.png)
Nga Roula Khalaf*- Për Alex Sorosin, trashëgimtarin 39-vjeçar të perandorisë shumëmiliardë dollarëshe të ndërtuar nga investitori dhe filantropi i tij i famshëm, babai i tij George Soros, 94 vjeç, historia ka shumë rëndësi.
I mbijetuari hungarez i Holokaustit dhe pionieri i fondit, bëri një pasuri me baste të mëdha investimesh, duke përfshirë edhe bastin kundër paundit britanik në vitin 1992.
Ai themeloi Fondacionet e Shoqërisë së Hapur për të promovuar demokracinë dhe të drejtat e njeriut në qendër dhe Evropën Lindore dhe, me kalimin e kohës, e fuqizoi atë me 32 miliardë dollarë të pasurisë së tij. Në dhjetor 2022, Aleksit iu dorëzuan frenat e rrjetit të madh të donatorëve që mbart ndikim gjithëpërfshirës, por që ka një kosto: i admiruar nga progresistët në mbarë botën, babai i tij gjithashtu shahet nga e djathta si kreu i një komploti global, një karakterizim që është e veshur me nëntone antisemitike.
Alex Soros është, ashtu si babai i tij, një figurë kryesore e së majtës në Amerikë (një “fëmijë nepo radikal” për kundërshtarët e tij republikanë). Ai dhe babai i tij ishin disa nga donatorët më të mëdhenj të fushatës së Kamala Harris; ata shpenzuan më shumë se 85 milionë dollarë në ciklin zgjedhor 2024.
Disa mund të thonë se ai është Elon Musk i liberalëve, por ai humbi një bast të shtrenjtë. Alex Soros është po aq i pafalshëm për financimin politik sa ç’është për mbështetjen e Harris.
“Jam i lumtur që nxjerr para nga politika.”
Ai thotë se dëshiron që “më shumë njerëz të bëjnë atë që bëjmë ne” – një referencë e fshehtë për të tjerët që kanë nxituar të kënaqin Donald Trumpin – në vend që “të struken ndaj dikujt që i përbuz gjithsesi, gjë që mendoj se njerëzit po e bëjnë”.
“Ishte kostoja e jetesës, posti në detyrë dhe ndryshimi i mjedisit mediatik që e dënoi ofertën demokrate për Shtëpinë e Bardhë; Harris zhvilloi ‘fushatën më të mirë që mundi’, por nuk mundi ‘të rindërtonte rrugën e saj për të dalë nga posti në detyrë’”.
Diskursi i tij, herë ngurrues dhe herë i sigurt, është i mbushur me referenca historike. Më shumë se një dekadë më parë, gjysmëvëllai i tij i madh, Jonathan, kishte më shumë gjasa për të pasuar George Sorosin. Megjithatë, Alex, një nga pesë fëmijët, thotë se ai ka pasur gjithmonë një lidhje të veçantë me babain e tij.
Për vite me radhë, ai e shoqëronte të atin në udhëtime të huaja dhe mbante shënime në takimet me udhëheqës të huaj.
Përfundimisht, George Soros nuk donte të udhëtonte përtej Evropës dhe Aleksi e përfaqësoi atë, duke i sjellë babait të tij shënimet e takimeve të tij. Ishte një marrëdhënie “ndryshe nga fëmijët e tij të tjerë, ndoshta ndryshe nga kushdo tjetër që kishte në jetën e tij, sepse ai më tregonte gjëra”, rrëfen Alex.
Ai ishte në një udhëtim në Amerikën Latine për punën e tij filantropike kur mori thirrjen që do të përcaktonte të ardhmen e tij.
“Kjo ishte pranvera e vitit 2015 dhe unë shkova për ta parë atë në Londër dhe i tregova të gjitha fotot e Perusë dhe Amazonës dhe qëndrimit në Kolumbi, dhe më pas ai më tha, ‘A mund të vish me mua në Paris?’ Në thelb, nuk u largova kurrë.”
