Dollari do t’i mposhtë kundërshtarët pa rënë nga froni

Disa ngjarje të fundit gjeopolitike kanë nxitur pyetjen e vjetër nëse hegjemonia e dollarit si monedhë rezervë botërore është në rrezik. Nuk është. As në më të voglin. Nëse ka ndonjë gjë, zhvillimet shërbejnë vetëm për të nënvizuar pse Mbreti Dollar ulet në krye të fronit.

Kundërshtarja më e fundit është një monedhë e përbashkët e supozuar e Amerikës së Jugut, me titullin sur (jug). Është një ide që ka nisur që nga vitet 1980.

Nëse do të ndodhë ndonjëherë, do të përdoret për të lehtësuar tregtinë midis Brazilit dhe Argjentinës (megjithëse ata do të mbanin monedhat e tyre përkatëse). Vende të tjera të Amerikës së Jugut mund të tundohen për t'u bashkuar nëse do të ketë sukses në zbutjen e goditjeve të monedhave vendase jolikuide dhe të paqëndrueshme. Por ka diçka që e bën këtë tashmë - quhet dollari amerikan.

Dollari mbetet monedha globale, me gjysmën e kartëmonedhave prej 2 trilion dollarësh në qarkullim jashtë SHBA-së. Në shumë vende, përdorimi i përditshëm i tij me pakicë zëvendëson monedhën vendase. Rreth 40% e borxhit botëror është emetuar në dollarë. Ajo i jep SHBA-së një privilegj të tepruar. Deficiti i madh i llogarisë korente është shumë më pak problem, pasi importet që konsumon sektori i pangopur i konsumatorit blihen shpesh në dollarë. Ai gjithashtu jep një sasi të madhe kontrolli, siç mund ta dëshmojë çdo institucion apo individ në anën e gabuar të krahut të gjatë të Thesarit të SHBA-së.

Por kjo gjithashtu do të thotë që SHBA shërben si huadhënësi i fundit global. Gati 60% e rezervave valutore globale janë në dollarë, me euron që zë vendin e dytë me 20%. Rreth 90% e të gjitha tregtive të këmbimit valutor përfshijnë dollarin. Përgjigja globale e stimulit pandemik u mbështet nga shkëmbimet e mëdha të monedhës midis Rezervës Federale dhe bankave qendrore miqësore.

Ndërsa forca e saj e ponderuar ndaj tregtisë ka rënë kohët e fundit, nuk është rastësi që monedha e gjelbër është forcuar për pjesën më të madhe të periudhës që nga kriza financiare globale. Rrëzimi i fundit i kriptomonedhës nënvizon se sa e vështirë është të përballesh me kampionin në pushtet. Ekonomia amerikane, së bashku me obligacionet dhe aksionet e saj, është bërë streha e preferuar për investitorët globalë në kohë të këqija dhe të mira ekonomike - një fenomen i njohur si buzëqeshja e dollarit.

Një dollar i ringjallur

Vlera e dollarit e ponderuar me tregtinë është rritur që nga kriza financiare globale.

Kërcënimi më i madh i paraqitur për statusin e monedhës së gjelbër është biseda për tregtimin e hidrokarbureve nga Kina dhe Arabia Saudite në jo dollarë. Arabia Saudite ka zëvendësuar Rusinë si burimin më të madh të naftës së papërpunuar për Pekinin, duke furnizuar 15% të 350 milionë fuçive që Kina bleu vetëm në dhjetor.

Dominimi i monedhës amerikane do të minohej nëse do të shfaqej një petromonedhë rivale. Por ka arsye shumë të mira pse pjesa dërrmuese e tregtisë globale të hidrokarbureve është e shprehur në dollarë dhe do të mbetet e tillë. Organizata e Vendeve Eksportuese të Naftës nuk është në gjendje të kontrollojë as çmimin, as ofertën e naftës së papërpunuar. Ajo nuk ka para për të krijuar një monedhë rivale.

Përparësitë e dukshme për dollarin janë familjariteti dhe shkalla.

Madhësia ka rëndësi: Rreth 40% e tregtisë globale faturohet në dollarë, katër herë më e madhe se pjesa e SHBA-së në tregtinë globale.

Dollari përbën 42% të volumit në të gjithë rrjetin SWIFT për transaksionet ndërbankare. Pjesa e juanit është 2%. Euro kryen një masë mbresëlënëse prej 36%, por ky është kryesisht biznes brenda zonës euro midis 20 anëtarëve të monedhës së përbashkët.

Derisa dhe nëse fuqitë kryesore aziatike të Indisë, Kinës, Japonisë dhe Koresë vendosin të krijojnë një monedhë të re, dollari do të mbetet monedha e parë në botë.

Burimi: Bloomberg/Përshtati Gazeta Si

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.