Filmi “To my little Sama”, është një protagonist i shkëlqyeshëm, i nominuar në çmimet Oscar dhe fitues i Bafta.
Është një punë intime dhe e fuqishme në të njëjtën kohë, në të cilën regjisorja Waad al-Kateab (e cila nënshkroi punën së bashku me Edward Watts) zgjodhi të tregojë revoltën e Alepos, në Siri në vitin 2011, dhe shtypjen e vazhdueshme të regjimit që shkaktoi luftën e përgjakshme civile që ne të gjithë e dimë.
Sidoqoftë, ky nuk është vetëm një dokumentar i thjeshtë që dëshmon për konfliktin, por një letër video që regjisorja krijoi për vajzën e saj, Sama, e lindur gjatë luftës, për ta bërë atë të kuptonte arsyet pse ajo dhe burri i saj vendosën të qëndrojnë në Alepo dhe jo të iknin.
Kombinimi i historisë personale me dramën kolektive të një populli, në filmin “For Sama”, është vizionar dhe një film i aftë për të lëvizur dhe i bën njerëzit të mendojnë. E njëkohësisht propozon një sërë pamjesh jashtëzakonisht brutale.
Mund të quhet autobiografi familjare, e filmuar nga një kamerë e vogël video, në të cilën vështrimi i kineastes përkon me atë të spektatorëve të hedhur në konflikt.
Rezultati është një dokumentar i çmuar, si dhe një përvojë e vërtetë kinematografike për të mos munguar, me një ndërthurje pasazhesh të vështira për t’u kapur, por prekëse dhe bindëse nga fillimi në fund.
“Në qetësinë që i paraprin masakrës, kur më duket se po mbytem, unë e marr Saman nga spitali dhe e marr me vete video-kamerën. Unë thjesht duhet të shoh njerëz të gjallë. Të përpiqesh të jetosh këtu, normalisht do të thotë t’i rezistosh regjimit”, thotë ajo. “Waad Al-Kateab është një siriane e re, e cila nga viti 2012 deri në 2016 filmoi vitet e kryengritjes dhe rrethimit në Alepo, rebelët dhe rezistencën, të plagosurit dhe viktimat. Në të njëjtën kohë duke filmuar jetën e tyre, përvojën e një studenteje rebele, dashurinë që lind me mjekun aktivist, lindjen e vajzës së tyre Sama (emri do të thotë “parajsë”) , tamam në vitin e fundit të luftës, e cila vërteton se është më e vështira. Aleatët e tij rusë intensifikojnë sulmet ajrore dhe spitalet bombardohen, përfshirë edhe atë në të cilin gazetarja 20-vjeçare dhe burri i saj jetojnë me vajzën e tyre të vogël. “For Sama” është një letër dashurie për këtë vajzë të vogël të lindur nën raketa dhe fuçi bombash, simbol i gjenocidit të fëmijëve sirianë.
Është dokumentari më i vlerësuar ndonjëherë dhe pasi fitoi EFA Europiane dhe Bafta Britanike, është në mesin e pesë kandidatëve për Oscar. Ai që e ndihmoi Waad Al-Keteab për të shndërruar sasinë e madhe të dokumentacionit në një histori ishte anglezi Edward Watts, i cili firmos si bashkëregjisor. Waad është zëri narrativ i Alepos. “Ky nuk është thjesht një film për mua, është jeta ime. Fillova të tregoj historinë time personale pa një plan specifik. Kam filmuar protestat në Siri me celularin tim, si shumë të tjerë. Dhe kurrë nuk e imagjinoja që ato ditë lumturie do të shndërroheshin në një udhëtim humbjeje dhe tmerri për krimet e paimagjinueshme të kryera nga regjimi i Asadit”. Sepse kur ajo të rritet, gazetarja do t’i shpjegojë vajzës së saj se çfarë ndodhi dhe pse ata vendosën për aq kohë sa të jetë e mundur të qëndrojnë në Alepo. Ajo vazhdon të filmojë gjithçka që sheh përreth saj, nga gëzimi i një rebelimi që dukej i mundur deri te zhgënjimi në lidhje me heshtjen e botës që veç shohin përballë dëshpërimit të tyre. Në film jepen miq dhe kolegë të çiftit, në momente humori dhe butësie, disa që vdesin, disa që ecin përkrah kineastes, në katin e spitalit plot me gjak.
Ka momente shqetësuese, kur është e vështirë të mos e kthesh shikimin. Përpara një nëne dhe fëmije të vdekur, Waad thotë: “E urrej ta rrëfej, por e kam zili nënën e këtij djali. Të paktën ajo vdiq para se të duhej të varroste djalin e saj”. Shihen fëmijë të plagosur, trupa të vegjël që nuk ia kanë dalë, këmbë të mbajtura me zor. Ajo tregon dhe emocionin e jashtëzakonshëm para një gruaje të plagosur që lind urgjentisht, foshnja e pajetë e cila, për mrekulli kthehet në jetë. “For Sama” jep gjithashtu prova konkrete për spitalet e shënjestruara nga regjimi, siç dokumentohet nga organizatat e të drejtave të njeriut, duke filluar nga “Amnesty International”. Në film ndahen momente të përditshme, duke nisur me miqtë, ushqimin e paktë, konfidencat, humorin që burrat dhe gratë e gjejnë edhe në situatat më të tmerrshme dhe në fund u duhet të braktisin Alepon e shkatërruar dhe të strehohen jashtë vendit. I gjithë filmi është një dëshmi e historisë së tyre dhe manifestit të rezistencës.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.