Shkencë

Në Alaskë është krijuar një ishull i ri!

Tërheqja e një akullnaje ka bërë që një copë toke të rrethohet plotësisht nga një liqen

Gazeta Si – Mauri Pelto, një studiues që studion shkrirjen e akullnajave në Alaskë, tha se tërheqja e Akullnajës Alsek ka krijuar një ishull të ri liqenor në juglindje të shtetit.

Akullnaja derdhet në një liqen, të quajtur edhe Alsek. Deri vonë, ajo përplaste një shkëmb të quajtur Prow Knob, i cili për këtë arsye ishte i rrethuar nga liqeni në njërën anë dhe akulli në anën tjetër.

Tani akullnaja është tërhequr, duke e lënë Prow Knob të rrethuar plotësisht nga uji, kështu që tani teknikisht është një ishull.

Ka një sipërfaqe prej rreth 4 kilometrash katrorë, afërsisht sa madhësia e Procidës ose Monte Isola (ishulli më i madh liqenor në Itali, në Liqenin Iseo).

Mauri Pelto, i cili gjithashtu dokumenton kërkimin e tij në një blog, zbuloi ishullin e ri duke analizuar imazhet satelitore, një punë që ai e ka bërë prej vitesh: shkëputja e Akullnajës Alsek nga Prow Knob ndodhi midis fundit të korrikut dhe fillimit të gushtit.

Studiuesi kishte parashikuar formimin e ishullit të ri për njëfarë kohe dhe kontrollonte periodikisht imazhet e zonës, e cila është pjesë e Parkut Kombëtar të Glacier Bay.

Sipas organizatës së parkut, ai përmban rreth një mijë akullnaja, shumë prej të cilave po tërhiqen, ashtu si Alsek.

Pelto tha se në fillim të shekullit të 20-të, akullnaja e rrethonte plotësisht Prow Knob. Deri në vitet 1980, ajo ishte tërhequr tashmë, duke ekspozuar një pjesë të degëzimit ndaj ujit të liqenit.

Në vitin 1999, për shkak të shkrirjes, ajo humbi kontaktin me një akullnajë tjetër që kufizohej me liqenin, Grand Plateau.

Humbja e kontaktit midis akullnajës Alsek dhe Prow Knob nuk është vetëm një tregues se sa është tërhequr shtresa e akullit, por mund të kontribuojë edhe në përshpejtimin e tërheqjes së saj, pasi e ka bërë atë më pak të qëndrueshme.

Shkrirja e akullnajave është një fenomen i zakonshëm në të gjithë botën dhe Alaska ka parë humbjen më të madhe të masës së akullit, sipas një studimi të publikuar në shkurt.

Sipas të njëjtit studim, nga viti 2000 deri në vitin 2023, akullnajat në të gjithë botën kanë humbur 5 përqind të vëllimit të tyre (duke përjashtuar kapelat e akullit polar).

Për shkak të ndryshimeve klimatike të shkaktuara nga njeriu, shkalla me të cilën ato po shkrihen është rritur me 36 përqind gjatë periudhës së konsideruar.


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë