.png)
Dy projekte për ndërtimin e pasurive të paluajtshme në Shqipëri, propozuar nga dhëndri i ish-presidentit Donald Trump, po shkaktojnë tensione atje.
Mosmarrëveshjet kanë të bëjnë me investimin 1 miliard dollarësh që Ivanka Trump, vajza e madhe e ish-presidentit dhe bashkëshorti i saj, Jared Kushner, po ndjekin në Shqipëri përgjatë bregdetit mesdhetar të këtij kombi të Europës Jugore në tokë të kontrolluar dikur nga një qeveri komuniste.
Kushner njoftoi planet për të ndërtuar një kompleks të pasur hotelesh dhe vilash plazhi në një pjesë të tokës ku familjet shqiptare kanë punuar për breza. Një familje thotë se një pjesë e kësaj prone iu sekuestrua në mënyrë korruptive pas përfundimit të sundimit komunist në vitin 1991.
“Ata po përpiqen të na marrin atë që është e jona”, tha Bledar Alexandros Konomi, i cili si djalë i ri ndihmonte në kujdesin e bagëtive në tokën e propozuar tani për hotelin e Kushner dhe pretendimi i të cilit mbështetet nga procesverbalet e gjykatës shqiptare.
Në vendin e dytë, një ishull i vogël me vendndodhje strategjike të quajtur Sazan, ku Bashkimi Sovjetik dërgoi furnizime ushtarake gjatë Luftës së Ftohtë, Kushner po punon me zyrtarë të lartë të qeverisë në Shqipëri për të siguruar të drejtat ekskluzive të zhvillimit.
Ajo që nuk ka qenë publike është se ka një propozim të dytë për të zhvilluar të njëjtin ishull, i paraqitur nga një zhvillues ekzekutiv i pasurive të paluajtshme shqiptaro-amerikane nga Nju Jorku.
Zhvilluesja, Evi Kokalari-Angelakis, tha në një intervistë se qeveria shqiptare e ka injoruar në mënyrë efektive propozimin e saj për të ndërtuar në ishull sepse dëshiron t’i lërë përshtypje Trump, në rast se ai rizgjidhet dhe mund të ndihmojë Shqipërinë në objektivat e saj të politikës së jashtme.
“Dizavantazhi im më i madh është se unë jam kundër vajzës dhe dhëndrit të Trump,” tha zonja Kokalari-Angelakis. Ajo shtoi se pranoi të fliste me The Times për propozimin e saj për hotel vetëm pasi zonja Trump pohoi publikisht në korrik se ajo dhe zoti Kushner kishin siguruar tashmë një marrëveshje për të ndërtuar mbi Sazanin.
“Më kanë mbyllur derën në fytyrë. Është absolutisht e pasjellshme”, tha Kokalari-Angelakis.
Kokalari-Angelakis nuk është e vetmja që ngre pyetje në lidhje me projektet e propozuara të zotit Kushner në Shqipëri.
Agron Shehaj, një deputet i partisë opozitare në parlamentin shqiptar, tha se procesi i zgjedhjes së një zhvilluesi për ishullin e Sazanit ka qenë shumë i errët.
“Sigurisht që për Shqipërinë, një vend i varfër, është e rëndësishme zhvillimi i turizmit. Por këtu ka pasur mungesë transparence dhe e bën të duket sikur kjo është një marrëveshje private që është në interesin politik të kryeministrit të Shqipërisë”, tha Shehaj në një intervistë.
Kryeministri i Shqipërisë Edi Rama, në një deklaratë të dhënë për ‘The Time’s nëpërmjet një zëdhënësi dhe Kushner, në një intervistë, të dy kundërshtuan çdo sugjerim se qeveria shqiptare po ndërmerrte hapa në dobi të Kushner për shkak të marrëdhënies së tij me Donald Trump.
“Fakti që një sipërmarrës kaq i njohur amerikan tregon interesin e tij për të investuar në Shqipëri, na bën shumë krenarë dhe të lumtur. Kjo i tregon në një nivel tjetër SHBA-së dhe botës se ka një yll të ri në rritje në botën e bukur mesdhetare të turizmit të quajtur Shqipëri”, thuhet në deklaratën me shkrim të zëdhënësit të Ramës.
Projektet shqiptare nuk sponsorizohen nga organizata Trump, kompania e pasurive të paluajtshme pjesërisht në pronësi të drejtpërdrejtë të Trump dhe nuk do të mbajnë emrin apo markën Trump. Në vend të kësaj, Kushner, i cili shërbeu si këshilltar i zotit Trump në Shtëpinë e Bardhë, krijoi kompaninë e tij të investimeve, Affinity Partners, e mbështetur kryesisht me financime nga qeveria e Arabisë Saudite, për të bërë marrëveshje në vende në mbarë botën.
