dhe u dorëzua në SHBA. Ashtu si Adayfi, Qassim dhe ish të arrestuarve të tjerë të nisur për në Shqipëri iu premtuan ndihmë financiare, pasaporta, shtetësi dhe apartamente që ishin gati për ta, thanë ata, vetëm për të zbuluar një realitet krejt tjetër në terren.

"Guantanamo kishte gjashtë kampe në atë kohë dhe kampi i refugjatëve në Shqipëri ishte kampi i shtatë", tha Zakir Hasam, një uzbek i burgosur në Guantanamo nga viti 2002 deri në 2006. "Kishte katër ose pesë njerëz në një dhomë me tela me gjemba rreth kampit, dhe nuk kishim para dhe ushqim”, tha Hasam.

"Autoritetet na thanë se puna e tyre e vetme ishte të na mbanin të sigurt politikisht dhe fizikisht dhe kaq”.

Pas një viti qëndrimi në kampin e refugjatëve dhe një sërë protestash, ish-të arrestuarit në Tiranë u zhvendosën në banesa. Ata tani, në disa mënyra janë më me fat. Disa janë martuar ose janë rimartuar. Qassim dhe Hasam të dy kanë fëmijë. Ata përfitojnë nga ndihma financiare mujore për qiranë dhe faturat dhe kanë pasur sukses duke u integruar në komunitetet e tyre lokale. Fati i tyre i mirë ishte që të përfundonin në një vend me shumicë myslimane.

Por në mënyra të tjera ata jetojnë nën të njëjtat kufizime si ish të burgosurit në Serbi, Sllovaki dhe Kazakistan. Ata nuk kanë pasaporta apo leje pune, ndaj nuk mund të udhëtojnë apo të fitojnë ligjërisht jetesën për të plotësuar ndihmën e tyre modeste financiare.

"Kjo nuk është liri", tha Qassim. “Falë Zotit jemi jashtë burgut, por nuk jemi të lirë”.

Gruaja e Qasimit “blen perimet më të lira, frutat më të lira, ato që janë pak të prishura”, tha ai. "Ne nuk blejmë dot në treg sepse na mbarojnë paratë për 15 ditë. Pra kursejmë ku të mundemi. Këtu jemi vetëm, të huaj jemi, nuk kemi familje që mund të ndihmojë".

Ndihma financiare i mban ata në këmbë, por edhe i mban në një situatë të pasigurt, sepse është e lidhur vetëm me ish të arrestuarit dhe jo me familjet e tyre. Kur miku dhe ish i burgosuri i Qasimit, Ala Abd Al-Maqsut Mazruh, vdiq nga Covid pesë muaj më parë, gruaja e tij Hatiche mori një letër nga qeveria shqiptare që i thoshte se ndihma do ti ndërpritej menjëherë.

Asaj iu tha gjithashtu se prona e marrë me qira nga qeveria ku ajo jetonte me tre fëmijët e tyre të vegjël do t'i merrej sërish shtatorin e ardhshëm.

Ashtu si Qassim, Ala u lirua pa akuza në vitin 2005, pasi u caktua si një luftëtar joarmik. Hatiche shkoi personalisht në Ministrinë e Brendshme, tha ajo, për të mbrojtur çështjen e saj, por nuk u lejua dhe ajo nuk ka marrë një përgjigje për mesazhet e saj. Ajo nuk mund të përballojë një avokat. Për të mbajtur tre fëmijët e saj, ajo do të duhet të gjejë punë me kohë të plotë, ndërsa kujdeset për ta. Frika e saj më e madhe është se nuk do të mund të strehojë dhe ushqejë fëmijët e saj. Frika e saj e dytë më e madhe është se ata do të persekutohen në të ardhmen sepse babai i tyre ishte në Guantanamo.

“Kam frikë për fëmijët e mi nesër dhe pasnesër”, tha ajo. “Kam frikë se do të pasohen nga stigma e Guantanamos”.

Qeveria shqiptare nuk iu përgjigj kërkesave për të komentuar këtë histori.

 “Problemi ynë më i madh është se nuk kemi letërnjoftim”, tha Hasam. "Ndërhyn në çdo pjesë të jetës. Nuk ke zgjedhje, nuk mund të zgjedhësh se ku të jetosh, nuk mund të zgjedhësh të udhëtosh për të parë familjen tënde jashtë vendit, nuk mund të zgjedhësh ku të punosh, të gjithë kërkojnë ID dhe dokumente dhe historinë tuaj të punës", tha ai.

