Kush do ta zëvendësojë ‘udhëheqësin e përjetshëm”, Xi Jinping në Kinë?

Gazeta Si – Të gjithë e dinë se është zhvilluar. Po pak, nëse ka, e dinë se çfarë thuhet dhe vendoset në takimin vjetor të Komitetit Qendror të Partisë Komuniste Kineze që mbahet në dhomat sekrete të Hotelit Jinxi të Pekinit. Takimi, i cili filloi të hënën, nuk zgjati shumë.

Në teori, temat e diskutuara nga anëtarët kryesorë të Nomenklaturës së Kuqe – në prani të presidentit Xi Jinping – kanë të bëjnë me metodat për arritjen me sukses të Planit 5vjeçar.

Në realitet, këto takime shërbejnë gjithashtu për të vlerësuar pikat e forta brenda Partisë, për të përcaktuar aleancat dhe për të planifikuar udhëheqjen e ardhshme. Megjithatë, për 13 vjet tani, ka pasur një “por” të rëndësishëm që duhet shtuar në të gjitha këto.

Siç raportoi para pak ditësh në faqen e parë gazeta “New York Times”, ngritja në pushtet e Xi Jinping, tani në mandatin e tij të tretë pas ndryshimit me sukses të kushtetutës, e porositur nga Deng Xiaoping për të shmangur teprimet që do të ktheheshin në vitet maoiste (dy mandate të ndjekura nga një ndryshim në udhëheqje), e ka kthyer kohën pas në orët e Kinës.

Aktualisht, presidenti Xi, i quajtur me të drejtë “Timoneri i Ri”, jo vetëm që nuk ka ndërmend të largohet – ai do të fillojë mandatin e tij të katërt në vitin 2027 – por as nuk ka treguar një pasardhës të mundshëm, apo edhe një listë të ngushtë nga e cila do të zgjidhet presidenti i ardhshëm.

Kjo është diçka që Deng e kishte treguar qartë, emër për emër dhe në rendin e emërimeve të tij në pushtet para fundit të tij tokësor: Jiang Zeming, pastaj Hu Jintao.

Deng besonte se pas dy udhëheqësve të parë që ai emëroi, procesi do të vendosej në mënyrë paqësore, duke siguruar një ndërrim të koordinuar të rojeve, pa tensione apo grushte shteti.

Por lufta politike që çoi në triumfin e Xi Jinping, midis viteve 2012 dhe 2013, ndoshta i ndryshoi rregullat shumë shpejt.

Kundërshtarët e presidentit të ri u bënë gradualisht joefektivë (shumë u përballën me akuza për “korrupsion” dhe dënime të rënda); edhe sot, nuk kalon asnjë vit pa spastrime në krye të partisë dhe shtetit, përfshirë forcat e armatosura, të cilat gjithnjë e më shumë i hollojnë radhët e “të paangazhuarve”.

Prandaj, sot, Republika Popullore e Kinës është rikthyer në të qenit një vend i udhëhequr nga një lider për jetë.

Xi, në moshën 72 vjeç, nuk tregon asnjë qëllim për të emëruar burrin (apo gruan? – disa kanë guxuar të përmendin emrin e vajzës së tij, Xi Mingze…) që një ditë do të zërë vendin e tij.

Por kjo situatë, tipike për vendet autoritare, është – përsëri, sipas “New York Times” – një paralajmërues i paqëndrueshmërisë dhe pasigurisë.

Në korridoret e pushtetit, në Zhongnanhai, kështjellën në qendër të Pekinit ku banojnë udhëheqësit më të fuqishëm, tani enden vetëm besnikët e Xi-së.

Askush nuk guxon të flasë hapur për të ardhmen. Por kjo nuk do të thotë se nuk ka mungesë figurash me ambicie lidershipi.

Gjë që është pikërisht ajo që Deng donte të shmangte: një luftë për trashëgimi të ngjashme me atë që e çoi Kinën, pas vdekjes së Maos, në prag të një grushti shteti nga “Banda e të Katërve”, e udhëhequr nga Jiang Qing, e veja e “Timonierit të Madh”.

Në realitet, një grusht shteti ndodhi vërtet: por me qëllimin e rindërtimit të vendit të shkatërruar nga Revolucioni Kulturor dhe kthimin e tij në një jetë sa më të lirë nga teprimet ideologjike.

Ne e dimë se si shkoi: Kina, falë reformave dhe hapjes, u bë fuqia e dytë industriale dhe ushtarake në botë në më pak se gjysmë shekulli.

Vetëm një gjë nuk ka ndryshuar: rivaliteti me Shtetet e Bashkuara dhe tendenca për të zgjidhur të gjitha kontradiktat e pashmangshme sociale në një gjigant prej një miliard e gjysmë banorësh me slogane dhe besnikëri ndaj partisë (lexo: Xi Jinping).

Kjo është arsyeja pse një njeri i vetëm – një perandor – në krye të shtetit rrezikon të jetë shkaku dhe pasoja e paqëndrueshmërisë: një sistem shumë i ngurtë përmban brenda vetes farat e rënies së tij të mundshme.

Përshtati: Gazeta “Si”