Analize

Macron nuk përjashtoi dërgimin e trupave në Ukrainë por në fakt a është NATO e përgatitur për luftë me Rusinë?

Nga Gazeta ‘Si’- Presidenti francez, Emmanuel Macron deklaroi se dërgimi i trupave perëndimore për të luftuar në Ukrainë “nuk mund të përjashtohet”. 

Pasi priti një takim të 25 liderëve europianë në Paris më 26 shkurt, Macron tha se “nuk kishte konsensus” për angazhimin e trupave tokësore në konfliktin në Ukrainë, por shtoi: “Asgjë nuk duhet të përjashtohet. Ne do të bëjmë gjithçka që duhet për të siguruar që Rusia nuk mund ta fitojë këtë luftë.”

Deri më tani, NATO është kufizuar në trajnimin e forcave ushtarake ukrainase dhe furnizimin e tyre me armë mbrojtëse. Shtetet anëtare kanë frikë se konfrontimi i drejtpërdrejtë i forcave ruse në Ukrainë do të rrezikonte një përshkallëzim masiv. Dhe Vladimir Putin dhe ministrat e tij të lartë kanë lëshuar rregullisht kërcënime se Rusia mund të përdorë arsenalin e saj bërthamor në rast të një konflikti më të madh.

Aktualisht, NATO po kryen gjithashtu stërvitjen e saj më të madhe ushtarake që nga Lufta e Ftohtë. Steadfast Defender zgjat nga janari deri në maj dhe përfshin të 31 shtetet anëtare. Ajo synon rritjen e aftësive dhe gatishmërisë së mbrojtjes kolektive të aleancës dhe është stërvitja më e madhe që nga Reforger në 1988 , ku përfshiheshin 125.000 trupa nga SHBA, Gjermania, Kanadaja, Franca dhe Danimarka.

Steadfast Defender zgjat nga janari deri në maj dhe përfshin të 31 shtetet anëtare

Një aspekt i stërvitjeve është përfshirja e forcave amerikane dhe kanadeze, e cila është projektuar për të demonstruar shpejtësinë dhe madhësinë e aftësive përforcuese të NATO-s. Ajo vepron si një siguri për vendet anëtare europiane të NATO-s dhe si një demonstrim për armiqtë e mundshëm të aftësisë që NATO ka për të vënë forca të mëdha në terren. Ushtrimet janë pjesë e komunikimit të parandalimit.

Ushtrimi ka për qëllim të simulojë një "skenar konflikti në zhvillim me një kundërshtar të afërt". Kjo është një referencë e maskuar hollë për Rusinë, e cila tregon se NATO ka filluar ta marrë seriozisht kërcënimin e konfliktit të drejtpërdrejtë me atë vend.

Gjatë Luftës së Ftohtë, NATO ndërmori stërvitje të rregullta në shkallë të gjerë. Për shembull, Stërvitja Lionheart, e udhëhequr nga Mbretëria e Bashkuar në 1984 , përfshiu afro 58.000 ushtarë dhe avionë britanikë të një force totale prej 131.565 duke përfshirë trupa nga SHBA, Holanda dhe ajo që atëherë ishte Gjermania Perëndimore.

Që nga shpërbërja e bllokut sovjetik, NATO ka kërkuar një identitet të ri. Fokusi i saj u zhvendos në vitet 1990 nga mbrojtja e territorit të përbashkët në mbrojtjen e interesave të përbashkëta të anëtarëve, siç bëri duke ndërhyrë në luftërat në Bosnje në 1995 dhe në Kosovë në 1999 , kur miratoi zyrtarisht këtë koncept të ri strategjik.

Nevoja për unitet

Një demonstrim i unitetit dhe kapacitetit ushtarak të NATO-s është i rëndësishëm, që vjen pas dy vjet përçarjeje mbi mënyrën se si t'i përgjigjemi luftës në Ukrainë dhe mes grindjeve për furnizimet me armë nga aleatët perëndimorë të Ukrainës. Është bërë më domethënëse pas komenteve të fundit të ish-presidentit Donald Trump se anëtarët e NATO-s që nuk përmbushën udhëzimet e shpenzimeve nuk do të mbroheshin më nga SHBA.