Hasam shkon çdo javë në një treg mbeturinash, ku ai kërkon artikuj elektronikë dhe mekanikë që mund të blejë, riparojë dhe rishes si telefona inteligjentë dhe laptopë të prishur, radio, çdo gjë që mund të hapë dhe rirregullojë. Por zgjedhjet dhe kufijtë, janë të pakta.

Zakir Hasam në tregun pranë shtëpisë së tij në Tiranë. “Ne nuk kemi ID, kjo ndërhyn në çdo pjesë të jetës”, tha ai.

Ai dëshiron mbi të gjitha të jetë në gjendje të gjejë një punë të mirë, bazuar në aftësitë e tij mekanike dhe të sigurojë një jetë më të mirë për dy fëmijët e tij autikë, të cilët aktualisht nuk mund të marrin kujdesin e duhur. Ai zbuloi në vitin 2020 se emri i tij ishte renditur në "World Check", një bazë të dhënash globale që nuk do të thoshte asgjë për të në atë kohë, por përdoret nga bankat kudo për të kontrolluar klientët me prejardhje kriminale. Të qenit i listuar në bazën e të dhënave mund të kufizojë një person në mënyra që ata nuk mund ta shohin, dhe Refinitiv, kompania që qëndron pas saj, nuk i informon ata që janë të listuar.

Atë vit doli se shumë ish-të burgosur të Guantanamos ishin shtuar në bazën e të dhënave, shumë në kategorinë e saj "terrorizëm", pavarësisht se nuk ishin akuzuar kurrë për një krim. Tani, me ndihmën e një firme ligjore britanike, ata ngadalë po marrin pagesa të vogla. Hasam mori 3000 dollarë. Qassim mori 3000 dollarë.

Mansoor Adayfi nuk dinte pothuajse asgjë për Serbinë kur një delegacion nga qeveria e saj erdhi për ta vizituar atë në vitin 2016, në vitin e tij të 14-të në burgun e Guantanamos.

E vetmja gjë që dinte Adayfi ishte se forcat serbe kishin masakruar muslimanët boshnjakë në luftërat ballkanike të viteve 1990. Të gjithë të burgosurit e vendosur për t'u liruar nga Guantanamo atë vit e dinin këtë pjesë të historisë, tha Adayfi, dhe askush nuk donte të shkonte në Serbi.

Deri në atë moment, Adayfi kishte qenë në Guantanamo gjatë gjithë jetës së tij të rritur. U arrestua në Afganistan në moshën 19-vjeçare dhe u mbajt pa asnjë akuzë deri në moshën 32-vjeçare. Një vit më parë, SHBA-ja e kishte ulur zyrtarisht vlerësimin e saj për të për të pranuar se ishte e paqartë nëse ai kishte qenë ndonjëherë i lidhur me Al-Kaedën, dhe ai ishte liruar sipas një sistemi kompleks marrëveshjesh të klasifikuara për rivendosjen e të burgosurve jashtë vendit.

Adayfi donte të shkonte në Katar, ku kishte familje, ose në Oman, i cili kishte fituar një reputacion në Guantanamo për trajtimin e mirë të ish të burgosurve. Por kur erdhi koha për takimin e delegacionit të tij në dhomën e caktuar në Camp Six, Adayfi gjeti një ekip serb duke e pritur atë. Ai i dëgjoi dhe pastaj u tha vetwm diçka.

“U thashë faleminderit shumë, por e di historinë”.

Sipas Adayfit, shefi i delegacionit e siguroi atë se myslimanët janë të mirëpritur në Serbi. Qeveria do ta trajtonte si qytetar, i thane se do e ndihmonin të mbarojë arsimin, jepnin ndihmë financiare dhe rregullonin një pasaportë dhe letërnjoftim. Ata do ta ndihmonin atë të fillonte nga e para.

Pas takimit, Adayfi u tha zyrtarëve amerikanë në Guantanamo se nuk donte të shkonte. Por ata nuk e dëgjuan.

"Një i dërguar i departamentit të shtetit erdhi të më takojë pas takimit të delegacionit dhe më tha, 'Mansoor, nuk ke zgjidhje tjetër. Ti do të shkosh në Serbi'".

