.png)
Nga Gazeta Si- Inteligjenca Artificiale është bërë pjesë e QSUT në Shqipëri që në 2024 por, sipas një raporti të ri të OBSH, Shqipëria është mes vendeve që nuk ka një strategji kombëtare specifike për përdorimin e IA në shëndetësi.
Inteligjenca artificiale (IA) po transformon sektorin e shëndetësisë në Europë, duke premtuar kujdes më të mirë për pacientët dhe presion të reduktuar të fuqisë punëtore por po vendoset pa masa mbrojtëse të mjaftueshme për pacientët ose punonjësit e shëndetësisë, sipas raportit të Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH).
Inteligjenca artificiale ka mbërritur në spitalet shqiptare për herë të parë në 2024, në shërbimin e gastro-hepatologjisë është futur një pajisje që ndihmon në identifikimin e lezioneve malinje dhe atyre premalinje, kanceroze dhe prekanceroze në zorrën e trashë.
Analiza zbuloi se miratimi, rregullimi dhe financimi i IA-së në kujdesin shëndetësor ndryshojnë ndjeshëm në 50 vende që përfshijnë Europën dhe Azinë Qendrore.
Gjysma e vendeve të anketuara kanë prezantuar chatbot-e IA-je për pacientët, ndërsa 32 po përdorin mjete diagnostikuese të mundësuara nga IA-ja, veçanërisht për imazherinë dhe zbulimin. Vendet po eksplorojnë gjithashtu IA-në për shqyrtimin e pacientëve, patologjinë, shëndetin mendor, analizën e të dhënave, detyrat administrative dhe planifikimin e fuqisë punëtore.
Por, vetëm katër vende – Andorra, Finlanda, Sllovakia dhe Suedia – kanë një strategji kombëtare specifike për inteligjencën artificiale në shëndetësi. Vendet e tjera, ku përfshihet edhe Shqipëria, nuk kanë një strategji kombëtare.
Hans Kluge, kreu i zyrës së OBSH-së për Europën, paralajmëroi se pa “strategji të qarta, privatësi të të dhënave, mbrojtje ligjore dhe investime në njohuritë mbi inteligjencën artificiale”, këto mjete mund të përkeqësojnë pabarazitë shëndetësore në Europë.
“IA është në prag të revolucionarizojë kujdesin shëndetësor, por premtimi i saj do të realizohet vetëm nëse njerëzit dhe pacientët mbeten në qendër të çdo vendimi”, tha Kluge në një deklaratë.
Një sfidë e madhe: Mjetet e IA-së bazohen në grupe të dhënash masive që mund të jenë të gabuara, të anshme ose të paplota, që do të thotë se vendimet e tyre mund të pasqyrojnë këto të meta dhe të çojnë në gabime mjekësore, të tilla si diagnoza të humbura ose trajtime të pasakta.
Raporti i OBSH-së tha se vendet duhet të sqarojnë se kush është përgjegjës për gabime të tilla të nxitura nga IA.
Raporti rekomandon që Europa të sigurojë që strategjitë e saj të IA-së të përputhen me qëllimet e shëndetit publik, të trajnojë punonjësit e shëndetësisë për të përdorur IA-në në mënyrë efektive, të forcojë ligjet dhe udhëzimet etike rreth IA-së dhe të ruajë transparencën me publikun në lidhje me mënyrën se si përdoret IA në kujdesin shëndetësor.
“Mungesa e standardeve të qarta mund të jetë duke i bërë punonjësit e shëndetësisë të hezitojnë të përdorin mjetet e IA-së”, tha David Novillo Ortiz, i cili punon në IA, të dhëna dhe iniciativa shëndetësore digjitale në zyrën e OBSH-së për Europën.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
