Hetime në Itali për ‘snajperët e fundjavës’ në Sarajevë!

Gazeta Si – Prokuroria e Milanos, ka hapur një hetim ndaj të ashtuquajturve “snajperë të fundjavës”, shtetas italianë të cilët, sipas një padie, paguan shuma “të mëdha” për t’u bashkuar me ushtrinë serbe të Bosnjës për të qëlluar civilë në Sarajevë “për qejf” gjatë Luftës së Bosnjës në fillim të viteve 1990.

Hetimi aktualisht po synon persona të panjohur dhe pretendon akuzën e “krimit të vrasjes me dashje të rënduar nga mizoria dhe motivet e përçmuara”.

Sipas dëshmive të mbledhura, italianët, kryesisht simpatizantë të ekstremit të djathtë, me një pasion për armët, u mblodhën në Trieste nga e gjithë Italia veriore dhe më pas u çuan në kodrat përreth Sarajevës, ku u lejuan të qëllonin mbi popullsinë e qytetit të rrethuar, pasi paguanin milicinë serbe të Bosnjës së Radovan Karaxhiçit.

Padia nga gazetari Ezio Gavazzeni – Çështja rrjedh nga një padi e paraqitur nga gazetari dhe shkrimtari, Ezio Gavazzeni dhe synon të hedhë dritë mbi një nga episodet më të errëta të rrethimit që rezultoi në të paktën 11,000 vdekje, mes viteve 1992 dhe 1996.

Padia, e paraqitur në janar në Prokurorinë e Milanos, rindërton një sërë dëshmish dhe kontaktesh me burime boshnjake, të cilat, që në vitin 1993, raportuan praninë e qytetarëve italianë në kodrat përreth Sarajevës.

Gavazzeni raporton një shkëmbim email-esh me një ish-anëtar të shërbimeve të inteligjencës ushtarake boshnjake, i cili pretendon se ka informuar selinë lokale të SISMI-t (tani AISI, Shërbimi Sekret Italian), në atë kohë për praninë e të paktën pesë italianëve që shërbenin si “snajperë”.

Informacioni, që tani po shqyrtohet nga hetuesit, do të verifikohet. Në padinë prej 17 faqesh, shkrimtari raporton se “një dëshmitar raportoi se midis tyre kishte italianë: një burrë nga Torino, një nga Milano dhe i fundit nga Trieste”.

“Paguan për të shkruar në front” – Informacioni i mbledhur, sugjeron profilin e një grupi simpatizantësh të ekstremit të djathtë nga Italia Veriore me një pasion për armët e zjarrit.

Sipas dëshmitarëve, këta individë u mblodhën në Trieste përpara se të shoqëroheshin përtej kufirit në pozicionet e serbëve të Bosnjës rreth Sarajevës.

Ata dyshohet se paguan shuma të mëdha për të “shkuar në front”, në një kontekst të karakterizuar nga autoritetet boshnjake, si një formë e “turizmit të luftës”.

Burimet sugjerojnë gjithashtu se ata përdorën histori mbulimi të lidhura me gjueti për të justifikuar udhëtimet e tyre.

Informacione nga shërbimet sekrete boshnjake – Në dokumentin e paraqitur në Prokurori, Gavazzeni citon një raport të inteligjencës boshnjake që në vitin 1993 thuhet se i ka kaluar SISMI-t informacion mbi praninë e të huajve të armatosur, përfshirë italianë, në kodrat përreth kryeqytetit.

Një ish-agjent 007 boshnjak, raporton se ndan detaje me zyrtarët italianë rreth aktiviteteve të këtyre “gjuetarëve snajperësh”, të cilët mbërritën në Sarajevë nëpërmjet kontakteve në Beograd.

Sipas dëshmisë, rregullimet e udhëtimit u mbështetën nga struktura të lidhura me shërbimin serb të sigurisë, me mbështetje logjistike nga kompani nga ish-Jugosllavia të përdorura për të mbuluar lëvizjet e tyre.

Vrasjet mes civilëve dhe personelit ushtarak – Hetimi është aktualisht në fazat e tij paraprake dhe hetimet nuk kanë filluar ende.

Prokurori Gobbis, i cili ka deleguar Karabinierët ROS (Njësia e Operacioneve Speciale) për të kryer hetime fillestare, do të duhet të marrë dëshmitë e treguara nga Gavazzeni dhe të verifikojë vërtetësinë e dokumenteve.

Qëllimi është të identifikohet çdo qytetar italian i përfshirë në sulmet me snajper gjatë rrethimit. Padia gjithashtu i referohet një shkalle të dyshuar vrasjesh, me ndryshime midis civilëve, personelit ushtarak dhe fëmijëve: një çështje serioze që, sipas burimeve gjyqësore, kërkon verifikim të detajuar para çdo vlerësimi.

Dokumentari “Sarajevo Safari” – Ndër materialet e bashkangjitura në padi, është dokumentari “Sarajevo Safari” nga regjisori slloven, Miran Zupaniç, i prezantuar në vitin 2022 dhe i dedikuar posaçërisht fenomenit të “turistëve të luftës”.

Filmi përmban dëshmi anonime që përshkruajnë praninë e të huajve në linjat boshnjako-serbe gjatë rrethimit.

Midis të huajve kishte edhe italianë. Zyra e Prokurorit Publik të Milanos, ende nuk ka urdhëruar ndonjë marrje në pyetje ose nuk ka proceduar zyrtarisht persona si të dyshuar. Hetimet paraprake janë duke vazhduar.

Rrethimi i Sarajevës – Rrethimi i Sarajevës ishte një nga episodet më të gjata dhe më dramatike të luftës në Bosnjë dhe Hercegovinë.

Ai filloi më 5 prill 1992 dhe përfundoi më 29 shkurt 1996, pas gati katër vitesh bllokadë ushtarake dhe bombardimesh nga forcat serbe të Bosnjës, të cilat rrethuan kryeqytetin boshnjak, duke prerë rrugët e komunikimit, ujin, energjinë elektrike dhe furnizimet me ushqim.

Bombardimet e përditshme dhe të shtënat me snajper shënjestruan civilët nga kodrat përreth Sarajevës. Banorët jetuan nën rrethim total për vite me radhë, duke u strehuar në bodrume dhe duke vrapuar midis ndërtesave për të shmangur snajperët.

Rrethimi rezultoi në mbi 11,000 vdekje, përfshirë më shumë se 1,600 fëmijë dhe dhjetëra mijëra të plagosur.

Popullsia mbijetoi falë furnizimeve humanitare dhe një tuneli nëntokësor të gërmuar poshtë aeroportit, i cili lidhte qytetin me territorin e kontrolluar nga qeveria boshnjake.

Përshtati: Gazeta “Si”