Adayfi është 39 vjeç, karizmatik dhe i shpejtë për të buzëqeshur, me një cilësi fëmijërore që ia atribuon të qenit i mbyllur në momentin që po bëhej i rritur. Udhëtimi i tij i gjatë për në Beograd filloi në Jemen, ku ai u rrit në një fshat rural pa ujë të rrjedhshëm dhe energji elektrike. Si adoleshent ai u transferua në kryeqytetin Sanaa për të mbaruar shkollën dhe për të studiuar shkenca kompjuterike. Sipas rrëfimit të tij, ai udhëtoi në Afganistan në vitin 2001 për një detyrë si asistent kërkimor, të organizuar nga një institut arsimor në Sanaa.

Katër muaj pasi Adayfi mbërriti, SHBA pushtoi Afganistanin dhe filloi të gjuante për anëtarët e al-Kaedës. Fletëpalosjet u hodhën nga avionët që premtonin shpërblime të mëdha në para për kthimin e njerëzve. Adayfi thotë se makina me të cilën po udhëtonte në veri të Afganistanit u zu në pritë nga militantët, vetëm disa ditë para se të kthehej në Jemen, dhe ai u kap rob dhe iu dorëzua SHBA.

Të burgosur me kostume portokalli në kampin e paraburgimit në Gjirin e Guantanamos, në janar 2002.

Ndalesa e parë e Adayfit ishte një faqe e zezë amerikane, ku ai thotë se ishte zhveshur, rrahur, marrë në pyetje dhe akuzuar se ishte një komandant egjiptian i Al-Kaedës. Prej andej ai u dërgua me kapuç dhe pranga në Gjirin e Guantanamos.

14 vitet e tij në burgun famëkeq janë rrëfyer në "Mos na harro këtu", një kujtim i botuar në fund të vitit të kaluar. Ai flet për torturat, abuzimin psikologjik dhe vdekjen e vëllait dhe motrës së tij ndërsa ai ishte i burgosur. Ai mësoi vete anglisht nga e para në kamp, ​​si dhe shkencë kompjuterike dhe teori biznesi. Por historia përfundon menjëherë pas lirimit të tij, pasi ai zbarkon në Beograd në errësirë ​​një natë korriku 2016 dhe u dërgua nga shërbimi sekret në një apartament të vogël në qendër të qytetit. Adayfi qëndroi zgjuar natën e parë, duke pyetur veten se çfarë e priste.

"Isha i rraskapitur, por nuk mund të flija, i uritur, por nuk mund të haja", tha ai, i ulur në banesën e tij aktuale në Beograd.

“Kishte vetmi në Guantanamo, por ky ishte një lloj i ri", tha ai.

Ajo që erdhi më pas është ajo që Adayfi e quan "Guantanamo 2.0", një ekzistencë e izoluar dhe e kufizuar në Serbi, nga e cila ai nuk lejohet të largohet dhe ku ai thotë se ndiqet nga policia që paralajmëron këdo që përpiqet të miqësohet.

Shumë ish të burgosur të Guantanamos nëpër vende të ndryshme, të gjithë të liruar pa akuzë përshkruan përvoja të ngjashme: jetojnë në harresë; të kufizuar nga mungesa e dokumenteve, ndërhyrja e policisë dhe kufizimet e udhëtimit që i kufizojnë ata në një vend apo edhe një qytet të vetëm, duke e bërë të vështirë gjetjen e punës, vizitën e familjes ose krijimin e marrëdhënieve.

“Mirë se erdhe në jetën tonë”, tha Adayfi. “Kjo është jeta pas Guantanamos”.

Marrëveshjet e zhvendosjes i përhapën ish-të arrestuarit në të gjithë globin, në Serbi, Sllovaki, Arabinë Saudite, Shqipëri, Kazakistan, Katar dhe gjetkë. Disa patën fatin relativisht të mirë për t'u riatdhesuar në vendet e tyre të origjinës, duke përfshirë Britaninë e Madhe, të tjerët u dërguan diku në një vend të huaj.

Adayfi u ndalua të kthehej në Jemen, ku jeton familja e tij, sepse kongresi amerikan vendosi se ishte një rrezik sigurie kthimi i të burgosurve në ato vende që i konsideronte të paqëndrueshme. Jemeni gjithashtu ka refuzuar t'i japë Adayfit një pasaportë, dhe po ashtu edhe Serbia, kështu që ai është në fakt pa shtetësi, i izoluar në Beograd.

Marrëveshja që e çoi atje, si shumë gjëra rreth Guantanamos, mbetet e fshehur në fshehtësi.

