Nga Gazeta Si- Ajo që fitojmë mund të ndikojë në mirëqenien tonë mendore, veçanërisht kur e krahasojmë veten me ata përreth nesh dhe kjo mund të ndikojë (specifikisht) në shëndetin mendor të meshkujve.
“Të preket pak krenaria kur gruaja jote fiton më shumë para”, thotë Dave, duke folur për statusin e tij si baba që rri në shtëpi.
“Në sy të djemve të mi, unë jam si një mashkull femëror”, thotë Tom.
Të dy, dhe Dave dhe Tom ishin pjesëmarrës në një studim të thelluar kërkimor ku u intervistuan si burra ashtu dhe gra rreth ndikimit të gjendjes ekonomike në familje ku gratë sjellin më shumë të ardhura.
Një tjetër, Brendon, kishte arsye të mira për t’u ndjerë i gjykuar: anëtarët e familjes e etiketuan atë si “zonja e shtëpisë”.
Këto janë vetëm tre shembuj të gjykimit që përjetojnë burrat që nuk punojnë dhe partneret e tyre janë ‘shtylla’ për ekonominë e shtëpisë.
Në studim, burrat thanë se ndiheshin të gjykuar pjesërisht sepse prej kohësh supozohet se burrat janë ata që fitojnë më shumë para në shoqëri. Megjithatë, një numër gjithnjë e në rritje i grave po fitojnë më shumë se partnerët e tyre meshkuj, dhe kjo rritje graduale e grave që fitojnë më shumë para po zbulon se kush i fiton paratë ka ndikime të qëndrueshme në dinamikën e pushtetit si në shtëpi ashtu edhe në shoqërinë e gjerë.
Një arsye pse këto dinamika familjare në ndryshim janë kaq me ndikim është sepse paratë janë shumë të lidhura me pushtetin.
Kur burrat nuk janë ata që fitojnë më shumë para në familjen e tyre (pritshmëritë janë që ta bëjnë këtë), kjo mund ti bëjë ata të ndjehen të pafuqishëm, duke ulur mirëqenien mendore dhe madje duke rritur gjasat e divorcit.
Kur burrat janë pa punë, është treguar se ata kanë shkallë më të larta depresioni krahasuar me gratë pa punë.
Në përgjithësi, burrat ende kanë tendencë të fitojnë më shumë para se gratë dhe midis çifteve të martuara me fëmijë, gratë më së shumti kujdesen për fëmijët dhe punët e shtëpisë, një ‘kulturë’ e gjetur globalisht.
Pjesërisht kjo mendohet të jetë për shkak të pritjeve gjinore, por në disa raste mund të pasqyrojë edhe një domosdoshmëri ekonomike ku karriera e personit me të ardhura më të larta tenton të jetë përparësi, kështu që gratë kanë më shumë gjasa të kthehen në role fleksibile me kohë të pjesshme.
Pavarësisht rritjes së numrit të grave që sigurojnë jetesën, qëndrimet gjinore ndaj punës së paguaj dhe roleve në shtëpi kanë ndryshuar më ngadalë.
Edhe nëse gratë janë ato që fitojnë më shumë, ato ende bëjnë më shumë punë shtëpie dhe kujdesen për fëmijët, në krahasim me partnerët me të ardhura më të ulëta. Dhe ndërsa midis disa grupmoshave ka pasur një rritje të mbështetjes për barazinë gjinore, burrat ende tregojnë kënaqësi më të ulët nëse fitojnë më pak.
Një numër gjithnjë e në rritje kërkimesh tregon se mund të ndikojë në vetëvlerësimin dhe lumturinë e një burri nëse partnerja e tyre fiton më shumë se ata. Por sa serioz është problemi në të vërtetë? Dhe çfarë mund të bëhet për të ndihmuar burrat të përshtaten me realitetin e tyre të ri?
Është pak tabu për burrat të flasin edhe për ndikimin e partneres së tyre që bëhet shtylla e familjes. Ata mund të ndihen mbështetës të karrierës së partneres së tyre, ndërsa në të njëjtën kohë të ndiejnë se nuk po e përmbushin rolin e tyre si “shtylla e familjes”, sepse shumë supozime të vjetruara me bazë gjinore mbeten të përhapura.
Kjo është veçanërisht e vërtetë kur burrat pa dëshirën e tyre bëhen baballarë që rrinë në shtëpi për shkak të humbjes së punës ose zhvendosjes, në vend të zgjedhjes.
Harry Bunton, ish-konsulent dhe tani influencer kohët e fundit humbi punën e tij. Ai postoi në mediat sociale më pas për mijëra njerëz se “vlerat e tij si burrë, bashkëshort dhe baba” u prekën.
