.png)
Nga Gazeta ‘Si’- A ka pasur një vit më kataklizmik se 2025 për marrëdhëniet SHBA-Europë?
Filloi me ‘predikimin’ e Zëvendës Presidentit të SHBA JD Vance drejtuar liderëve të BE-së në konferencën e sigurisë në Mynih muajin e kaluar – në të cilën ai qortoi Europën Perëndimore për politikat e saj mbi imigracionin dhe fjalën e lirë.
Viti i deritanishëm ka marrë gjithashtu rrezikun e shpërbërjes së aleancës së NATO-s pas 76 vitesh paqeje në Europën Perëndimore, me Shtëpinë e Bardhë që duket se anon nga Rusia dhe Trump duke kërkuar që anëtarët e aleancës si Gjermania, Franca dhe Britania e Madhe të rrisin masivisht shpenzimet e tyre të mbrojtjes.
Këtë javë, ndërsa regjimi i Trump vendos tarifa ndaj Europës dhe Europa përgjigjet në të njëjtën mënyrë, ne kemi parë zhurmat e një lufte tregtare të plotë.
Friedrich Merz, kancelari i ardhshëm i mundshëm i Gjermanisë, thotë se “është e qartë se amerikanët… kjo administratë, janë kryesisht indiferentë ndaj fatit të Europës”. Ndërkohë, presidenti francez Emmanuel Macron njoftoi, në një fjalim drejtuar kombit francez javën e kaluar, se “pafajësia e tridhjetë viteve të fundit, që nga rënia e Murit të Berlinit, tani ka marrë fund”.
Në librin e Michael Wolff : “Trump nën zjarr”, Presidenti përshkruhet se prej kohësh dëshironte ‘të minonte NATO-n’:
Trump donte të minonte Europën në tërësi. Në mendjen e tij, Trump kishte riorganizuar boshtin e fuqisë nga Europa në Rusi dhe tani, në interesin e Rusisë, nëse jo sipas urdhrit të saj, po përpiqej të dobësonte Europën.
Libri u botua në vitin 2019.
Ishte kancelarja gjermane Angela Merkel, e vetëquajtur ‘Mbretëresha e Europës’, me të cilën Trump u përplas në mandatin e tij të mëparshëm në mënyrë më të dukshme.
Edhe më parë, kur në vitin 2015 revista Time e emëroi atë Personin e Vitit, Trump shkroi në një postim në Twitter se ata kishin “zgjedhur personin që po shkatërron Gjermaninë”.
Ndërsa zgjedhjet në SHBA afroheshin në vitin 2016, shtypi gjerman iu përgjigj njëlloj, një artikull në Der Spiegel që shpallte Trumpin si “udhëheqës i një lëvizjeje të re autoritare të mbushur me urrejtje”.
Ata shtuan se “asgjë nuk do të ishte më e dëmshme për idenë e Perëndimit dhe paqes botërore sesa nëse ai do të zgjidhej president”.
Gazeta franceze Liberation e shpreh ndryshe: “Trump”, shkruante titulli, “Nga makthi në realitet”.
Largim i mirë nga trillimi letrar
Ishte një realitet me të cilin Merkel duhej të përballej shpejt. Që në fillim, kimia mes dy liderëve mungonte.
Nga takimi i saj fillestar me Trump në vitin 2017, Merkel kujtoi se ata “folën në dy nivele të ndryshme. Trump në një nivel emocional, unë në atë faktik… Kur ai u kushtoi vëmendje argumenteve të mia, zakonisht ishte vetëm për të ndërtuar akuza të reja prej tyre.’
Trump refuzoi një shtrëngim duarsh me Merkel para shtypit botëror dhe, pasi gazetarët u larguan, thuhet se iu drejtua asaj: ‘Angela! Ti më ke borxh një trilion dollarë’.
Kontributi i ulët i Gjermanisë në NATO – rreth 1.25 për qind e PBB-së – kishte qenë një obsesion i Trump për disa kohë.
Ndërsa anëtarësimi në aleancën Atlantike kërkonte që çdo anëtar të kontribuonte me 2 për qind të PBB-së në organizatë, vetëm katër vende evropiane në atë kohë – Estonia, Letonia, Britania e Madhe dhe Greqia – e bënë këtë.
As acarimi i Trump nuk ishte ndonjë gjë e re: Obama kishte shprehur zhgënjimet e tij në vitin 2014. Një ‘zyrtar i lartë gjerman’ më vonë i pranoi gazetares Susan B. Glasser se ‘Jo të gjitha ato që thotë [Trump] janë të gabuara… Europa ka kohë që ka qenë e lirë’.
Bëhej fjalë më shumë për përbuzjen dhe luftimin e hapur me të cilin shprehej.
Kur u largua nga takimi dhe u kthye në Gjermani, Merkel tha: “Nuk kisha një ndjenjë të mirë.
2018 ishte diçka si një sezon i vështirë për tensionet midis Shtëpisë së Bardhë dhe Europës, pasi mosmarrëveshjet e Trump me NATO-n, BE-në dhe Gjermaninë në veçanti u zhvilluan si një fije gjatë gjithë vitit.
Në samitin e G7 në qershor në Kanada, Trump pyeti ‘Pse na duhet [Nato]?’ dhe kërkoi që Rusia, pas aneksimit të Krimesë, të lejohet të kthehet në grupin G7. Një përplasje mes tij dhe Merkelit u kap në kamera.
Presidenti amerikan ishte i papenduar. Në korrik të atij viti, Trump e përshkroi Bashkimin Europian si “armik.”
Në një tubim të fushatës në Ioëa atë tetor, ai shtoi: ‘Bashkimi Europian – tingëllon kaq bukur, apo jo?… Ata janë brutalë… Ata u krijuan për të përfituar prej nesh.’
Por ishte në Francë muajin pasardhës, në përkujtimin e njëqindvjetorit të Ditës së Armëpushimit, që u duk se u hapën krisjet midis SHBA-së dhe BE-së.
Macron bëri thirrje për formimin e një “ushtrie të vërtetë europiane”, duke shpjeguar se “ne duhet të mbrohemi në lidhje me Kinën, Rusinë dhe madje edhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës”.
“Shumë fyese”, u përgjigj Trump në Twitter. “Ndoshta Europa duhet së pari të paguajë pjesën e saj të drejtë të NATO-s, të cilën SHBA e subvencionon shumë.”
Më keq do të bëhej.
Macron postoi një imazh të tij dhe Merkelit duke shtrënguar duart në Twitter me mbishkrimin ‘Unis’ (të bashkuar).
Kontrasti me Trump – dhe mesazhi i dhënë atij – nuk mund të ishte më i qartë.
Por Merkel është lajm i djeshëm. Trump është i sotmi dhe tensionet e gjata mes Evropës dhe Shtëpisë së Bardhë vazhdojnë.
Nëse ai me të vërtetë synon të braktisë NATO-n për një anim të plotë drejt Rusisë, apo thjesht, në mënyrën e tij brutale, po përpiqet të tronditë dhe t’i frikësojë aleatët evropianë nga gjumi i tyre i gjatë pas vitit 1989, mbetet për t’u parë.
“Ka një sherif të ri në qytet”, deklaroi në mënyrë të paharrueshme JD Vance në Mynih, megjithëse më keq se çdo sherif i ri është një sherif i vjetër i kthyer me dëshirën për të përfunduar biznesin e tij.
Burimi: The Spectator/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
