.png)
Dhuna ishte e tmerrshme, granatat po shpërthenin jashtë kishës, rreth 5 vjet më parë. Fëmijët në qytet u rrëmbyen, duke u zhdukur pa lënë gjurmë. Më pas trupat e të ekzekutuarve u hodhën në rrugët e qytetit.
Dhe pastaj erdhi dita, kur muajin e kaluar burra të armatosur hynë në shtëpinë e saj, tërhoqën zvarrë djalin e saj 15-vjeçar dhe dy nga miqtë e tij jashtë dhe i qëlluan për vdekje, duke lënë Guadalupen të tmerruar dhe jashtë shtëpisë.
“Nuk dua të vijë nata,” tha ajo mes lotësh. "Të jetosh me frikë nuk është aspak jetë."
Për shumicën e popullsisë së Fresnillo, një qytet minierash në Meksikën qendrore, një jetesë e frikshme është e vetmja që ata njohin; 96% e banorëve thonë se ndjehen të pasigurt, përqindja më e lartë e çdo qyteti në Meksikë.
Ekonomia, presidentët, partitë dhe premtimet shkojnë e vijnë, por 140.000 banorët e dinë që dhuna do të qëndrojë aty.
Që kur qeveria e Meksikës filloi luftën e saj kundër karteleve të drogës gati 15 vjet më parë, statistikat e vrasjeve janë rritur në mënyrë të pandalshme.
Kur kandidoi për president të Meksikës në vitin 2018, Andrés Manuel López Obrador ofroi vizion për luftën kundër dhunës. Në vend që të arrestonte dhe vriste trafikantët siç kishin bërë liderët e mëparshëm, ai do të fokusohej në shkaqet e dhunës: “përqafime jo plumba”, e quajti ai. Ai shkoi drejt fitores. Tre vite pas fitores së tij, dhuna vazhdon duke treguar se Lopez Obrador, ka dështuar dhe paralizuar fuqinë e tij.
"Ne po jetojmë në ferr," tha Victor Piña, i cili kandidoi për kryetar bashkie të Fresnillo në zgjedhjet e qershorit dhe pa ndihmësin e tij të qëlluar pranë tij gjatë një ngjarjeje para fushatës.
Zakatekas, shteti në të cilin ndodhet Fresnillo, ka shkallën më të lartë të vrasjeve në vend, me 122 vdekje në qershor, sipas qeverisë meksikane. Kohët e fundit, ajo është kthyer në një shfaqje kombëtare horror, me kufoma të gjetura të varura nga urat, të futura në qese plastike apo edhe të lidhura në një kryq.
Në të gjithë Meksikën, vrasjet kanë rënë me më pak se 1% që kur López Obrador mori detyrën. "Ka paqe dhe qetësi," tha ai.
Qytetarët në Fresnillo nuk janë dakord.
"Përqafimet jo plumbat" nuk funksionojnë",- tha Javier Torres Rodríguez, vëllai i të cilit u qëllua dhe u vra në vitin 2018.
Ndër strategjitë e tjera, López Obrador është fokusuar në trajtimin e atyre që ai i sheh si shkaqet kryesore të dhunës, financimin e programeve sociale për të përmirësuar arsimin dhe punësimin për të rinjtë. Qeveria e tij ka hetuar gjithashtu financimin e krimit të organizuar. Në tetor, autoritetet thanë se kishin ngrirë 1.352 llogari bankare të lidhura me 14 grupe kriminale, duke përfshirë kartele të fuqishme të drogës.
Por koleksioni i programit në fjalë dhe veprime nuk u paralelizua kurrë.
"Ka një situatë të pandalshme dhune dhe një përkeqësim tragjik të sigurisë publike në Meksikë",- tha Angelica Duran-Martinez, një profesore e asociuar e shkencave politike në Universitetin e Masaçusets Loëell. "Nuk ka një politikë të qartë sigurie."
López Obrador ka dyfishuar gjithashtu mbështetjen e tij për forcat e armatosura, duke përqafuar militarizimin.
Një shtyllë qendrore e luftë së tij ndaj krimit ka qenë krijimi i Gardës Kombëtare, një forcë federale e sigurisë prej 100.000 trupash, e dislokuar në rreth 180 kazerma rajonale në mbarë vendin. Javën e kaluar López Obrador njoftoi se garda do të merrte një fond shtesë prej 2.5 miliardë dollarësh.
