Ne rrjet

Zgjerimi i BE-së, Shqipëria peng i Bullgarisë

Nga Gazeta ‘Si’-Udhëheqësit e Bashkimit Europian do të diskutojnë se si të reformojnë bllokun 27-vendesh për të marrë anëtarë të rinj në një samit në Granada, duke nisur një proces të gjatë për të përgatitur BE-në për zgjerimin deri në një afat paraprak të vitit 2030.

Më poshtë është një listë e vendeve që duan të anëtarësohen në BE:

STATUSI I VENDIT KANDIDAT

TURQIA (kandidat që nga viti 1999). Ndërsa ende zyrtarisht një vend kandidat, bisedimet e pranimit të Turqisë me BE kanë qenë prej kohësh të ngrira, kryesisht për shqetësimet e të drejtave të njeriut dhe qeverisjes. Hyrja në BE për vendin me 85 milionë banorë nuk është aktualisht pjesë e debatit politik.

MAQEDONIA E VERIUT (kandidate që nga viti 2005). Ajo ka qenë në rrugën drejt BE-së që nga viti 2003 dhe ka pasur një Marrëveshje Stabilizim Asociimi - një kornizë e përshtatur individualisht për marrëdhëniet - që nga viti 2004. Atij iu dha drita jeshile për bisedimet e pranimit në 2020 pas ndryshimit të emrit nga Maqedonia në Maqedoninë e Veriut për të kënaqur ndjeshmëritë greke. Por bisedimet nuk kanë filluar ende seriozisht, për shkak të kundërshtimeve nga Bullgaria fqinje.

Mali i Zi (kandidat që nga viti 2010)

Vendi i vogël ballkanik aplikoi për anëtarësim në BE në 2008. Bisedimet e pranimit filluan në 2012 dhe që atëherë 33 kapituj negociatash - fusha në të cilat kandidati duhet të implementojë ligjet e BE-së - janë hapur dhe tre prej tyre janë përfunduar përkohësisht.

SERBIA (kandidate që nga viti 2012)

Vendi u identifikua si një kandidat i mundshëm në 2003 dhe ka pasur një Marrëveshje Stabilizim Asociimi me BE-në që nga viti 2013. Bisedimet e pranimit filluan një vit më vonë dhe deri më tani 22 nga gjithsej 35 kapituj të negociatave janë hapur dhe dy janë të përfunduar.

SHQIPËRIA (kandidate që nga viti 2014)

Vendi u identifikua si një kandidat i mundshëm në 2003 dhe aplikoi në 2009 për t'u bërë anëtar i BE-së. Qeveritë e BE-së i dhanë Shqipërisë statusin e kandidatit në vitin 2014. Bisedimet e pranimit filluan zyrtarisht në vitin 2022 pasi Shqipëria plotësoi kushtet për reformën në gjyqësor, luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, shërbimet e inteligjencës dhe administratën publike. Por bisedimet e saj ende nuk kanë filluar seriozisht pasi BE-ja e ka shoqëruar kandidimin e Shqipërisë për anëtarësim me atë të Maqedonisë së Veriut, që do të thotë që të dyja mbahen të penguara nga Bullgaria.

MOLDAVIA (kandidate që nga viti 2022)

BE ka një marrëveshje asociimi me Moldavinë, duke përfshirë një zonë të thellë dhe gjithëpërfshirëse të tregtisë së lirë që nga viti 2016. Për të përparuar drejt fillimit të bisedimeve të pranimit, Komisioni Evropian i kërkoi Moldavisë të reformojë gjyqësorin e saj, të frenojë korrupsionin dhe krimin e organizuar, të largojë oligarkët, reformimin e administratës publike dhe financave, përfshirjen e shoqërisë civile dhe nxitja e mbrojtjes së të drejtave të njeriut.

UKRAINA (kandidat që nga viti 2022)

Kievi aplikoi për anëtarësim në BE disa ditë pasi u pushtua nga Rusia në shkurt 2022 dhe iu dha statusi i kandidatit në qershor të atij viti.

Marrëdhëniet BE-Ukrainë datojnë pothuajse 30 vjet - BE nënshkroi një Marrëveshje Partneriteti dhe Bashkëpunimi me Ukrainën në 1994 dhe ajo hyri në fuqi në 1998.

Në vitin 2004 Ukraina u bë një partner prioritar i BE-së pasi "Revolucioni Portokalli" kundër mashtrimit zgjedhor dhe korrupsionit sinjalizoi se ishte në një rrugë drejt integrimit në BE.

Në vitin 2014, presidenti pro-rus Viktor Janukoviç refuzoi të nënshkruajë një marrëveshje asociimi dhe tregtie me BE-në, duke ndezur Revolucionin popullor Maidan, i cili u pasua nga aneksimi i Krimesë nga Rusia.Marrëveshja e asociimit dhe tregtisë me BE-në hyri në fuqi në vitin 2017.

BOSNJE DHE HERCEGOVINA (kandidate që nga viti 2022)

Vendi u identifikua si një kandidat potencial në 2003 dhe ka pasur një Marrëveshje Stabilizim Asociimi me BE-në që nga viti 2015. Ai aplikoi për anëtarësim në BE në 2016. Për të filluar bisedimet e anëtarësimit, Bosnja duhet të zbatojë 14 prioritetet e përcaktuara nga Komisioni në 2019, të cilat fokusohen mbi demokracinë dhe funksionalitetin e shtetit, sundimin e ligjit, të drejtat themelore dhe reformën e administratës publike.

NE PRITJE STATUSI I VENDIT KANDIDAT

GJEORGJIA (aplikoi për anëtarësim në BE në 2022) Qeveritë e BE-së thanë se do t'i japin Gjeorgjisë statusin e kandidatit, pasi Tbilisi të adresojë disa shqetësime, veçanërisht mbi sundimin e ligjit, pavarësinë e gjykatave dhe lirinë e medias. Që nga viti 2016, BE dhe Gjeorgjia kanë pasur një marrëveshje asociimi që mbulon tregtinë.

KOSOVA (aplikoi për anëtarësim në BE në vitin 2022)

Brukseli e ka mbajtur linjën e një perspektive të BE-së për Kosovën që nga viti 2005, madje edhe para shpalljes së pavarësisë së vendit nga Serbia në vitin 2008. Por jo të gjitha vendet e BE-së e njohin Kosovën si një shtet të pavarur.

Që nga viti 2016, BE-ja ka një Marrëveshje Stabilizim Asociimi me Kosovën që shërben si bazë për rrugën e saj të anëtarësimit. (Burimi Reuters, Përshtati Gazeta Si)


Copyright © Gazeta “Si”


Lajme të lidhura

Më Shumë