Anëtarët supozohet të shpenzojnë të paktën 2% të PBB-së së tyre vjetore për mbrojtjen – por është më e ndërlikuar se kaq. Shpenzimet e mbrojtjes së disa vendeve i ndahen tërësisht NATO-s. Ndërkohë, të tjerët mund t'i vendosin shpenzimet e tyre të mbrojtjes në më pak se 2%, por shpenzimet e tyre për kokë janë më të mëdha se ato të atyre që përmbushin udhëzimet e NATO-s.

Për shembull, Luksemburgu nuk arrin 2%, duke shpenzuar vetëm 0.72%. Por në terma për kokë shpenzon 921 dollarë amerikanë (726 £), që është më shumë se Polonia (3.9%) ose Franca (1.9%).

SHBA mund të shpenzojë 3.5% të PBB-së për mbrojtjen, por jo e gjithë kjo i ndahet NATO-s. Pjesa më e madhe e fuqisë së SHBA-së është e vendosur në Paqësor dhe në territoret e saj të origjinës. Pra, është mashtruese të gjykosh vlerën e anëtarësimit në NATO në këto kushte.

Klauzola kryesore e tyre në traktatin e NATO-s është neni 5, i cili rregullon sigurinë kolektive dhe i detyron anëtarët të përgjigjen nëse një anëtar tjetër sulmohet nga një palë e tretë armiqësore. SHBA është i vetmi vend anëtar i NATO-s që ka thirrur nenin 5, pas sulmeve të 11 shtatorit. Ajo mori ndihmë nga anëtarë të tjerë të NATO-s në Afganistan dhe më gjerësisht në "luftën kundër terrorit".

A është gati lufta e NATO-s?

Megjithatë, një problem i rëndësishëm me të cilin përballet NATO, nuk është dislokimi i trupave që ka, por furnizimi i tyre. Siç është demonstruar nga përpjekjet për të siguruar pajisje dhe municione për Ukrainën, NATO nuk ka as rezervat dhe as kapacitetin prodhues për të furnizuar një luftë të gjatë moderne.

Kjo është për shkak se NATO ka planifikuar prej kohësh atë që njihet si një luftë "eja si je", që do të thotë se ka aftësinë të luftojë vetëm për aq kohë sa zgjasin pajisjet dhe furnizimet. Për këtë arsye, strategjia e NATO-s ka qenë gjithmonë, në rast konflikti, ta çojë atë në një përfundim sa më shpejt të jetë e mundur.

Admirali Rob Bauer i Marinës Mbretërore të Holandës, komandanti më i lartë ushtarak i NATO-s dhe këshilltari ushtarak i Këshillit të Atlantikut të Veriut, foli në Forumin e Sigurisë në Varshavë në tetor 2023. Ai tha : “Ne kemi nevojë për vëllime të mëdha. Ekonomia e duhur që ndërtuam së bashku në 30 vjet është e mirë për shumë gjëra – por jo forcat e armatosura kur ka një luftë në vazhdim.”

Një numër vendesh europiane tashmë janë distancuar nga komentet e Macron, duke përfshirë Poloninë, Republikën Çeke dhe Suedinë, anëtarësimi i së cilës në NATO më në fund është miratuar nga Hungaria dhe që do të bëhet anëtari i 32-të i aleancës.

Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, u tha gazetarëve se edhe diskutimi i idesë së dërgimit të trupave perëndimore për të luftuar në Ukrainë përfaqëson një "element të ri shumë të rëndësishëm". 

Ai shtoi: “Në atë rast, do të na duhet të flasim jo për probabilitetin, por për pashmangshmërinë (e një konflikti të drejtpërdrejtë).

Burimi: The Conversation/Përshtati Gazeta Si


Copyright © Gazeta “Si”


Lajme të lidhura

Më Shumë