Kriza e madhe mes Kinës dhe Japonisë, për shkak të Tajvanit

Gazeta Si – Brenda dy javësh nga inaugurimi i saj, kryeministrja e re e Japonisë, nacionalistja e krahut të djathtë, Sanae Takaichi, e gjeti veten në mes të një krize serioze me Kinën, më e keqja në vitet e fundit.

Kriza u shkaktua nga një deklaratë e vetë Takaichit në fillim të nëntorit, kur ajo tha në parlament se nëse Kina do të pushtonte Tajvanin, Japonia mund ta konsideronte sulmin një “kërcënim ekzistencial” dhe të përgjigjej ushtarakisht.

Çështja e Tajvanit është veçanërisht e ndjeshme për Kinën. Ishulli, shtëpia e 23 milionë njerëzve dhe që qeveriset vetë në mënyrë demokratike, e pretendon atë si të vetin dhe ka thënë se është gati ta pushtojë atë me forcë. Reagimi ndaj fjalëve të Takaichi, si në raste të tjera të ngjashme, ishte disproporcional.

Reagimi zyrtar i Ministrisë së Jashtme ishte i pari: “Kina përfundimisht do të ribashkohet”, tha një zëdhënës, duke shtuar se qeveria e saj “do të shtypë me vendosmëri të gjitha përpjekjet për të ndërhyrë ose bllokuar përpjekjet e Kinës për ribashkim”.

Pastaj erdhën reagimet e medias dhe diplomatëve. Xue Jian, konsulli i përgjithshëm i Kinës në Osaka të Japonisë, shkroi një postim në japonisht në mediat sociale ku shkruhej: “Koka e ndyrë që u ekspozua me iniciativën e saj, duhet të pritet pa hezitim”. (Qeveria japoneze më vonë thirri ambasadorin kinez dhe Xue e fshiu postimin.)

Hu Xijin, një personalitet i njohur i medias në Kinë, shkroi në mediat sociale se kryeministrja Takaichi është një “shtrigë e keqe që ka ringjallur me sukses shpërthimin e urrejtjes së ndërsjellë midis publikut kinez dhe japonez”.

Televizioni Qendror i Kinës, transmetuesi publik, tha gjatë një programi se udhëheqësit japonezë që duan të ndërhyjnë në çështjen e Tajvanit po “hapin varret e tyre”.

Deklarata të tilla të ashpra janë pjesë e një fenomeni të quajtur “diplomacia luftëtare-ujk”, në të cilën diplomatët dhe zyrtarët kinezë përdorin mediat sociale për të ekzagjeruar qëllimisht kundërshtarët e tyre aktualë.

Ky stil komunikimi ishte përhapur gjerësisht në Kinë me ardhjen e presidentit Xi Jinping, por ishte bërë më pak i shpeshtë vitet e fundit. Regjimi kinez e ka ringjallur atë për këtë krizë të re me Japoninë.

Përtej deklaratave, ka pasur edhe pasoja praktike. Të premten, qeveria kineze i këshilloi qytetarët e saj të mos udhëtojnë në Japoni, duke pretenduar se ka “rreziqe të konsiderueshme për sigurinë personale dhe jetën e qytetarëve kinezë në Japoni”.

Nuk është e qartë se cilat janë këto rreziqe, pasi nuk ka pasur protesta apo kërcënime të asnjë lloji kundër qytetarëve kinezë në Japoni, por masa synon të dëmtojë industrinë japoneze të turizmit.

Për më tepër, të dielën, Kina dërgoi në mënyrë provokuese disa anije të rojes bregdetare pranë brigjeve të disa ishujve të kontrolluar nga Japonia, por të pretenduar nga Kina, të quajtur Senkaku në Japoni dhe Diaoyu në Kinë.

Kryeministrja Takaichi ka thënë se nuk ka ndërmend të tërheqë deklaratat e saj mbi Tajvanin, megjithëse e ka bërë të qartë se nuk do t’i përsërisë më ato publikisht.

Premtimi i ndërhyrjes ushtarake për të mbrojtur Tajvanin është, me të vërtetë, një deklaratë shumë e fortë sipas standardeve të marrëdhënieve Japoni-Kinë, dhe është hera e parë që një udhëheqës japonez ka bërë një deklaratë të tillë.

Deri më tani, qeveria japoneze kishte mbajtur gjithmonë një paqartësi të qëllimshme në lidhje me mënyrën se si do t’i përgjigjej një krize mbi Tajvanin.

As ish-kryeministri nacionalist Shinzo Abe, i të cilit Takaichi është dishepull, nuk kishte folur kurrë hapur për këtë.

Megjithatë, vitet e fundit, e djathta japoneze është bërë gjithnjë e më e ndjeshme ndaj çështjes së Tajvanit: ishulli ndodhet pak më shumë se 1,000 kilometra larg territorit japonez dhe kontrollon disa rrugë tregtare thelbësore për mbijetesën e Japonisë.

Për këtë arsye, shumë konservatorë në Japoni kanë filluar të flasin hapur për faktin se “një krizë e Tajvanit është një krizë e Japonisë”.

Përshtati: Gazeta “Si”

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.