The Guardian: Rusia po rekruton serbë dhe po i dërgon në Ukrainë

Në fillim të shtatorit, Branko hipi në një fluturim direkt nga Beogradi për në Moskë.

Pas disa ditësh në kryeqytetin rus, Branko, me tre shtetas të tjerë serbë, u dërgua në një qendër rekrutimi ushtarak në Krasnogorsk, një qytet në periferi të Moskës, ku grupi nënshkroi një kontratë me ushtrinë ruse.

“Gjithçka ndodhi shumë shpejt; brenda një dite u bëra ushtar për Rusinë… Tani po pres të më dërgojnë në Ukrainë ”, tha Branko në një shkëmbim mesazhesh në Telegram, duke kërkuar të jetë anonim që të mund të fliste lirshëm.

Branko, ky nuk është emri i tij i vërtetë, ishte pjesë e përpjekjes së fundit të Moskës për të rekrutuar serbët për të luftuar për ushtrinë ruse në Ukrainë, teksa Kremlini kërkon të plotësojë forcat e tij, të varfëruara nga 18 muaj luftime.

Bazuar nga raportet e dy luftëtarëve serbë që udhëtuan në Rusi, si dhe në një listë të zbuluar të serbëve të rekrutuar, Guardian zbuloi se zyrtarët rusë duket se kishin bërë plane për të rekrutuar qindra shtetas serbë për të forcuar ushtrinë.

Që nga fillimi i luftës në Ukrainë, Rusia ka futur një sërë ligjesh për të joshur qytetarët e huaj për t'u bashkuar me radhët e saj.

Vladimir Putin, në një takim sigurie menjëherë pasi trupat e tij pushtuan Ukrainën, tha se Kremlini duhet të ndihmojë njerëzit nga jashtë që planifikojnë të luftojnë në anën e Rusisë.

Që atëherë, udhëheqësi rus ka nënshkruar një urdhër për uljen e kohëzgjatjes minimale të kontratës së shërbimit ushtarak për të huajt nga pesë në një vit dhe ka ofruar një lëvizje të shpejtë rekrutimi për luftëtarët jo-rusë.

Serbia, një kandidate për anëtarësim në BE që nga viti 2012, ka luftuar për të balancuar lidhjet historikisht të ngushta me Rusinë kundër aspiratave për integrim me Europën dhe tensionet janë përkeqësuar nga lufta në Ukrainë, me shumë serbë që janë dashamirës ndaj Rusisë.

“Shumica e vullnetarëve të huaj në ushtrinë ruse janë nga Serbia."
Rekrutët rreshtohen në Krasnodar, Rusi.

Ndjenjat pro-ruse janë veçanërisht të larta në mesin e grupeve ultra-nacionaliste të Serbisë, të cilët kanë organizuar një numër tubimesh pro-Moskës që nga fillimi i luftës në Ukrainë.

Rrezik për tensionim të marrëdhënieve Rusi-Serbi

Ndërsa numri i serbëve të rekrutuar deri më tani nuk duket të jetë mjaftueshëm i rëndësishëm për të bërë një ndryshim të prekshëm në fushën e betejës, veprimet e Moskës rrezikojnë të tensionojnë marrëdhëniet e saj me Serbinë, një nga aleatët e saj të paktë në perëndim.

Drejtues i skemës serbe të rekrutimit, një plan që dukej se ishte hartuar gjatë verës, ishte Davor Saviçiç, një serb që ka kaluar vite duke luftuar si pjesë e inkursionit të parë të Rusisë në Ukrainë në 2014.

Saviçiç ka qenë gjithashtu i lidhur me grupin paramilitar Wagner. Gazeta Fontanka raportoi se ai kishte luftuar më parë në Siri me Wagner. Dy burime të afërta me grupin paraushtarak konfirmuan përfshirjen e mëparshme të Saviçiçit për Guardian.

Në një intervistë më 21 gusht me prezantuesin e shquar pro-Kremlinit, Vladimir Solovyov, Saviçiç foli hapur se si ishte vënë në krye të një njësie të shtetasve serbë në Ukrainë.

“Tani po nënshkruajmë zyrtarisht një kontratë me ministrinë ruse të mbrojtjes. Ushtarët kalojnë nëpër zyrën e regjistrimit ushtarak në Krasnogorsk,” tha ai, duke përshkruar detaje që përputheshin me llogarinë e rekrutimit të Brankos. Pas trajnimit shtesë, djemtë dërgohen në drejtimin e Luhanskut,” shtoi Saviçiç, duke iu referuar rajonit lindor të Ukrainës që është një nga objektivat kryesore të Putinit.