"Unë nuk di asgjë zyrtarisht, sepse Shtetet e Bashkuara nuk u thonë asgjë avokatëve", tha avokatja e Adayfi, Beth Jacob, një njujorkeze që tani ka përfaqësuar nëntë të burgosur të Guantanamos.

"Shumicën e informacionit që kam për klientët e mi nuk mund t'i ndaj me ta sepse është klasifikuar si sekret dhe ajo që kam është e redaktuar shumë”.

Departamenti Amerikan i Shtetit i tha BBC-së se kishte marrë garanci nga të gjitha vendet e treta se ish të arrestuarit do të trajtoheshin në mënyrë njerëzore, si dhe "garanci sigurie të krijuara për të zbutur kërcënimin që një ish i burgosur mund të paraqesë pas transferimit" dhe një "kornizë për të lehtësuar një riintegrim të suksesshëm i të paraburgosurit në shoqëri”. Departamenti i Shtetit kishte asistuar me raste me kostot që lidhen me mbështetjen e ish-të burgosurve, tha një zëdhënës megjithëse shumat e përfshira dhe kohëzgjatja e ndihmës mbeten të paqarta. Qeveria e Serbisë nuk iu përgjigj pyetjeve të BBC-së.

Për Adayfi, marrëveshja e zhvendosjes duket si një rrjetë e padukshme. Ai nuk është i sigurt se ku fillon dhe ku mbaron. Ai nuk mund të largohet nga Serbia sepse nuk ka pasaportë dhe nuk mund të largohet nga Beogradi pa aplikuar paraprakisht për leje. Ai ndiqet nga policia, thotë ai, dhe ka gjetur softuer dëgjimi të instaluar në telefonin e tij të lëshuar nga qeveria. Ai nuk lejohet të drejtojë makinën, kështu që ai rrallë merr pjesë në namazin e xhumasë sepse përfshin një udhëtim të gjatë vajtje-ardhje me autobus deri në xhaminë më të afërt. Ai ka një leje qëndrimi, ka marrë ndihmë financiare për qira dhe arsimim të mëtejshëm, por është e vështirë për të gjetur punë, sepse ai nuk mund të shpjegojë 15 vitet që kaloi në Guantanamo, ndaj ka vështirësi për të përballuar jetesën. Ai jeton në një apartament që i gjeti qeveria në një periferi të qytetit ku ka pak myslimanë të tjerë dhe nuk ka vend për të blerë mish hallall. Ai kryesisht ha vetëm në shtëpi dhe për të thyer vetminë e tij merr autobusin për në një qendër tregtare aty pranë dhe endet përreth.

Përzgjedhje nga dy piktura të Sabry al-Qarashi, i cili filloi të pikturonte në Guantanamo.

Menjëherë pasi mbërriti në Beograd në vitin 2016, Adayfi dha intervistën e tij të parë për mediat amerikane dhe u tha atyre se ishte i pakënaqur për jetën e tij të re. Si përgjigje, një tabloid serb i lexuar gjerësisht botoi një histori me faqe të plotë duke iu referuar atij si një "xhihadist i al-Kaedës" dhe "terrorist i dënuar" i cili ishte mosmirënjohës ndaj vendit të tij pritës.

Ata me të cilët është përpjekur të miqësohen janë paralajmëruar nga policia, thotë ai. Ai ka fotografi të bisedave në WhatsApp, në të cilat njerëzit i përshkruanin këto ndërveprime, që nga vizita e tij e parë e vetmuar në një kafene, disa javë pasi mbërriti, kur policia me sa duket mori në pyetje një grup libianësh në një tavolinë ngjitur, deri te ndërveprimi i tij më i fundit vitin e kaluar, kur kishte pirë kafe me një të ri mysliman që ai u takua në xhami.

“Ata e ndaluan dhe e pyetën: “A e njeh Mansurin nga Al-Kaeda?”, tha Adayfi. “Në fund i thashë të më fshijë numrin. Nuk dua që dikush të lëndohet”.

Pas një interviste me PBS Frontline në vitin 2018, Adayfi u kap nga policia dhe u rrah. U arrestuan edhe dy shokë të kursit të tij të gjuhës. Dhe kështu Adayfi e kalon pjesën më të madhe të kohës vetëm në banesën e tij. Ai angazhohet rrallë me fqinjët e tij dhe ka shkuar më pak në qendrën tregtare, që kur u pa duke u falur në një zonë të jashtme vitin e kaluar dhe u shoqërua jashtë ambienteve nga policia.