Sot, George Soros kryeson OSF-në(Fondacionet e Shoqërisë së Hapur) dhe është i vetmi anëtar i familjes në komitetin e investimeve të Soros Fund Management, firma e investimeve që menaxhon paratë e familjes si dhe fondacionet. Ata që e njohin, thonë se ai pa tek Alex një njeri që ndërmerr rrisqe dhe sakaq, një tregtar.
“Prindërit e mi pranuan që unë do të trashëgoja paratë, kështu që mesazhi ishte ‘bëj diçka me jetën tënde.’”
Të diplomuarit e fondit mbrojtës përfshijnë Scott Bessentin, i zgjedhuri i Trump për sekretarin e Thesarit. Soros thotë se nuk e njeh mirë Bessentin. Ai nuk është i befasuar nga zgjedhja (Steven Mnuchin, sekretari i Thesarit i Trump në mandatin e tij të parë gjithashtu ka punuar në fondin Soros.)
Trump kishte “një lloj fiksimi” me babain e tij dhe familjet e tjera të pasura të Nju Jorkut “sepse ai donte të ishte pjesë e atij klubi” – ose “ndoshta ta rrëzonte atë”.
Megjithëse ai është një përdorues i zjarrtë i mediave sociale, ku poston me bollëk reflektime politike dhe përditësime mbi takimet me liderët botërorë, Alex Soros rrallë jep intervista. Që nga marrja e detyrës, ai ka shkurtuar masivisht numrin e stafit. Trazirat kanë nxitur pakënaqësi brenda organizatës, pakënaqësi mes përfituesve prej kohësh në Evropë dhe thashetheme se Alex Sorosit i mungon angazhimi i babait të tij ndaj Evropës.
Marrëzi!- thotë Soros.
“Babai im nuk donte të krijonte një agjenci punësimi, ai donte të krijonte një rrjet rrjetesh dhe ishte shumë i mërzitur me sasinë e burokracisë në fondacion. . . E vetmja keqardhje për mua është që nuk e bëmë më shpejt, sepse ndihem sikur ai e donte këtë.”
Deri në vitin 2017, numri i stafit të OSF-së ishte rritur në 1700; Tani ato janë rreth 500.
Donacionet totale, thotë OSF, do të vazhdojnë të jenë rreth 1.2 miliardë dollarë në vit. Soros këmbëngul se ai është një evropian i përkushtuar, duke treguar për zgjerimin e punës së OSF në Ukrainë. Por që kur ai mori drejtimin, fondacioni është fokusuar më shumë në klimën dhe punët e gjelbra dhe rritjen e shpenzimeve në SHBA për grupet e të drejtave civile që punojnë për çështje të tilla si emigracioni, e drejta për të votuar dhe pabarazia politike – të gjitha shihen në një Amerikë të polarizuar si besnike. Kauza demokratike.
Nëse botëkuptimi i George Sorosit dhe puna e tij u formësuan nga Lufta e Dytë Botërore dhe rendi ndërkombëtar i pasluftës, Aleksi ka qenë më i ndikuar nga lufta për të drejta civile dhe barazi.
Filantropia e babait të tij filloi në Afrikën e Jugut dhe Alex u takua me Nelson Mandelën në një moshë të re.
“Historia e Mandelës për Afrikën e Jugut bëhet histori lirie për mua, në shumë aspekte,” thotë ai, duke shtuar se, për një fondacion amerikan, fokusi në SHBA ka kuptim në një kohë kur lufta për drejtësi dhe të drejta civile është urgjente.
“Babai im ishte më shumë për t’i bërë shoqëritë e mbyllura të hapura, dhe detyra ime brenda fondacionit është se si t’i rinovonoj shoqëritë e hapura nga brenda. Rendi liberal që OSF ka mbështetur prej kohësh është nën kërcënim, i sfiduar si kurrë më parë nga një valë në rritje e forcave populiste nacionaliste. Kauzat e dashura – nga imigrimi te barazia, drejtësia te të drejtat e pakicave – përqeshen si një kulturë “e zgjuar” që ka korruptuar shoqërinë dhe ka penguar përparimin.
