.png)
Gazeta Si – Marrëveshja e paqes në Gaza u arrit falë javësh manovrash të hartuara për të detyruar kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu dhe udhëheqjen e Hamasit.
Këto manovra u përqendruan te presidenti i SHBA-ve, Donald Trump, por përfshinë edhe shumë aktorë të tjerë, duke përfshirë qeveritë e disa vendeve arabe dhe negociatorë veçanërisht me ndikim.
Marrëveshja u arrit falë një taktike negociuese që, në vend që të vinte nga diplomacia, vinte nga industria e pasurive të paluajtshme, anëtarë të së cilës, janë si Trumpët, ashtu edhe këshilltarët e tij kryesorë.
Taktika është: nëse biem dakord për një “po” të përgjithshme, atëherë do t’i përpunojmë detajet më vonë. Kjo është ajo që po ndodh me këtë marrëveshje, e cila ka të bëjë vetëm me fazën e parë të një procesi më të gjatë, në të cilin të gjithë elementët më kompleksë në lidhje me të ardhmen e Rripit të Gazës ende duhet të negociohen.
Momenti kur këto manovra diplomatike u bënë konkrete ishte në fund të shtatorit në Nju Jork, gjatë samitit të Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së, kur Trump dhe negociatorët e tij u takuan me përfaqësues të disa vendeve arabe, si dhe të Turqisë, Pakistanit dhe Indonezisë, në një aktivitet të organizuar nga Emiratet e Bashkuara Arabe.
Vetë Trump, duke folur me gazetarët atë ditë, tha se ishte “takimi i tij më i rëndësishëm deri më tani”. Takimi u thirr disa ditë pasi Izraeli, pa u koordinuar me Shtetet e Bashkuara, bombardoi një ndërtesë në Katar ku po qëndronin anëtarë të Hamasit.
Katari është një vend neutral, një aleat i Shteteve të Bashkuara dhe negociatori më i rëndësishëm. Sulmi “ishte momenti kur Trump tha, ‘Është koha t’i japim fund kësaj'”, tha një burim izraelit për NBC. Vendet e tjera pjesëmarrëse në negociata ishin po aq të zemëruara me Izraelin.
Në takim, delegacioni amerikan filloi të qarkullonte planin 20-pikësh që më vonë do të formonte bazën e marrëveshjes së fundit. Vetë plani nuk është asgjë inovative: elementët e tij kryesorë (kthimi i pengjeve; tërheqja graduale e ushtrisë izraelite nga Gaza; fundi i sundimit të Hamasit në Rrip) kanë qenë në diskutim për muaj të tërë.
Dallimi ishte në forcën dhe koordinimin me të cilin negociatorët e shtynë përpara atë, duke kapërcyer dhe madje duke injoruar kundërshtimet e qeverisë izraelite dhe Hamasit.
Një sukses për vendet arabe dhe Turqinë ishte bindja e Trumpit që të merrte përsipër marrëveshjen. Siç raportoi “Guardian”, propozimi për të krijuar një “Këshill Paqeje” për të mbikëqyrur rindërtimin e Gazës dhe për ta vendosur Trumpin në krye të tij e lajkatoi presidentin.
Në përgjithësi, Trump e kuptoi se suksesi në negociata mund të ishte suksesi i tij personal dhe për këtë arsye ai filloi ta shtynte atë më me forcë.
“Avantazhi i madh i Trumpit është se sapo të vendosë diçka në mendje, ai është i pandalshëm”, tha një burim për “The Guardian”.
Një tjetër lojtar kyç ishte Jared Kushner, dhëndri i Trumpit (burri i vajzës së tij, Ivanka Trump), i cili ishte këshilltari i tij kryesor për Lindjen e Mesme gjatë mandatit të parë të presidentit, por ishte larguar nga qeveria vitet e fundit.
Megjithatë, në javët e fundit, Kushner është rikthyer në qendër të negociatave dhe sipas shumë raportimeve, ai ishte një nga arkitektët e tyre kryesorë, i aftë të mbante të gjitha palët së bashku.
Së bashku me Steve Witkoff, kryenegociatori i Trump i cili mori pjesë në bisedime, Kushner vjen nga bota e pasurive të patundshme në Nju Jork.
Negociatorët përdorën dy metoda taktike në prezantimin e planit para Izraelit dhe Hamasit: e para ishte të injoronin kundërshtimet dhe të anashkalonin detajet.
“Si Netanyahu ashtu edhe Hamasi u përpoqën të thoshin ‘po, por’ për të bllokuar negociatat, por Trump vendosi të dëgjonte vetëm ‘po’ dhe i vuri ato në vend”, tha burimi i NBC.
Tjetra ishte ta paraqiste marrëveshjen si një fakt të kryer. Edhe para se të arrihej një konsensus, si Shtetet e Bashkuara, ashtu edhe vendet arabe dhe Turqia treguan një qëndrim shumë optimist në lidhje me negociatat, duke e bërë të qartë se paqja ishte e mundur dhe se kundërshtimi i marrëveshjes do të ishte një fyerje personale për Trump.
Dhe veçanërisht për Netanyahun, i cili varet nga mbështetja e SHBA-së, aktualisht është e pamundur t’i thuash jo Trumpit për një çështje kaq të rëndësishme.
Këto taktika kanë çuar në një konsensus të përgjithshëm dhe një armëpushim, i cili duhet të zbatohet së shpejti.
Problemet do të fillojnë kur të bëhet fjalë për negociatat e “fazës së dytë”, domethënë të gjitha detajet në lidhje me të ardhmen e Gazës, rindërtimin, tërheqjen izraelite dhe demilitarizimin e Hamasit.
Është në fazën e dytë që Netanyahu dhe Hamasi do të përpiqen të ndikojnë në negociata, dhe është aty ku rreziku i një dështimi tjetër është më i madh.
Në një intervistë me rrjetin Fox News, Trump shprehu besim se plani do të qëndrojë në planin afatgjatë: “Do të shihni se do të ketë bashkëjetesë dhe Gaza do të rindërtohet”.
Në të kundërt, Amit Segal, një komentator politik izraelit shumë i afërt me Netanyahun, tha: “Nuk ka fazë të dytë: kjo është e qartë, apo jo? Faza e dytë mund të ndodhë në një moment, por nuk ka të bëjë fare me atë që është nënshkruar deri më tani”.
Përshtati: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
