.png)
Nga Rana Ayyub - Steriotipi i “gazetarët janë të guximshëm” apo “gazetarët janë kurajozë”, më ka shqetësuar prej kohësh. Të na etiketosh “të guximshëm” do të thotë të luftosh në kurrizin tonë. Barra e dhënies së dëshmisë dhe e të thënit të vërtetën para pushtetit është një rrezik real në shumë vende të botës.
Gazetarët po luftojnë kundër një luftë të pamëshirshme, të mbushur me padi dhe çështje penale për kryengritje, shpifje, evazion fiskal e shumë të tjera. Jeta e tyre, dhe shumë shpesh jeta e familjeve të tyre, bëhet e mjerueshme. Në Ditën Botërore të Lirisë së Shtypit, merrni parasysh sakrificën që u duhet atyre jo vetëm për të qenë gazetarë, por edhe për të qenë “trima”.
Kur një gazetar burgoset ose vritet, nekrologjitë dhe editorialet e përshkruajnë si guxim.
A e kanë normalizuar këto lavdërime persekutimin e gazetarëve? Pse një gazetar duhet të jetë i guximshëm për të thënë gjëra që janë ashtu siç janë? Pse duhet të persekutohet që historia e tij të dëgjohet në botë?
Merrni si shembull Gauri Lankesh, Daphne Caruana Galizia dhe Jamal Khashoggi, gazetarët që u vranë në mes të ditës. Vrasjet e tyre pushtuan faqet e para të botimeve ndërkombëtare.
Vetë liderët botërorë janë ata që injorojnë persekutimin e gazetarëve në demokracitë më të mëdha dhe më pas ndezin qirinj nëpër varret e tyre. Gazetarëve të vdekur u jepen çmime dhe cikli vicioz nuk gjen fund.
Gazetarët janë armiku i ri i shtetit. Ne po përballemi me një oreks të madh për lajme dhe persekutime të minoriteteve apo luftëra. Ne jemi dëshmitarë të sulmeve të ashpra në Indi, Myanmar, Kinë, Palestinë apo Ukrainë, edhe pse redaktorët ende i japin lajmit nga prizmi i “të dyja palëve”.
Për shembull, sulmet ndaj palestinezëve edhe gjatë Ramazanit, shpesh quhen “përplasje”. Pavarësisht se njëra palë ka hedhur granata ndaj tyre dhe qëllon me gurë në mbrojtje.
Në Indi, sulmet ndaj myslimanëve nga nacionalistët hindu shpesh raportohen si “trazira” ose “përleshje”.
Unë vetë kam marrë çmime për guximin që kam treguar. Gjatë vitit të kaluar më janë shkaktuar mijëra plagë nga goditje të ndryshme që kam marrë, por jo fizikisht. Por kur shkrova një artikull për revistën Time në maj 2021, në të cilën akuzova kryeministrin e Indisë, Narendra Modi, përgjegjës për miliona vdekje nga një valë e dytë shkatërruese e Covid-19, jeta ime është bërë e mjerueshme.
Llogaritë e mia bankare janë ngrirë, me sa duket sepse ato përmbajnë ”të ardhura nga krimi”.
Rastet kundër meje po vazhdojnë të shtohen çdo ditë e më shumë, me sulme të shumta kundër meje për një postim në mediat sociale. Një rast tjetër është për një deklaratë që kam bërë për nacionalistët hindu në një program të BBC-së.
E gjithë kjo vjen pas një fushate për të diskredituar karakterin tim. Jam sulmuar vazhdimisht në televizionin kombëtar nga gazetarë dhe redaktorë dhe kam parë një video pornografike të montuar me imazhin tim, që u përhap gjerësisht në mediat sociale.
Si dikush që i është nënshtruar në mënyrë të pamëshirshme ngacmimeve më të ashpra për më shumë se një dekadë, viti i kaluar ka qenë një makth i gjallë.
Nuk e mendoja se do të përballesha me gjykime të tilla kur vendosa të bëhesha gazetare.
Maria Ressa, fituesja e çmimit Nobel për paqen, ka vite që lufton kundër persekutimit nga Filipinet. Ajo duhet të marrë një urdhër gjykate për të udhëtuar jashtë vendit. Si Ressa ashtu edhe unë kemi kontaktuar me avokatë.
Ne kemi një profil publik, mbështetës të shumtë në mediat sociale, redaktorë që na mbështesin dhe ndihmën e shumë gazetarëve të tjerë. Merrni parasysh kolegun tim, Siddique Kappan. Ai ka qenë i burgosur për dy vite nga policia e Uttar Pradesh. Ai u ndalua ndërsa ishte rrugës për të raportuar rastin e një përdhunimi në grup të një vajze të varfër.
Ai u arrestua para se të kishte mundësinë të raportonte për ngjarjen.
Si po luftojnë gazetarët?
Ata duan të raportojnë me integritet pa paguar një çmim për përkushtimin e tyre. Paragjykimet ndaj gazetarëve të komuniteteve të varfra, ndaj gazetarëve me ngjyrë dhe ndaj grave në profesion janë më të dukshme.
Historitë e tyre kërkojnë ndjeshmëri dhe jo neutralitet. Mediat duhet të punësojnë më shumë gra gazetare, myslimanë, dhe njerëz me ngjyrë në ekranet tona.
Ky është një diversitet që i mungon kulturës mediatike.
Ne duhet të mbrojmë gazetarët tanë duke u dhënë atyre mbështetjen më të mirë ligjore. Ata gjithashtu duhet të pajisen me kujdes dhe terapi të shëndetit mendor. Unë po flas nga përvoja. Sikur të mos kisha marrë atë lloj mbështetjeje që mora nga redaktorët e mi në Ëashington Post, nga organizata të ndryshme të mbrojtjes së medias, avokatë të fjalës së lirë dhe një terapisti të përkushtuar, do të isha shkatërruar shumë kohë më parë.
Gazetaria nuk ishte kurrë një punë me orar 9 e paradites me 5 mbasdite. Është një telefonatë që nuk mbyllet kurrë. Mund të mos dalësh nga zyra për ditë me radhë apo të mos kontaktosh me familjen. Shkollat e gazetarisë na mësuan etikën e profesionit, por nuk na paralajmëruan për krizat nervore dhe se do të shpenzonim më shumë kohë në gjyqe se sa redaksi.
I kemi borxh një mjedis të sigurt gazetarëve të ardhshëm. Ata duhet t’i frikësohen vetëm shtrëmbërtimit të së vërtetës.
Burimi:The Economists/Gazeta "SI"
Rana Ayyub është gazetare indiane.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