Por ekspertët e sigurisë thonë se garda, të cilën presidenti planifikon ta inkorporojë në forcat e armatosura, ka rezultuar joefektive. Pa një mandat të qartë, ajo është fokusuar më shumë në trajtimin e krimit të nivelit të ulët sesa dhunën e kartelit. Dhe si një forcë sigurie e përbërë nga anëtarë të policisë federale, ushtrisë dhe profesionistëve të tjerë të sigurisë, ajo nuk ka gjetur kohezion.
"Është një forcë që del nga përpjekja për të përzier naftën dhe ujin," tha Eduardo Guerrero, një analist i sigurisë në Mexico City. “Ka shumë beteja të brendshme, dhe kjo e ka dëmtuar performancën e Gardës”.
Në Fresnillo, Garda Kombëtare nuk ka bërë mjaftueshëm, sipas kryetarit të bashkisë së qytetit, Saul Monreal, një anëtar i partisë Morena të presidentit.
"Ata janë këtu, ata janë të pranishëm, ata bëjnë patrulla, por ajo që ne me të vërtetë kemi nevojë tani është të luftojmë krimin e organizuar," tha Monreal.
Monreal u rizgjodh gjatë zgjedhjeve afatmesme kombëtare në qershor. Kjo ishte një nga zgjedhjet më të dhunshme të regjistruara në Meksikë, me të paktën 102 njerëz të vrarë gjatë fushatës, një tjetër shenjë e zbërthimit të sigurisë së vendit.
Familja e tij është politikisht e fuqishme. Vëllai i tij, David, është guvernator i zgjedhur i Zakatekas. Një vëlla tjetër, Ricardo, drejton partinë Morena në Senat dhe ka thënë se synon të kandidojë për president në vitin 2024. Por as rëndësia politike e familjes nuk ka arritur të shpëtojë qytetin apo shtetin.
Në kufi me tetë shtete të tjera, Zakatekas ka qenë prej kohësh në qendër të tregut të drogës, një udhëkryq midis Paqësorit, ku transportohen narkotikët dhe produktet e prodhimit të drogës dhe shteteve veriore përgjatë kufirit të Shteteve të Bashkuara.
Banorët thonë se kanë mbetur kryesisht vetëm. Kjo filloi të ndryshojë rreth viteve 2007 dhe 2008 pasi sulmi i qeverisë ndaj karteleve i çoi ato në ndarje, evoluim dhe përhapje.
Në vitet e fundit, rajoni është përfshirë në një betejë midis dy prej grupeve më të fuqishme të krimit të organizuar në vend: Karteli Sinaloa dhe Karteli i Gjeneratës së Re Jalisco.
Të kapur në mes të luftimeve janë banorë si Guadalupe. Ajo mund të kujtojë se si një vajzë e re ishte ulur në shtrat me fqinjët deri në mesnatë. Tani, qyteti qëndron i shkretë pas errësirës.
Guadalupe nuk i lë fëmijët e saj të luajnë jashtë pa mbikëqyrje, por edhe kjo nuk mund ta ndalonte dhunën që të shkatërronte familjen e saj. Natën kur djali i saj u vra, në mes të korrikut, katër burra të armatosur hynë në shtëpinë e saj, duke nxjerrë zvarrë djalin e saj, Henrin, dhe dy miqtë që po flinin. Pati një breshëri armësh dhe më pas sulmuesit u larguan.
Ishte Guadalupe ajo që gjeti trupat e adoleshentëve.
Tani ajo dhe familja e saj jetojnë në terror. Shumë të frikësuar për të qëndruar në të njëjtën shtëpi, ata u zhvendosën me prindërit e Guadalupe në një pjesë tjetër të qytetit. Por frika mbeti. Vajza e saj 10-vjeçare mezi fle, tha ajo, dhe Guadalupe vazhdon të ëndërrojë vrasjen e djalit të saj. Ende nuk dihen motivet dhe identiteti i vrasësve.
"Nuk ka asgjë këtu," tha ajo. “Frika na ka pushtuar.”
Burimi:NYTimes/Përshtati: Gazeta “SI”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
