Gazeta Si – Balona kineze e spiunazhit e parë mbi qiejt e Shteteve të Bashkuara ka shpërthyer përballë diplomacisë.
Pas një zjarri polemikash, Shtëpia e Bardhë vendosi të shtyjë misionin e Sekretarit të Shtetit Antony Blinken, i cili supozohej të shkonte në Pekin të dielën për të rinovuar dialogun me Xi Jinping.
Burime në administratën e Bidenit i thanë agjencisë “Bloomberg”, se vazhdimi i vizitës do t’u kishte dhënë kinezëve sinjalin e gabuar (dobësie) dhe se për këtë arsye u vendos që të ndalohej.
Ata kishin tentuar të ngecnin edhe në Pekin, për të mos acaruar situatën. Përgjigja e parë e zëdhënësit të Jashtëm kinez Mao Ning këtë mëngjes ishte një ftesë për “qetësi dhe kujdes pa bërë sensacionalizëm përpara se të kuptoni qartë faktet”.
Vetëm në mbrëmje (me orën kineze) diplomacia e Pekinit përpunoi versionin e saj zyrtar: “Aeroplani aerostatik kishte qëllime civile, kryesisht kërkime meteorologjike; devijoi nga rruga e synuar për shkak të forcës madhore, erërave perëndimore, të cilat e shtynë atë në hapësirën ajrore amerikane”.
Përfundimi i Pekinit: “Na vjen keq për atë që ndodhi dhe do të vazhdojmë të komunikojmë me palën amerikane për të menaxhuar këtë situatë të paparashikuar”.
Duket qartë se qeveria kineze nuk dëshiron të hedhë në erë kanalin e dialogut. Nga ana tjetër, i dërguari i Joe Biden tashmë ka një agjendë plot polemika kundër Xi Jinping: nga kërcënimi i vazhdueshëm ndaj Tajvanit, tek dyshimi për mbështetje teknologjike për forcat e armatosura ruse, tek falsifikimi i produkteve industriale.
Balona, e cila sipas Pentagonit po fluturonte për qëllime spiunazhi mbi një bazë amerikane ku janë vendosur 15 raketa ndërkontinentale të Forcave Ajrore të SHBA-së, nuk mund të kalonte pa dëmtuar.
Episodi kujton rastin e rrëzimit të aeroplanit spiun amerikan nga një raketë sovjetike në pranverën e vitit 1960.
Në shtator 1959, presidenti amerikan Eisenhoëer dhe lideri sovjetik Hrushovi u takuan në Camp David dhe filluan një fazë shkrirjeje. Një takim i ri ishte caktuar në Paris, një samit i madh Lindje-Perëndim, por rrënojat e U-2 amerikane dhe rrëfimi i pilotit të tij Gary Poëers të orkestruar në Moskë e shkatërruan atë shpresë për dialog në vitin 1960.
Çështja tani është nga njëra anë më e thjeshtë dhe nga ana tjetër më komplekse. Në vitin 1959, fluturimi mbi territorin sovjetik nga avionët amerikanë ishte padyshim një akt i sofistikuar dhe i dobishëm taktikisht i spiunazhit në mes të Luftës së Ftohtë.
Por përtej rëndësisë së tij të mundshme të inteligjencës, balona pati një ndikim në misionin e Antony Blinken, i pari në pesë vjet nga një Sekretar Shteti i SHBA-së në Pekin.
Janë ngritur zëra nga kampi republikan për të kritikuar Shtëpinë e Bardhë për mos rrëzimin e balonës nga luftëtarët e Forcave Ajrore të SHBA-së; Departamenti i Shtetit ka thirrur të ngarkuarin me punë të Kinës në Uashington për të shprehur një protestë të fortë.
Ndërsa diplomacia kineze u përpoq ta minimizonte atë, duke ia atribuar fluturimin mbi territorin amerikan “forcës madhore”, “Global Times”, gazeta kombëtare komuniste e Pekinit, përmbledh një koment të ashpër në faqen e saj të internetit: “Balona është një objektiv i madh. Nëse ka mundur të hyjë pa vështirësi në qiejt amerikanë, dëshmon se mbrojtja ajrore e Shteteve të Bashkuara është një sistem thjesht dekorativ dhe jo i besueshëm”.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