Soros refuzon të pranojë se historia po kthehet dhe se regresioni demokratik është i pashmangshëm.
“Trump përfaqëson gjithçka në të cilën ne nuk besojmë“
Ai thotë se e kuptoi gjatë rritjes se jetoi në “kohën më të mirë” në historinë e familjes së tij.
“Por unë kurrë nuk e mora si të mirëqenë sepse më thanë të mos e merrja kurrë si të tillë. Kështu që kur Trump fitoi herën e parë, ndjeva se edukimi im më kishte përgatitur për këto lloj situatash.”
Ai pranon se ka ndjerë disa momente të rralla të “fundit të historisë”, siç është zgjedhja e Barack Obamës, e cila bëri që disa njerëz të mendojnë se lufta kundër racizmit në Amerikë ishte fituar.
“Dhe më pas erdhën të drejtat e homoseksualëve, dhe më kujtohet që ecja në rrugë në Romë, pashë ambasadën amerikane me një flamur ylber dhe vetëm mendova se sa krenar isha për vendin tim.”
Unë dua të di nëse ai ka frikë, për veten e tij, nga ajo që Trump mund t’u bëjë armiqve që ai i konsideron pjesë të “shtetit të thellë”.
Soros thotë se ky është një proces dinamik që duhet parë.
“Duhet të dimë se me çfarë kemi të bëjmë. Këta njerëz janë bullizues. Dhe ti duhet t’i luftosh. Shpresoj se Marksi kishte të drejtë kur tha që fillimisht vjen tragjedia dhe më pas vjen farsa. Por unë shqetësohem se do të jetë e anasjelltas, se ne do ta shohim mandatin e parë të Trump si farsë dhe kjo do të jetë shumë e keqe dhe tragjike për shumë njerëz.”
Në çdo rast, OSF është mësuar me presione, ndalime shtetërore dhe sulme të pamëshirshme.
Viktor Orbán, kryeministri hungarez, të cilin Trump e admiron hapur, dikur drejtoi një fushatë zgjedhore në anën e pasme të një komploti që pretendonte se George Soros kishte orkestruar një komplot për të përmbytur Bashkimin Evropian me emigrantë.
Presidenca e Trump mbart një element shtesë të prirur ndaj konspiracionit: Elon Musk, i cili pëlqen të fyejë George Sorosin, duke e konsideruar atë super të keq dhe duke pretenduar në platformën X se ai “e urren njerëzimin”.
Pasi Trump u rizgjodh në nëntor, u shfaq një aluzion për një armëpushim të mundshëm Musk-Soros: pasi Alex Soros postoi se mandati i Trump nga vota popullore nuk ishte i fuqishëm, Musk u përgjigj se do të ishte kurioz të përmbushte dhe kuptonte më mirë qëllimet e Soros.
“Isha i hapur për një takim, u lidha përmes dikujt që e njeh dhe ai nuk u përgjigj. Unë mendoj se ai është shumë më i interesuar të fyejë sesa të takohet.”
Soros është dukshëm i entuziazmuar kur fjala vjen tek politika e jashtme.
Pasioni i tij për Ukrainën shfaqet në postimet e tij në mediat sociale, të cilat zbulojnë një marrëdhënie të ngushtë me Andriy Yermak, kreun e zyrës së Volodymyr Zelenskyy dhe ndoshta njeriun e dytë më të fuqishëm në Ukrainë. Ata shkëmbejnë urime për ditëlindje dhe komplimente, si miq të vjetër.
A ka Alex Soros ambicie për të qenë politikëbërës?