“Për mua ka kuptim pse ka një shkallë kaq të lartë depresioni. Kur gjërat nuk shkojnë sipas planit, mund të jetë vërtet shkatërruese dhe mund të sfidojë vërtet idetë tuaja se çfarë do të thotë të jesh burrë”, shkroi Bunton.
“Shpresa ime është që ndarja e kësaj historie të bëjë që njerëzit të identifikohen me të dhe vlera e tyre të mos varet nga ngjarje të tilla… Ndihem pothuajse i fuqizuar për të qenë babai që dua të jem.”
Ndërsa Bunton ndoqi një qasje pozitive ndaj ndryshimit në stilin e tij të jetesës, ai ilustron se sa fiton një burrë në krahasim me partneren e tij mund të ndikojë në mirëqenien e tyre mendore. Për shembull, një studim i kohëve të fundit mbi çiftet heteroseksuale në Suedi shqyrtoi të dhënat e të ardhurave 10-vjeçare, si dhe diagnozat e shëndetit mendor, për të kërkuar modele.
Studiuesit zbuluan se në momentin kur gratë filluan të fitonin më shumë se partnerët e tyre meshkuj, pati një rritje të diagnozave të shëndetit mendor tek burrat. Ndërsa pati një rritje deri në 8% në diagnozat e shëndetit mendor për të gjithë pjesëmarrësit, partnerët e të cilëve fitonin më shumë- përfshirë gratë -pati një rritje më të theksuar deri në 11% për burrat në përgjithësi.
Demid Getik, profesor asistent në Departamentin e Ekonomisë në Universitetin Durham, i cili drejtoi studimin thotë se, ndërsa mund të mos dëgjojmë më të thuhet shprehimisht se burri duhet të fitojë më shumë, këto pritje janë ende shumë të përhapura. Rritja e diagnozave të shëndetit mendor tek burrat, partnerja e të cilëve ka filluar të fitojë më shumë, thotë Getik, mund të jetë gjithashtu një tregues se këto çifte po tregojnë ulje të kënaqësisë në marrëdhënie, megjithëse të dhënat e tij nuk e vlerësuan konkretisht këtë.
Ndërkohë, hulumtime të tjera kanë treguar se burrat e grave me të ardhura më të larta kanë më shumë gjasa të tradhtojnë, gjë që autorët thonë se mund të jetë një mënyrë që ato të rivendosin identitetin e tyre mashkullor, diçka që është ‘kërcënuar’ nga gratë e tyre që sigurojnë të ardhurat.
Hulumtimi gjithashtu thekson idenë se presioni mbi burrat për të qenë ofrues të shërbimeve është një faktor që kontribuon në mirëqenien e tyre. Kur burrat janë pa punë, ata kanë treguar se kanë shkallë më të larta depresioni krahasuar me gratë pa punë. Një shpjegim i mundshëm është se gratë kanë tendencë të kenë lidhje më të forta shoqërore jashtë punës krahasuar me burrat. Baballarët që rrinë në shtëpi janë shpesh më të izoluar se nënat që rrinë në shtëpi.
Kur bëhet fjalë për të kuptuar pse mirëqenia është kaq e lidhur ngushtë me atë që fitojmë, ndihmon të korrigjohet një keqkuptim. Ndërsa gratë që mbajnë familjen shpesh stereotipizohen si të fuqishme dhe të orientuara drejt karrierës, në shumë çifte me gra që mbajnë familjen, kjo është rezultat i humbjes së punës nga burri, duke çuar në stres ekonomik. Kjo është veçanërisht e përhapur duke pasur parasysh se hulumtimet tregojnë se në çiftet ku punon vetëm gruaja, paga mesatare e familjes është më e ulët krahasuar me çiftet me burra që mbajnë familjen, në përputhje me hendekun gjinor të pagave.
Duke pasur parasysh se gratë që fitojnë bukën e gojës po rriten në numër, me kalimin e kohës ky ndryshim ekonomik mund të normalizohet, që do të thotë se midis çifteve me fëmijë, burrat do të duhet të përshtaten në përputhje me rrethanat duke rritur punën fleksibile dhe kujdesin. Kjo nga ana tjetër do të ndihmojë në fuqizimin e grave të tyre me të ardhura më të larta për të ndjekur karrierën.
Dhe ndërsa do të duhet kohë, këto qëndrime në ndryshim mund të hapin rrugën për minimizimin e pritjeve të burrit për të siguruar familjen dhe gruas për të qenë shtëpiake, duke rritur kënaqësinë në marrëdhënie dhe duke krijuar një ekuilibër më të shëndetshëm pushteti në këtë proces.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.