Ndërsa prodhimi i kakaos bie ndjeshëm, shkencëtarët i janë drejtuar një bime rezistente ndaj klimës për të shpëtuar industrinë e çokollatës.
Çokollata po përballet me një “barometër klimatik”, pasi kushtet ekstreme të motit kërcënojnë të ardhmen e kulturave globale të kakaos.
Pjesa më e madhe e kakaos (rreth 60 për qind) vjen nga Afrika Perëndimore, e prodhuar në vende me lagështi si Bregu i Fildishtë dhe Gana, ku temperaturat e ngrohta dhe reshjet e bollshme alternohen me stinë të shkurtra e të thata.
Por gjatë dy viteve të fundit, prodhimi i kakaos ka rënë ndjeshëm deri në 40 për qind. Kjo ka rezultuar në rritjen e çmimeve të çokollatës në nivele të papara që nga vitet 1970, me ekspertë që paralajmërojnë për një botë pa kakao deri në vitin 2050.
Si po kërcënon ndryshimi i klimës industrinë e çokollatës?
Ka shumë faktorë që tregojnë për zhdukjen e çokollatës. Raportet e mëparshme kanë fajësuar minierat e paligjshme të arit, pemët e vjetra dhe madje edhe kontrabandën e kakaos, por hulumtimet sugjerojnë se fajtori kryesor janë ekstremet e reshjeve.
Instituti për kliimën dhe qëndrueshmërinë në Harvard thotë se ndjeshmëria e kakaos ndaj motit nuk është asgjë e re por ndryshimi i klimës po përforcon intensitetin e reshjeve të dendura të shiut ndërsa temperaturat rriten.
Për çdo rritje prej 1°C të temperaturës së ajrit, atmosfera është në gjendje të mbajë rreth shtatë për qind më shumë lagështi, gjë që mund të shkaktojë reshje më intensive dhe të dendura.
“Fizika bazë është e thjeshtë: Një atmosferë më e ngrohtë mban më shumë lagështi, duke amplifikuar intensitetin e reshjeve ekstreme”, thonë studiuesit. “Kjo sjell ngecje në ujë, erozion të tokës dhe kushte që lejojnë sëmundjet kërpudhore.”
Të motivuar nga kjo shkrirje e shkaktuar nga klima, shkencëtarët nga Universiteti Kombëtar i Singaporit tani kanë vendosur të gjejnë një zgjidhje.
A mund ta shpëtojnë shkencëtarët industrinë e çokollatës?
Studiuesit e përqendruan vëmendjen e tyre te karoba, një bimë rezistente ndaj klimës e rritur në Mesdhe që ngadalë ka fituar vëmendje si një alternativë premtuese e kakaos.
Ndryshe nga kakaoja, karoba lulëzon në klima të nxehta dhe të thata me kërkesa shumë të ulëta për ujë dhe është në gjendje të mbijetojë gjatë thatësirave. Pas pjekjes, ajo lëshon një “aromë unike” që i ngjan kakaos, por shija e saj nuk është tamam e dukshme.
Për të kapërcyer problemin, ekipi krijoi dy teknika për të ndryshuar shijen e bimës, duke përdorur enzima për të rritur hidhërimin dhe për të përmirësuar ëmbëlsinë.
Trajtimi me enzima është një metodë e thjeshtë dhe e pastër që kërkon përpunim minimal, krahasuar me metodat e tjera që përfshijnë kimikate të ashpra si acidi klorhidrik për të përmirësuar shijen.
Duke përmirësuar profilin e shijes së karobës, studiuesit thonë se këto teknika mund t’i inkurajojnë njerëzit që ta përdorin karobën në produktet ushqimore që zakonisht kërkojnë kakao, siç janë çokollatat, pluhurat e kakaos, pijet dhe produktet e tjera me bazë kakaoje.
Nëse miratohet në shkallë të gjerë, kjo mund të “zvogëlojë ndjeshëm” varësinë e industrisë së çokollatës nga kakaoja, duke i bërë zinxhirët e furnizimit më elastikë ndaj ndryshimeve klimatike dhe shpërthimeve të problemeve të të korrave.
“Hulumtimi ynë nuk ka të bëjë vetëm me kopjimin e shijes së kakaos, ka të bëjë me diversifikimin e përbërësve që përdorim për të bërë alternativa të çokollatës”, thotë Manfred Ku, autori i parë i punimit kërkimor.
“Duke iu drejtuar të korrave rezistente ndaj klimës si karoba, ne mund ta ndihmojmë industrinë të përshtatet me sfidat mjedisore, duke u dhënë konsumatorëve një produkt që ata do ta shijojnë.”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
