Ndihma ndaj të tjerëve vetëm për disa orë në javë mund të ngadalësojë humbjen e kujtesës dhe të ndihmojë në parandalimin e demencës, sugjeron një studim i ri i rëndësishëm.
Kryerja e akteve të thjeshta të mirësisë, nga vullnetarizmi deri te ndihma ndaj miqve ose fqinjëve mund të ngadalësojë rënien njohëse deri në 20 për qind, kanë zbuluar studiuesit.
Shkencëtarët në Universitetin e Teksasit në Austin ndoqën më shumë se 30,000 amerikanë të moshës 51 vjeç e lart për dy dekada, duke testuar aftësitë e tyre të kujtesës dhe të të menduarit përmes intervistave të rregullta telefonike.
Pjesëmarrësit përfunduan tre vlerësime që matën kujtesën e menjëhershme, kujtesën afatgjatë dhe shpejtësinë e përpunimit mendor, me rezultate më të larta të kombinuara që pasqyronin shëndet më të mirë të trurit.
Studiuesit më pas shqyrtuan dy lloje sjelljesh ndihmëse: vullnetarizmin formal, siç është puna bamirëse ose komunitare, dhe ndihmën informale, duke përfshirë mbështetjen e papaguar për miqtë, fqinjët ose të afërmit me të cilët nuk jetonin.
Ata që i ndihmuan të tjerët në njërën nga mënyrat përjetuan një rënie njohëse prej 15 deri në 20 për qind më të ngadaltë sesa ata që nuk e bënë.
Përfitimi më i madh u pa tek njerëzit që dhanë ndihmë vetëm dy deri në katër orë në javë.
“Aktet e përditshme të mbështetjes, qofshin të organizuara apo personale, mund të kenë ndikim afatgjatë”, tha Dr. Sae Hëang Han, Profesor Ndihmës i Zhvillimit Njerëzor dhe Shkencave Familjare në universitet, i cili udhëhoqi hulumtimin.
Ai shtoi se ajo që më ra në sy ishte se përfitimet njohëse të ndihmës ndaj të tjerëve nuk ishin vetëm nxitje afatshkurtra.
‘Por përkundrazi, ishin kumulative me kalimin e kohës me angazhim të qëndrueshëm dhe këto përfitime ishin të dukshme si për vullnetarizmin formal ashtu edhe për ndihmën informale.
‘Ndihma informale nganjëherë supozohet se ofron më pak përfitime shëndetësore për shkak të mungesës së njohjes sociale.
‘Ishte një surprizë e këndshme të zbuloja se ajo ofron përfitime njohëse të krahasueshme me vullnetarizmin formal.’
Gjetjet bazohen në hulumtime të mëparshme të udhëhequra nga Profesor Han, të cilat treguan se vullnetarizmi mund të kundërvepronte efektet e dëmshme të stresit kronik në inflamacion, një proces biologjik i lidhur me rënien njohëse dhe demencën.
Në atë studim të mëparshëm, efekti mbrojtës i vullnetarizmit ishte më i fortë tek njerëzit me nivele më të larta të inflamacionit, duke sugjeruar se ata me shëndet më të dobët mund të përfitojnë më shumë.
Si rezultat, Profesor Han tha se të rriturit e moshuar me shëndet jo optimal ‘mund të jenë ata që përfitojnë nga ofrimi i mundësive për të ndihmuar’.
Studimi më i fundit, i botuar në revistën Social Science & Medicine, e përkufizoi vullnetarizmin formal duke i pyetur pjesëmarrësit nëse kishin kaluar kohë në 12 muajt e mëparshëm duke bërë punë të papaguar për organizata fetare, arsimore, shëndetësore ose bamirëse.
Ndihma informale u vlerësua duke u pyetur nëse ata kishin kaluar kohë duke ndihmuar miqtë, fqinjët ose të afërmit me të cilët nuk jetonin, dhe nuk paguheshin për të ndihmuar.
Pjesëmarrësve iu kërkua gjithashtu se sa kohë i kushtonin ndihmës, duke përfshirë nëse kjo kohë arrinte në më shumë ose më pak se 100 orë në vit.
Gjetjet vijnë ndërsa rastet e demencës vazhdojnë të rriten.
Ndërsa gjendja nuk ka kurë, diagnoza e hershme mund të ndihmojë në ngadalësimin e përparimit dhe menaxhimin e simptomave, të cilat përfshijnë humbjen e kujtesës, vështirësi në përqendrim, ndryshime të humorit dhe probleme në biseda.
Provat në rritje sugjerojnë se ndryshimet në shikim, dëgjim, shije, prekje dhe ekuilibër mund të shfaqen vite para simptomave klasike.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
