.png)
Diagnostikimi me SIDA dikur ishte një dënim me vdekje ku në SHBA, më shumë se gjysma e atyre që u diagnostikuan me këtë sëmundje midis 1981 dhe 1992 vdiqën brenda 2 viteve.
Sot, megjithatë, jetëgjatësia e dikujt që është i infektuar me HIV është pothuajse e njëjtë me pjesën tjetër të popullsisë.
Kjo është kryesisht falë terapisë antiretrovirale (ART), një regjim trajtimi që përbëhet nga medikamente të përditshme që mund të ulin nivelin e HIV-it në gjakun e një personi deri në pikën që nuk është më i zbulueshëm, madje as i transmetueshëm.
ART nuk shëron HIV-in, virusi është ende i fshehur në qelizat T ndihmëse të sistemit imunitar në një gjendje të fjetur ose “latente”. Nëse një person ndalon marrjen e barnave ART, virusi do të bëhet sërish aktiv dhe do të fillojë të përhapet në trup.
Të përdorësh ART-në ditore mund të jetë e vështirë për disa njerëz dhe qasja në trajtim nuk është ende universale , kështu që ne ende po shohim më shumë se 60,000 vdekje të lidhura me HIV çdo vit, me normat më të larta në Afrikën Sub-Sahariane.
Megjithatë, gjatë 15 viteve të fundit, një pjesë e vogël e njerëzve kanë qenë në gjendje të arrijnë nivele të pazbulueshme të HIV-it edhe kur janë jashtë terapisë ART, në thelb që do të thotë se janë shëruar nga HIV dhe kura të reja universale janë në horizont.
Personi i parë që u shërua nga HIV ishte Timothy Ray Brown, i njohur si “Pacienti i Berlinit “, i cili po ndiqte universitetin në Berlin në 1995 kur u diagnostikua me HIV dhe filloi ART.
Në vitin 2006, Brown u diagnostikua me leuçemi mieloide akute (AML), një lloj kanceri që fillon në palcën e eshtrave dhe gjakun. Për ta trajtuar atë, ai iu nënshtrua kimioterapisë dhe më pas mori një transplantim të qelizave staminale nga palca e eshtrave në vitin 2007.
Për shkak se Brown ishte me fat që kishte më shumë se 250 përshtatje në bazën e të dhënave të dhuruesve të palcës, mjekët e tij vendosën t’i kontrollonin dhuruesit për të gjetur një me një mutacion gjenetik, të quajtur “CCR5 Delta 32”, që i bën njerëzit praktikisht imun ndaj infeksionit HIV.
Tre muaj pas transplantit dhe tre muaj pasi ai ndaloi së marrë ART mjekët nuk mund të gjenin më HIV në gjakun e Brown.
Rasti i tij u prezantua si shembulli i parë i dikujt të shëruar nga HIV në Konferencën për Retroviruset dhe Infeksionet Oportuniste në 2008 dhe HIV-i i tij mbeti i pazbuluar deri në vdekjen e tij nga kanceri në 2020.
Që atëherë, të paktën dy persona të tjerë “pacienti londinez” dhe “pacienti i Dyseldorfit” janë shëruar nga HIV pas transplanteve të palcës së eshtrave për të trajtuar kancerin e tyre.
Transplantet e palcës së eshtrave janë të shtrenjta dhe të rrezikshme, por tashmë po shfaqet një alternativë më e mirë.
CRISPR
Disa kura në zhvillim për HIV janë ndërtuar rreth teknologjisë së modifikimit të gjeneve CRISPR dhe një nga më premtueset po zhvillohet nga kompania bioteknike në Kaliforni, Excision BioTherapeutics.
Trajtimi, EBT-101, jepet si një infuzion i vetëm i një virusi të padëmshëm. Brenda virusit është një sistem CRISPR i programuar për të gjetur HIV-in të fshehur në qelizat T ndihmëse, për të udhëtuar në tre vende në gjenomën e virusit dhe për të marrë copa të mëdha të ADN-së së tij, duke e penguar atë të jetë në gjendje të rishfaqet dhe të replikohet.
Çdo qelizë e infektuar e humbur nga CRISPR mund të fillojë të riprodhojë HIV nëse një person ndalon marrjen e ART.
Një sfidë e madhe me çdo terapi CRISPR është që sistemi të veprojë në mjaft qeliza për të qenë efektiv. Kjo mund të jetë një pengesë e pakapërcyeshme kur përpiqeni të trajtoni HIV-in pasi çdo qelizë e infektuar ka potencialin të fillojë riprodhimin e virusit nëse një person ndalon marrjen e ART.
Nëse EBT-101 mund të kurojë HIV-in, do të ishte një qasje më e lehtë sesa transplantimi i qelizave staminale, dhe Excision ka nisur tashmë një provë klinike njerëzore që teston terapinë deri në 9 njerëz që marrin ART për të larguar HIV.
Ilaçi kundër kancerit
Venetoclax është zbulimi më i fundit në kërkimin e një kure për HIV. Ky medikament tashmë është aprovuar nga FDA për të trajtuar disa lloje kanceri duke u lidhur me BCL-2, një proteinë që është e tepërt në qelizat e kancerit. Kjo ndërhyn në aftësinë e qelizave për të mbijetuar dhe për t’i rezistuar trajtimeve.
BCL-2 gjithashtu duket se ndihmon qelizat T të infektuara që mbajnë HIV të fjetur të mbijetojnë dhe të shmangin sistemin imunitar.
Sipas studimit të publikuar në “Big Think”, përveç këtyre kurave në zhvillim për HIV-in, ne po shohim gjithashtu krijimin e trajtimeve që e bëjnë më të lehtë për njerëzit të jetojnë me virusin, duke përfshirë ART që mund të jepet si një injeksion mujor ose dy mujor.
Gjithashtu po shfaqen mënyra të reja për të parandaluar infektimin me HIV.
Disa vaksina premtuese për HIV, duke përfshirë ato të bazuara në teknologjinë mRNA, janë gjithashtu në prova klinike por mund të jenë gjithashtu një ndihmë e madhe në zonat që vuajnë më shumë nga infeksionet HIV.
Në fund të fundit, megjithatë, ne kemi ende nevojë për një kurë për HIV-in për të ndihmuar njerëzit që tashmë jetojnë me këtë sëmundje dhe është e mundur që natyra e ka zhvilluar tashmë atë: të paktën dy gra, jo vetëm që kanë kontrolluar virusin, por janë shëruar nga HIV.
Studiuesit tani po studiojnë ato gra, duke kërkuar për lidhje që mund të shpjegojnë se si trupat e tyre ishin në gjendje të shpëtonin nga virusi dhe se si kjo mund të përkthehet në një kurë për të tjerët që jetojnë me HIV.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
