.png)
Nga Gazeta Si- Shqipëria rrezikon të preket nga epidemia e fruthit. Teksa Rumania ka njoftuar se tashmë ndodhet në këtë situatë, vendi ynë është i rriskuar të përjetojë të njëjtën situatë, për shkak të disa faktorëve, ku kryesorja është vaksinimi i ulët për mbrojtjen ndaj fruthit, që kryhet tek mosha 12 muajsh.
Sipas të dhënave që raporton INSTAT, në vitin 2022, mbulimi me vaksina në vendin tonë shënonte 89.2 për qind, ku vaksinimi ndaj fruthit ka shifra edhe më të ulëta.
Në një raport zyrtar të publikuar nga ISHP, që kryhet çdo 10 vjet, raportohet se mbulimi me vaksinën kundër fruthit për moshat 12-13 muaj ishte 75% në raport me 94 % që ishte regjistruar në periudhën vjetore 2004-2008.
Mjeku epidemiolog Ilir Alimehmeti thotë se nga ana e institucioneve zyrtare duhet të punohet më shumë me ndërgjegjësimin e prindërve për të vaksinuar fëmijët.
“Ka një stepje 10 vitet e fundit nga prindërit për kryerjen e vaksinës së fruthit. Kjo lidhet me një lloj frike për shfaqjen e sëmundjes së autizmit si pasojë e kryerjes së kësaj vaksine. Por nga studimet e kryera, është vërtetuar se ndotja urbane lidhet me shfaqjen e autizmit, referuar shifrave të lindjeve në qytet e fshat, ku fshati nuk raporton shifra të autizmit”, thotë Alimehmeti për Gazetasi.al.
Sipas tij, rreziku që vendi ynë të preket nga epidemia e fruthit është i lartë referuar dhe statusit të Shqipërisë ku në vitin 2019 u konsiderua si vend i rrezikuar prej fruthit.
“Deri në vitin 2017 ne ishim vend pa fruth, sipas OBSH, por me shfaqjen e 1466 rasteve në vitin 2018, OBSH mori vendim për heqjen e statusit në gusht 2019 dhe prej asaj kohe vijojmë të jemi vend me rrezikshmëri të lartë për shfaqjen dhe përhapjen e fruthit”, thotë doktor Alimehmeti.
Raporti i OBSH për fruthin
OBSH në një raport të datës 14 dhjetor shpreh alarmin për përhapjen e shpejtë të rasteve me fruth në Evropë.
“Mbi 30 000 raste të fruthit u raportuan nga 40 nga 53 Shtetet Anëtare të Rajonit midis janarit dhe tetorit 2023. Krahasuar me 941 raste të raportuara në të gjithë vitin 2022, kjo përfaqëson një rritje më shumë se 30-fish. Rritja e rasteve është përshpejtuar muajt e fundit dhe ky trend pritet të vazhdojë nëse nuk merren masa urgjente në të gjithë Qarkun për të parandaluar përhapjen e mëtejshme”, thotë OBSH.
Sipas këtij raporti, në Evropë vërehet jo vetëm një rritje 30-fish të rasteve të fruthit, por edhe afro 21 000 shtrime në spital dhe 5 vdekje nga fruthi.
OBSH thekson se vaksinimi është mënyra e vetme për të mbrojtur fëmijët nga kjo sëmundje potencialisht e rrezikshme.
“Nevojiten përpjekje urgjente vaksinimi për të ndaluar transmetimin dhe për të parandaluar përhapjen e mëtejshme. Është jetike që të gjitha vendet të jenë të përgatitura për të zbuluar me shpejtësi dhe për t'iu përgjigjur në kohë shpërthimeve të fruthit, të cilat mund të rrezikojnë përparimin drejt eliminimit të fruthit.
Aty ku mungojnë vaksinimet, mund të pasojnë shpërthime, duke prekur si të rinjtë ashtu edhe të moshuarit”, thotë OBSH.
Sipas OBSH, në vitin 2023, fruthi ka prekur të gjitha grupmoshat, me dallime të konsiderueshme në shpërndarjen e rasteve në moshë midis vendeve.
Në përgjithësi, 2 në 5 raste ishin midis fëmijëve të moshës 1 deri në 4 vjeç dhe 1 në 5 raste ishin midis të rriturve 20 vjeç e lart. Nga fillimi i vitit deri në tetor, janë raportuar 20 918 raste të shtruara në spital dhe janë raportuar 5 vdekje nga fruthi nga 2 vende.
“Kjo ringjallje e fruthit i atribuohet kryesisht rënies së mbulimit të vaksinimit në vendet e Rajonit gjatë viteve 2020-2022. Pandemia e COVID-19 ndikoi ndjeshëm në performancën e sistemit të imunizimit në këtë periudhë, duke rezultuar në një grumbullim të fëmijëve të pavaksinuar”.
Mbulimi kombëtar i raportuar me dozën e parë të vaksinës kundër fruthit në rajon u ul nga 96% në 2019 në 93% në 2022, ndërsa mbulimi i dozës së dytë ra nga 92% në 2019 në 91% në 2022. Në total, mbi 1.8 milionë foshnjat në rajon humbën vaksinimin e tyre kundër fruthit midis 2020 dhe 2022.
Rifillimi i udhëtimeve vendase dhe ndërkombëtare dhe heqja e masave shëndetësore sociale dhe publike të lidhura me pandeminë COVID-19 kanë rritur rrezikun e transmetimit dhe përhapjes së sëmundjes ndërkufitare brenda komuniteteve, veçanërisht në komunitetet e pavaksinuara dhe të pavaksinuara.
Janë raportuar raste në shumë vende ku fruthi është shpallur i eliminuar si sëmundje endemike. Vendet që kanë arritur eliminimin e fruthit janë ende në rrezik të shpërthimeve të mëdha dhe shkatërruese pas importimit të virusit të fruthit nga vendet e tjera nëse normat shumë të larta të vaksinimit rutinë të fëmijërisë (të paktën 95%) nuk janë të qëndrueshme në të gjitha komunitetet.
Rikthimi në rrugën drejt eliminimit të fruthit në mbarë rajonin
Eliminimi i fruthit dhe rubeolës mbetet një objektiv prioritar për të gjitha vendet e Rajonit. Gurët e themelit për eliminimin e këtyre sëmundjeve mbeten imuniteti i lartë i popullatës, mbyllja e boshllëqeve të imunitetit në popullatë dhe mbikëqyrja standarde eliminuese për të monitoruar shfaqjen e sëmundjeve dhe për të ndërmarrë veprime për shëndetin publik.
Për të rifituar progresin drejt eliminimit të fruthit, është e domosdoshme që vendet të arrijnë dhe të ruajnë mbulimin mbi 95% me 2 doza të vaksinës që përmban fruthin. Prandaj, arritja e mbulimit të lartë të vaksinimit rutinë dhe mbyllja e çdo boshllëku të imunitetit duhet të mbeten prioritetet kryesore për të gjitha vendet.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