Për këto projekte në Shqipëri, si dhe një marrëveshje më vete në Serbi, Kushner është bashkuar me Richard Grenell, i cili shërbeu si i dërguar i posaçëm në Ballkan gjatë administratës Trump. Kushner, në intervistë, tha se planet e tij tashmë kishin ndihmuar në ngritjen e profilit global të Shqipërisë si një destinacion turistik mesdhetar.
“Ne duam të bëjmë diçka për të cilën njerëzit mund të jenë shumë krenarë,” tha ai.
Sazani, ishulli më i madh në Shqipëri, ndodhet në një pikë strategjike në veri të kufirit me Greqinë dhe pikërisht përballë thembrës së çizmes së Italisë. Për gati 1000 vjet, ishulli kryesisht i pabanuar ka qenë një vend jetik ushtarak, në hyrje të ngushtë të detit Adriatik, duke përfshirë përdorimin nga italianët si një bazë nëndetëse gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Pasi Shqipëria iu afrua Bashkimit Sovjetik, pas Luftës së Dytë Botërore, ishulli u bë një vend ushtarak për qindra ushtarë shqiptarë si dhe bateritë kundërajrore të furnizuara nga Rusia. Ishulli sot është ende i mbushur me streha për bomba, së bashku me një port të vogël ushtarak dhe një koleksion ndërtesash të rrënuara, kryesisht të braktisura, jo shumë larg vendit ku Kushner dhe Ivanka Trump duan të ndërtojnë.
“Nëse mund të besohen mburrjet sovjetike, Saseno është fortifikuar në mënyrë që të jetë i papërshkueshëm nga sulmi me bombë atomike,” tha një kabllogram i CIA-s nga viti 1951, i cili bazohej në raportet e lajmeve turke, duke shtuar se Sazan (Saseno ishte emri italian i ishulli) ishte në një pozicion për të bllokuar plotësisht Detin Adriatik, ashtu si Gjibraltari bllokon hyrjen në Mesdhe.
Për të hyrë në ishull, firma e Kushner ka nevojë për miratim nga qeveria shqiptare. Ajo ka paraqitur tashmë një propozim pranë Agjencisë Shqiptare të Zhvillimit të Investimeve.
“Ne kemi këtë ishull prej 1.400 hektarësh në Mesdhe dhe po sjellim arkitektët më të mirë dhe markat më të mira”, tha Ivanka Trump gjatë një interviste në podcast këtë verë.
Trump shërbeu si ekzekutive në kompaninë e hoteleve dhe golfit të familjes Trump përpara se babai i saj të zgjidhej president dhe ky projekt është ndër të parët që ajo ka thënë se do të luajë një rol të drejtpërdrejtë që kur babai i saj u largua nga Shtëpia e Bardhë.
Asher Abehsera, një ekzekutiv amerikan i pasurive të paluajtshme, të cilin Kushner e ka emëruar për të mbikëqyrur projektet, tha se qeveria shqiptare dha miratimin paraprak për të vazhduar me negociatat për ndërtimin e kompleksit hotelier në Sazan, por kushtet përfundimtare të çdo marrëveshjeje janë ende të pazgjidhura. Por komentet e Trump që sugjeronin se familja e saj kishte siguruar hyrjen në Sazan kanë tërhequr kritika në Shqipëri.
Kokalari-Angelakis tha se ajo paraqiti një propozim në pranverë, një kopje e të cilit iu dha The Times, duke ofruar investimin e 400 milionë dollarëve në Sazan për të ndërtuar një hotel luksoz të frymëzuar nga resorti The Breakers në Florida. Do të tërhiqte një lloj tjetër turme, potencialisht Elon Musk dhe Jeff Bezos të botës, të cilët po udhëtojnë vazhdimisht në brigjet italiane dhe greke, ndërsa fatkeqësisht anashkalojnë Shqipërinë.
Kokalari-Angelakis tha se kishte pasur biseda me zyrtarë qeveritarë rreth planit të saj dhe i ishte kërkuar nga qeveria të përgatiste një propozim inxhinierik më të detajuar, vetëm për të dëgjuar komentet e Trump gjatë një podkasti në korrik që sugjeronte se marrëveshja ishte arritur. Ajo tha se kishte vendosur të mos shpenzonte më shumë para për të ndjekur projektin e saj.
Drejtuesit në AIDA, agjencia shqiptare që mbikëqyr projekte të tilla, refuzuan një kërkesë për intervistë. Në një deklaratë me shkrim, agjencia tha se planet për të ndërtuar në ishullin e Sazanit janë ende në shqyrtim dhe për sa kohë që nuk kemi ndonjë vendim, nuk kanë informacion për të ndarë.
Kokalari-Angelakis beson se familja Trump kishin marrë favore të veçanta nga qeveria e Ramës.
“SHBA-të do ta kishin të vështirë të ndërmarrin veprime kundër qeverisë së Ramës, ndërsa ai është në partneritet me Jared dhe Ivanka”, tha ajo.
Burimi:NewYorkTimes/Gazeta'SI'
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
