Analize

A mund të jetë papritur Lukashenko çelësi për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë?

Nga Gazeta ‘Si’ - Në një ndërhyrje befasuese gjatë fundjavës, diktatori për një kohë të gjatë dhe aleati i ngushtë i Putinit, Aleksandër Lukashenko tha në një intervistë në TV shtetëror rus se 'nazistët nuk ekzistojnë në territorin e Ukrainës' – një pjesë kyçe e synimeve të deklaruara të luftës të Putinit.

Ai gjithashtu bëri thirrje për fillimin e negociatave për t'i dhënë fund konfliktit. Lukashenko pohoi se "as populli ukrainas, as rusët dhe as bjellorusët nuk kanë nevojë për këtë konflikt", duke shtuar se vetëm Perëndimi dëshiron që kjo luftë të vazhdojë.

Lukashenko deri më tani ka qenë një mbështetës i vendosur i luftës së Putinit dhe me të vërtetë ka lejuar që Bjellorusia të përdoret si pikënisje për pushtimin e shkurtit 2022. Por zhvendosja e tij drejt një linje të fortë pro-paqes shkon fuqishëm kundër sinjalizimit aktual të Kremlinit, që është se pas inkursionit në Kursk, të gjitha bisedimet e paqes janë ndërprerë dhe se përshkallëzimi tani ka më shumë gjasa se sa paqja.

Pse Lukashenko po kërkon t'i jepet fund luftës në Ukrainë?

Pretendimi i Lukashenkos se Ukraina tashmë është 'de-nazizuar' minon dhe kundërshton drejtpërdrejt një nga arsyet kryesore të Kremlinit për vazhdimin e konfliktit. 

Pse Lukashenko po kundërshton papritur linjën partiake të Kremlinit? Ai sigurisht nuk e ka rishpikur papritur veten si paqedashës. Lukashenko është i famshëm për torturimin dhe burgosjen e kundërshtarëve politikë dhe jetën e tij politike ia detyron Putinit, i cili dërgoi mbështetje të armatosur kundër protestave masive që kërcënuan të rrëzonin regjimin bjellorus në gusht 2020. 

Pjesërisht, Lukashenko është qartazi nervoz që inkursioni i Kurskut do të çojë në një përshkallëzim të madh nga Rusia, deri në dhe ndoshta duke përfshirë një luftë në shkallë të plotë me NATO-n. Kjo do ta vendoste vendin e tij të vogël prej dhjetë milionësh drejtpërdrejt në vijën e qitjes (Bjellorusia Sovjetike humbi më shumë njerëz, proporcionalisht, se çdo rajon tjetër gjatë Luftës së Dytë Botërore). Ai është gjithashtu nervoz që bisedat për hapjen e një 'fronti verior' kundër Ukrainës nga Rusia mund të shkaktojnë përhapjen e fluturimeve në Bjellorusi. 

Lukashenko ia detyron Putinit jetën e tij politike

Lukashenko ka luajtur më parë paqebërësin, duke qenë mikpritës i bisedimeve që çuan në Marrëveshjen e Minskut të 2014-2015. Ai gjithashtu veproi si ndërmjetës në negociatat e para të paqes ruso-ukrainase në Minsk në 2022. Përpara inkursionit të Kurskut, kishte një konsensus në rritje si në qarqet e politikës së jashtme perëndimore ashtu edhe në Rusi se lufta do të përfundonte këtë dimër. Sigurisht, pavarësisht se kush do të fitojë zgjedhjet presidenciale të nëntorit në SHBA, përfundimi i konfliktit në Ukrainë do të jetë afër kryesimit të axhendës së administratës së re amerikane në janar 2025. 

E vetmja pikënisje logjike për çdo rifillim të bisedimeve të paqes janë negociatat fatkeqe të marsit-prillit 2022, të cilat iu afruan një marrëveshjeje në Stamboll, por në fund dështuan kur Kremlini e teproi. Kudo që të zhvillohen bisedimet e rifilluara – të dyja vendet e Stambollit dhe Minskut bartin karma të keqe për ukrainasit – Lukashenko dhe Rexhep Tajip Erdogan i Turqisë ka të ngjarë të luajnë një rol vendimtar. 

Ajo që është po aq e rëndësishme sa mohimi i Lukashenkos i një prej synimeve të luftës së Rusisë dhe thirrja e tij për të rifilluar bisedimet, është logjika e veçantë e argumentit të tij për përfundimin e luftës. Duke thënë se është vetëm Perëndimi që dëshiron që kjo luftë të vazhdojë, Lukashenko po ofron një shkallë të mundshme poshtë të cilës Kremlini mund të ngjitet pa humbur fytyrën. 

Në një farë mënyre, argumenti i Lukashenkos se popujt vëllazërorë sllavë të Bjellorusisë, Ukrainës dhe Rusisë do të shkonin mirë nëse nuk do të ishte për Perëndimin ndërhyrës, pasqyron mesazhin e vetë Kremlinit në prag të pushtimit në shkurt 2022.

Putini kishte përsëritur vazhdimisht se rusët dhe ukrainasit janë 'një popull' që historikisht janë ndarë nga ndërhyrja e fuqive të huaja. Propaganda televizive shtetërore ruse gjithashtu e ka cilësuar në mënyrë rutinore 'Operacionin Special Ushtarak' të Kremlinit si një lloj misioni shpëtimi për të shpëtuar ukrainasit nga udhëheqësit e tyre nazistë të mbështetur nga perëndimi.

Një tank ukrainas i nisur drejt kufirit me Rusinë në zonën e Sumyt

Sado grotesk mund të jetë ai argument për ukrainasit që dëshmuan tmerret dhe bombardimet terroriste të vazhdueshme të natës ndaj objektivave civile, ai rezonon me shumë rusë që kanë lidhje familjare me Ukrainën dhe nuk kanë armiqësi personale ndaj ukrainasve të veçantë. 

Narrativa e Lukashenkos se Ukraina tani është (disi) denaziste dhe se vazhdimi i luftës i shërben vetëm Perëndimit është i rremë dhe absurd. Rruga drejt luftës ishte e shtruar me gënjeshtra të tilla. Por strategu ushtarak kinez Sun Tzu sugjeroi që armiku juaj të ndërtojë një urë të artë nëpër të cilën ai mund të tërhiqet. A mund të ndërtohet edhe ajo urë drejt paqes nga gënjeshtrat e dobishme?

Burimi: The Spectator/ Përshtati: Gazeta Si


Copyright © Gazeta “Si”


Lajme të lidhura

Më Shumë