“A do të kandidoja për atë detyrë? Nuk do të përjashtoja asgjë, por është e vështirë për mua ta mendoj se si nuk jam në një pozicion më me ndikim tani. Më intereson politika e jashtme dhe ka shumë gjëra që mund të bëj në rolin tim.”
A do të donte të bëhej Sekretar Shteti një ditë?
Ai buzëqesh dhe thotë me shaka: “Do të ishte mirë . . . të duhet vetëm të fitosh zgjedhjet.”
Soros dyshon se Trump mund t’i japë fund luftës së Rusisë në Ukrainë.
“Vladimir Putin nuk dëshiron të jetë idioti i Trump. Ne e mendojmë Rusinë si të korruptuar dhe është, por për Putinin ka trimëri në pushtim.”
Pa një fund të konfliktit, ai ka frikë nga një perspektivë alarmante: se Ukraina do të mashtrojë, duke nisur një kryengritje më të gjerë brenda Rusisë.
Ai nuk ka shpresë as për Lindjen e Mesme, ku familja Soros ka një angazhim për paqen, duke financuar grupet e të drejtave izraelite dhe palestineze dhe duke dhuruar për J Street, grupin progresiv të lobit pro-izraelit në SHBA.
E pyes se si ndihet për masakrën në Gaza, të cilën Izraeli e ka kthyer në rrënoja pas sulmit të 7 tetorit dhe marrjes peng nga Hamasi.
“Duhet të pyesni veten për fitoret afatshkurtra kundrejt fitoreve afatgjata”, thotë ai, duke iu referuar goditjeve të Izraelit ndaj grupeve militante të mbështetura nga Irani gjatë vitit të kaluar.
Nuk ka alternativë, më thotë ai, për një zgjidhje me dy shtete, në të cilën Palestina dhe Izraeli jetojnë krah për krah.
“Unë ende identifikohem si dikush që është sionist, sepse besoj në të drejtën e Izraelit për të ekzistuar. Dhe këta janë dy njerëz të ndryshëm dhe nuk shoh që kjo të çojë askund. Çfarë ndodh me brezin e ardhshëm të palestinezëve? Ata thjesht do të harrojnë atë që ndodhi? Dhe izraelitët gjithashtu,kjo shkon njësoj në të dyja drejtimet.”
…
Biseda jonë bëhet më personale, dhe unë e pyes për fejesën e tij të fundit me Huma Abedin, ish-ndihmëse e Hillary Clinton, e cila ishte e martuar me ish-kongresmenin e turpëruar demokrat Anthony Weiner.
Soros e njoftoi propozimin verën e kaluar në Instagram me një foto të tij të ulur në gjunj dhe një mbishkrim ku shkruhej “ndodhi. . . nuk mund të ishim më të lumtur, më mirënjohës apo më të dashuruar.”
Çifti i pushtetit demokrat është tani një personazh i famshëm në qarqet e Nju Jorkut dhe planifikojnë të martohen në pranverë.
“Kur u thashë njerëzve se u fejova, u thashë gjithashtu ‘të fitojmë apo të humbim në zgjedhje… të paktën do të kemi një dasmë.”
Hiperaktiviteti i Sorosit në rrjetet sociale është shfrytëzuar nga kritikët si dëshmi se ai është më i interesuar të shoqërohet me të famshëm sesa në punën e bamirësisë së tij. Ai thotë se mund ta ketë tepruar gjatë zgjedhjeve presidenciale, por ai merr shumë komplimente në rrjetet e tij sociale.
“Kjo ndodhi sepse isha shumë i fokusuar në zgjedhje dhe bëja gjithçka që mundja për të fituar dhe ndjeja se duhej t’i shpjegoja gjërat.”
Dokumentimi i asaj që ai po bën përmes mediave sociale, më thotë ai, është mënyra e tij për të luftuar kundër komploteve.
Marrë nga Financial Times/ Përshtati: Gazeta Si
Shënim: *Roula Khalaf është redaktore e Financial Times
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