“Pas një kohe që përpiqesh, në fund heq dorë”, tha Adayfi. "Unë jetoj kryesisht brenda kokës sime tani".

Zëvendësuesi më i afërt i miqve të Adayfit në Beograd është një rrjet ndërkombëtar i ish-të burgosurve të Guantanamos që ai ka ndihmuar në lidhjen dhe të cilin ai i quan "vëllezërit", të cilët komunikojnë përmes grupeve të ndryshme WhatsApp ose përmes telefonit. Përmbajtja e grupeve është kryesisht jopolitike, për të shmangur rrezikimin e dikujt në vendet e tyre pritëse. "Ne këndojmë këngë, tregojmë shaka, ndajmë foto, flasim me njëri-tjetrin për shëndetin tonë. Ne ndajmë kujtimet e Guantanamos", tha Adayfi. "Na ndihmon të vazhdojmë jetën".

Ndër ish të burgosurit me të cilët Adayfi flet është Sabry al-Qurashi, një koleg jemenas i cili kaloi gati 13 vjet në Guantanamo para se të zhvendosej me forcë në Semey, një qytet i vogël në një ish-vend testimi bërthamor në Kazakistanin e largët lindor.

Al-Qurashi u transferua në Kazakistan në vitin 2014 me katër ish të burgosur të tjerë, duke përfshirë Asim Thahit Abdullah Al Khalaqi i cili vdiq katër muaj pasi mbërriti dhe Lotfi Bin Ali, i cili nuk mundi të merrte kujdesin mjekësor që i nevojitej në Semey për një sëmundje e zemrës dhe vdiq vitin e kaluar pasi u deportua në Mauritani.

Me largimin e Bin Aliut, al-Qurashi mbetet i vetëm në Semey, ku "jeton në një gjendje më të keqe se burgu", tha ai. Ai i ka shkruar letra presidentit dhe kryeministrit të Kazakistanit dhe ambasadës amerikane duke kërkuar që të lirohet ose të kthehet në Guantanamo, por nuk ka marrë përgjigje. Qeveria e Kazakistanit nuk iu përgjigj pyetjeve të BBC-së.

“Guantanamo ishte më mirë se këtu, sepse të paktën atje kisha shpresë se një ditë do të isha në një vend më të mirë”, tha al-Qurashi.

Al-Qurashi shpesh ndalohet nga policia kur del nga banesa e tij dhe i kërkohet të paraqesë letërnjoftim që nuk e ka.

Gjatë ndalimit të tij në Guantanamo, al-Qurashi filloi të pikturonte, duke prodhuar një vëllim të madh të punës e cila më pas u konfiskua. Ai është përpjekur të mbajë praktikën në Semey. Është “e vetmja gjë që mbaj mend”, tha ai. Ai nuk lejohet të porosisë asgjë në internet, kështu që aksesi i tij në pikturë është i kufizuar. Atij iu kërkua të kontribuonte me punë në një ekspozitë arti nga ish të burgosurit, por ai nuk ka kartë identiteti kazake dhe si rezultat nuk është në gjendje të vërtetojë veprën si të tijën dhe t'i dërgojë.

Shtatë vjet më parë, al-Qurashi u martua me një grua në Jemen, të cilën ai nuk e ka takuar kurrë sepse nuk i lejohet të largohet nga Semey dhe ajo nuk mund të udhëtojë në Kazakistan për të jetuar me të. Ai u është lutur autoriteteve të ndryshme kazake për leje për t'u larguar, por situata e tij mbetet e pandryshuar. "Kam shtatë vjet që pres që të fillojë jeta ime", tha ai.

Në total, 779 burra kaluan nëpër kampin e paraburgimit në Gjirin e Guantanamos. Dymbëdhjetë janë akuzuar për një krim. Vetëm dy janë dënuar. Sipas një analize të vitit 2006 të të dhënave të departamentit të mbrojtjes amerikane nga shkolla juridike e Universitetit Seton Hall, vetëm 5% e 517 të burgosurve të mbetur në burg atë vit ishin ndaluar nga forcat amerikane. Tetëdhjetë e gjashtë përqind ishin arrestuar ose nga Pakistani ose nga koalicioni militant i Aleancës Veriore në Afganistan dhe "u dorëzuan Shteteve të Bashkuara në një kohë kur Shtetet e Bashkuara ofruan dhurata të mëdha për kapjen e armiqve të dyshuar". Ky ishte fati i Adayfit, i kapur në vendin e gabuar në kohën e gabuar.

