.png)
Gazeta Si – Raportet për operacione me dronë dhe veprime të tjera agresive që i atribuohen Rusisë, janë bërë kaq të shumta në një kohë kaq të shkurtër, sa është e lehtë të humbasësh mendjen.
Në javët e fundit, pamjet e dronëve kanë detyruar aeroportet në Mynih, Kopenhagë, Oslo dhe Aalborg, ndër të tjera, të mbyllen përkohësisht.
Polonia ka aktivizuar Nenin 4 të NATO-s. Dronët janë parë duke fluturuar mbi termocentrale dhe baza ushtarake në Gjermani, Danimarkë dhe Suedi.
Avionët luftarakë rusë kanë ndërhyrë madje edhe në Estoni. Dhe nëse kthehemi pak më tej në kohë, shohim se si sabotimi, dëmet dhe sulmet kibernetike janë bërë gjithnjë e më serioze: kohët e fundit, hakerët rusë morën kontrollin e një dige në Norvegji.
Si e dimë që është Rusia?
Në disa raste, është shumë e lehtë. Avionët luftarakë që kaluan në Estoni në shtator ishin padyshim MiG-e rusë, ashtu si edhe dronët ushtarakë të rrëzuar në Poloni.
E njëjta gjë vlen edhe për sulmet e hakerëve dhe sabotimet, të cilat zakonisht lënë gjurmë të identifikueshme.
Por ka edhe raste kur është e vështirë të thuhet me siguri absolute, nëse Rusia ka kryer vërtet një provokim të caktuar.
Disa nga dronët e përdorur në javët e fundit në aeroporte, është e vështirë të gjurmohen deri në një vend të vetëm.
Është e qëllimshme: sulmet e këtij lloji arrijnë atë që njihet si mohim. Ndryshe nga sulmet ushtarake ose provokimet e drejtpërdrejta, këto operacione mbajnë një shkallë të mjaftueshme pasigurie për të lejuar regjimin rus të thotë: “Nuk ishim ne; ju europianët po na akuzoni padrejtësisht”.
Vetëm këtë javë, presidenti rus, Vladimir Putin tha se udhëheqësit europianë po “nxisin histerinë”. Në realitet, asnjë qeveri evropiane nuk ka dyshime se Rusia është pas kësaj vale sulmesh.
Shumica e rasteve janë konfirmuar dhe hetimet po tregojnë gradualisht se provokimet i atribuohen regjimit rus. Për më tepër, Rusia ka interesin më të madh në këto lloj veprimesh.
Çfarë kërkon Rusia?
Regjimi i Vladimir Putinit kërkon kryesisht të testojë gatishmërinë e mbrojtjes së Europës, gjë që deri më tani ka qenë zhgënjyese.
Kur MiG-ët rusë hynë në hapësirën ajrore të Estonisë në shtator, ata ishin në gjendje të fluturonin të pashqetësuar për 12 minuta përpara se të interceptoheshin dhe të ktheheshin prapa: kjo është një kohë shumë e gjatë.
Fakti që vetëm disa dronë janë të mjaftueshëm për të mbyllur aeroportet kryesore evropiane, është jashtëzakonisht shqetësues. Testimi i mbrojtjes së Evropës do të thotë gjithashtu testim të unitetit të NATO-s.
Forca e Aleancës Atlantike qëndron në parimin se, kur një vend anëtar sulmohet, të gjithë të tjerët duhet (kushti është i rëndësishëm) t’i vijnë në ndihmë.
Megjithatë, për dekada të tëra, ky parim mbeti teorik. Tani, Rusia ka vendosur të testojë efektivitetin e saj praktik dhe ka zbuluar se uniteti i NATO-s është mjaft i brishtë.
Në veçanti, administrata amerikane e Donald Trump, duket se nuk është e gatshme të ndihmojë aleatët europianë në kohë nevoje, edhe pse Shtetet e Bashkuara janë padyshim forca më e madhe ushtarake e Aleancës.
Disa anëtarë të administratës e kanë bërë të qartë ditët e fundit se provokimet ruse janë një problem evropian.
Pse pikërisht tani?
Ka dy faktorë që ka të ngjarë ta kenë shtyrë Rusinë të intensifikojë operacionet kundër Europës. I pari, siç u përmend më sipër, është izolacionizmi i administratës Trump, i cili i lë Rusisë hapësirë për të vepruar pa frikën e provokimit të hakmarrjes amerikane.
Kjo nuk do të kishte qenë e mundur as vetëm pak muaj më parë, nën presidencën e demokratit Joe Biden: pa mbështetjen amerikane, vendet europiane janë më të dobëta, më të ndjeshme ndaj ndikimit dhe më të lehta për t’u ndarë.
I dyti është se lufta në Ukrainë është në një ngërç, si ushtarakisht ashtu edhe diplomatikisht. Në terren, ofensiva ruse e kësaj vere ka dhënë rezultate shumë të kufizuara.
Është e vërtetë që ukrainasit janë të rraskapitur, por mbrojtja e tyre ka rezistuar. Negociatat e paqes, pas një nxitjeje në gusht, janë gjithashtu të bllokuara.
Prandaj, kjo është një kohë e mirë që Rusia të kthehet kundër aleatëve të Ukrainës, përkatësisht vendeve evropiane.
Ideja është që sa më shumë që Europa përqendrohet në mbrojtjen e saj dhe shqetësohet për të ardhmen e saj, aq më pak vëmendje, burime dhe ndihmë do të jetë në gjendje t’i kushtojë Ukrainës. Kërcënimi i Europës është një mënyrë, sipas Putinit, për të përshpejtuar rënien e Ukrainës.
Si po reagon Europa?
Për momentin, është konfuze dhe e ndarë, megjithëse është e vërtetë që krijimi i mbrojtjeve efektive kundër sulmeve hibride të këtij lloji kërkon kohë.
Udhëheqësit europianë e kanë kuptuar seriozitetin e situatës. Kancelari gjerman Friedrich Merz, tha këtë javë: “Nuk jemi në luftë, por as në paqe nuk jemi”.
Kjo situatë hibride e vendos Europën në atë që quhet “dilema e mbrojtësit”: mosreagimi ndaj provokimeve do të thotë t’i shohësh ato duke u përshkallëzuar, por reagimi shumë i fuqishëm mund të provokojë një përshkallëzim.
Për momentin, vendet europiane po reagojnë me një kombinim kërcënimesh dhe veprimesh të synuara. Qeveria polake, për shembull, ka thënë se nëse avionët luftarakë rusë përpiqen të ndërhyjnë në hapësirën e saj ajrore, është gati t’i rrëzojë.
Disa qeveri kanë zhvendosur sisteme mbrojtëse kundër dronëve pranë aeroporteve të tyre civile dhe bazave ushtarake.
Këtë javë, Franca hipi gjithashtu në një cisternë nafte ruse që, sipas disa spekulimeve jo-zyrtare, mund të jetë përdorur për të lëshuar dronë kundër Danimarkës.
Europa po shqyrton gjithashtu përgjigje mbrojtëse më gjithëpërfshirëse, siç është një “mur me dronë”, i cili, sipas Presidentes së Komisionit Evropian Ursula von der Leyen, duhet të ndihmojë në kapjen e dronëve armik. Këto janë propozime për të cilat dihet pak për momentin.
Përshtati: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