I ulur pranë Saviçiçit gjatë intervistës ishte një serb tjetër, Deyan Beriç, i cili i tha Solovyov se luftëtarët serbë ishin regjistruar si pjesë e divizionit të 106-të ajrore të Rusisë.

“Kur Vladimir Putin lejoi të huajt të vinin, unë bëra një plan se si do të funksiononte gjithçka dhe iu drejtova gjeneralit tim,” tha Beriç, duke treguar Saviçiçin.

“Djemtë vijnë, ne i takojmë, pastaj ata menjëherë shkojnë në zyrën e regjistrimit ushtarak dhe nënshkruajnë një kontratë.Shumica e vullnetarëve të huaj në ushtrinë ruse janë nga Serbia,” shtoi ai.

Beriç, një burrë i dobët me flokë të gjata të zeza, kishte dhënë më parë intervista për mediat shtetërore ruse në të cilat ai përshkruante se si luftoi si pjesë e Republikës Popullore të vetëshpallur pro-ruse të Donetskut në Ukrainë nga viti 2014.

Një oficer rus kontrollon temperaturën e rekrutëve në një qendër regjistrimi në Volgograd. Një komandant serb me forcat ruse tha se pas stërvitjes, vullnetarë serbë u dërguan në Ukrainën lindore.

Zyrtarët rusë duket se po koordinojnë nga afër procesin e rekrutimit.

Shërbimi në gjuhën ruse i BBC, i cili javën e kaluar raportoi për herë të parë për skemën serbe të rekrutimit, tha se kishte marrë një regjistrim privat të një takimi midis Saviçiç dhe zyrtarëve të paidentifikuar në Moskë, në të cilin Saviçiç tha se kishte në plan të rekrutonte deri në 1000 shtetas serbë që do të formonin batalionin e vet si pjesë e divizionit të 106-të.

Ministria ruse e mbrojtjes nuk ishte menjëherë e disponueshme për koment.

Numri i saktë i serbëve që kanë nënshkruar kontratë me ushtrinë ruse mbetet i paqartë.

Orden Respubliki, një grup sinjalizues rus kundër luftës, ka ndarë me Guardian një listë që përmban 13 serbë që thuhet se janë regjistruar me ushtrinë ruse që nga shtatori. Dy nga 13 burrat e përmendur në listë, përfshirë Brankon, iu përgjigjën kërkesave për koment nga Guardian.

"Ne jemi rreth 60-70 burra deri tani," tha një nga serbët në listë, i cili gjithashtu udhëtoi nga Serbia në Moskë në shtator. Ai tha se kishte vendosur të bashkohej me ushtrinë ruse për "arsye ideologjike" dhe se pagesat fitimprurëse ushtarake luanin një "rol dytësor".

Përpjekja e rekrutimit rrezikon të nxisë tensione midis Moskës dhe Beogradit. Janarin e kaluar, presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, reagoi me zemërim në televizionin kombëtar pasi një video e lajmeve ruse pretendonte se tregonte vullnetarë serbë që stërviten për të luftuar përkrah trupave Ëagner në Ukrainë.

“Pse ju, nga Wagner, telefononi dikë nga Serbia kur e dini se është kundër rregullave tona?” tha presidenti, duke iu referuar ligjit që i ndalon serbët të marrin pjesë në konflikte jashtë vendit.

Presidenti serb, Aleksandar Vuçiç, muajin e kaluar teksa merr pjesë në Ditën e Unitetit, Lirisë dhe Flamurit Kombëtar Serb në Nish të Serbisë.
Ligji serb i ndalon shtetasit e saj të marrin pjesë në konflikte jashtë vendit.

Edhe ministri serb i mbrojtjes, Millosh Vuçeviç, paralajmëroi serbët që të mos i bashkohen radhëve ruse. Më shumë se dy duzina nacionalistë serbë që atëherë janë ndjekur penalisht.

Viktor Zaplatin, një veteran rus i luftës që rekrutoi vullnetarë serbë në luftime përkrah forcave pro-ruse në Ukrainë në vitin 2014, tha se autoritetet serbe kishin goditur ushtarët që shkonin në Rusi.

“Rreziku i ndjekjes penale për ata që kanë shkuar në Rusi dhe janë kthyer në Serbi është shumë i lartë,” tha Zaplatin. “Në Rusi ka pasur gjithmonë vullnetarë nga Serbia. Kjo do të thotë se atje tani ka vullnetarë, por numri dhe në çfarë cilësie marrin pjesë dhe shërbejnë është sekret organizativ”.

Burimi: The Guardian/Përshtati Gazeta Si

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.