"Unë isha një marrëveshje paketë", tha ai, "shitur në SHBA dhe më pas shitur në Serbi".

Në një bord të rishikimit administrativ të Guantanamos në vitin 2007, shtatë vjet pas ndalimit të tij, Adayfi deklaroi se ai ishte një "xhihadist" dhe një "bir" i Osama Bin Ladenit dhe ishte një "nder të ishe armik i Shteteve të Bashkuara". Bordet e shqyrtimit administrativ ishin pseudo seanca ligjore në të cilat të paraburgosurit nuk kishin të pranishëm avokatë.

Adayfi ishte shfaqur në atë moment si një udhëheqës joformal i shokëve të burgosur duke organizuar greva urie dhe protesta të tjera. Ai fitoi një pseudonim mes rojeve, "ngatërrestar i buzëqeshur". Ai gjithashtu iu përkushtua arsimit, duke mësuar anglisht rrjedhshëm nga e para dhe shkrim. Ai shkroi dy herë kujtimet e tij të Guantanamos. Versioni i parë, i shkruar në copa letre kontrabandë, u konfiskua dhe u shkatërrua. Kur e kuptoi se letrat ligjore ishin të privilegjuara, u ul për orë të tëra në klasën e kampit, me këmbët e lidhura me pranga në dysheme dhe shkruante letra, të cilat më vonë u bënë baza e librit të tij.

Adayfi tani po punon për një libër të ri që përshkruan betejat e jetës së tij pas paraburgimit në Serbi. Një mur i banesës së tij në Beograd është i mbushur me shënime ngjitëse shumëngjyrëshe që përshkruajnë ngjarje që do të përbëjnë librin e tij.

"Shtetet e Bashkuara kanë krijuar një situatë unike të tmerrshme për këta njerëz", tha Daphne Eviatar, drejtore e sigurisë dhe të drejtave të njeriut në Amnesty USA. "Shumë prej tyre u torturuan dhe nuk kanë marrë asnjë njohje, asnjë kompensim, asnjë rehabilitim të vërtetë", tha ajo.

"Të transferosh më pas në një situatë tjetër ku ata janë të kufizuar, nuk mund të udhëtojnë, nuk mund të fitojnë jetesën, nuk mund të vazhdojnë më, është e pandërgjegjshme".

Për Adayfi, e vetmja rrugë për një jetë të re pas Guantanamos është të gjejë një grua dhe të ketë një familje të tijën. Është ajo për të cilën ai mendon natën kur i ka mbaruar shpërqendrimet. Por përpjekjet për të takuar dikë në Serbi nuk kanë qenë të suksesshme. Besimi i tij dikton që ai duhet të martohet me një grua muslimane dhe ta takojë atë në një mënyrë tradicionale, përmes familjes së saj, por përpjekjet e tij për t'u integruar në komunitetin mysliman në Beograd kanë dështuar.

Frika e përhapur në komunitet, thotë ai, për t'u lidhur me terrorizmin.

Adayfi gjeti një grua në vitin 2019, jashtë vendit. Ajo ishte nga një familje e mirë dhe ata komunikuan për një vit, ndërsa ai u bëri thirrje autoriteteve serbe për leje për të udhëtuar për t'u bashkuar me të. Ajo ishte dashuria e tij e parë. Ai iu lut autoriteteve që ta lejonin të shkonte tek ajo, por ata nuk pranuan. Më në fund, familjes së saj i mbaroi durimi dhe ajo u martua me një burrë tjetër.

"Dhimbja më e keqe që kam ndjerë ndonjëherë nuk ishin torturat, nuk ishin 15 vitet në Guantanamo, ishte kur humba dikë që doja", tha Adayfi.

"Në Guantanamo të torturojnë, por nuk mund të të prekin shpirtin. Dashuria është një dhimbje që të prek shpirtin dhe ti vuan shumë".

Muajin e kaluar, Adayfi u ndërpre pa shpjegime nga shërbimi i transferimit të parave Western Union.

Adayfi është i bindur se është Guantanamo. Hija e gjatë e paraburgimit të tij jashtëgjyqësor është hedhur mbi shumë pjesë të jetës së tij, sa ai e sheh atë kudo.

"Të ndjek kudo që shkon", tha ai me pikëllim. "Amerika të dënon për 15 vjet, dhe më pas pjesa tjetër e botës të dënon për pjesën tjetër të jetës".

Burimi: BBC. Përshtati: Gazeta Si.


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë