.png)
Nga Kate de Pury - Dimri në Moskë është kohë për festa. Një shok më tregoi kohët e fundit për një të tillë, veçanërisht luksoze, në një klub nate.
DJ-të luanin ekstazë psikodelike hipnotike, shampanja rridhte dhe dritat e kuqe u ndezën nëpër pistën e vallëzimit. Gati dy vjet pas luftës në Ukrainë, moskovitët duket se po rikuperojnë aftësinë e tyre për hedonizëm.
Vështirësitë në aksesin në dollarë kishin krijuar mundësi të reja në transaksionet në rubla. Projektet e ndërtimit ishin duke u zhvilluar. Partnerët perëndimorë ishin të prirur për të mbajtur rrjedhën e biznesit. Dhe klientë të rinj u gjetën në Kinë dhe Indi.
Miku im, një konsulent biznesi evropian, u godit nga ngazëllimi i rusëve me para, lloji i njerëzve që normalisht do të kishin bërë ski në Courchevel në këtë kohë të vitit.
"Ata e dinë se nuk do të lejohen të kthehen në Alpet Franceze për 25 vjet," tha ai. "Deri atëherë ata mund të shkojnë në Dubai ose të festojnë këtu."
Ndërsa Rusia hyn në vitin 2024 dhe fushata për rizgjedhjen e pashmangshme të Presidentit Vladimir Putin nxehet, regjimi është i prirur të tregojë një histori të mirë për aftësinë e vendit për t'i bërë ballë luftës. Ai mund të mbledhë një sasi befasuese provash për të mbështetur këtë rast.
Ekonomia ruse nuk ka rënë nën sanksionet e paprecedentë të vitit 2022, siç parashikuan disa. Shitjet e naftës dhe gazit në Perëndim ranë, por çmimet më të larta të energjisë lehtësuan dhimbjen dhe qeveria gjeti blerës të rinj në Azi. Rubla u zhvlerësua ndjeshëm në vitin 2023, por që atëherë është stabilizuar. Shpenzimet e mëdha publike për luftën ndërkohë kanë krijuar vende pune. Inflacioni mbetet kokëfortë dhe pritet një ngadalësim në vitin 2024 pasi banka qendrore mban normat e interesit të larta për ta luftuar atë, por Putini ishte në gjendje të mburrej vitin e kaluar, jo në mënyrë të pabesueshme, se ekonomia ishte rritur me më shumë se 3%.
Rusia ende duhet të importojë shumë produkte, të cilat një rubla e dobësuar i bën më të shtrenjta. Pati pengesa fillestare të furnizimit kur bankat ruse u ndërprenë për herë të parë nga sistemet ndërkombëtare të transfertave. Por moskovitët e klasës së mesme gjetën zgjidhje dhe tani mund të blejnë markat perëndimore përmes internetit me pak vështirësi. Usmall, treg online në internet, liston iPhone dhe rrobat e fëmijëve Ralph Lauren me çmim në rubla, të cilat mund të blihen nga furnizues të palëve të treta me karta bankare ruse.
Dyqanet e Moskës janë të pajisura mirë me mallra të stilistëve. Shumica e markave luksoze perëndimore ndaluan dërgimin në dyqanet ruse në vitin 2022, por kur vizitova Tsum, ekuivalentin rus të Harrods, pak para Krishtlindjeve, një asistent shitjesh po u tregonte klientëve me krenari çantat më të reja nga Gucci, Chanel dhe Louis Vuitton.
Të blera në Evropë dhe të mbartura në Rusi në bagazhin e një "blerësi personal", nuk kishte shumë prej këtyre artikujve të sezonit të ri në raftet, por mjaftueshëm për të justifikuar shenjën "Koleksioni 2023-24".
Disa nga artikujt e ekspozuar ishin të dorës së dytë. Asistentja e shitjeve tregoi një aplikacion që dyqani ka zhvilluar për ta bërë të lehtë për klientët rusë rishitjen e mallrave të padëshiruara luksoze. Edhe një çantë Gucci e përdorur nuk është tamam e lirë, por për shkak se çmimi i saj është në rubla, luhatjet e kursit të këmbimit mund ta bëjnë atë të vlefshme për një pazar në euro.
"Një marrëveshje e mirë për blerësin rus," tha asistenti.
Ka diçka të brishtë dhe një prekje performuese në konsumin e bollshëm që po ndodh në Moskë për momentin. Megjithëse Kremlini pëlqen të sugjerojë se Rusia është një komb i lidhur nga vlerat e përbashkëta, duke luftuar kolektivisht me vështirësitë, gjendja shpirtërore në kryeqytet duket të jetë më pak për elasticitetin dhe më shumë për mohimin.
Një festë dimërore e mbajtur kohët e fundit në një klub tjetër nate shfaqi një mungesë të tillë të shpirtit të kohës së luftës – zonja u fotografua e veshur me një zinxhir trupi diamanti – saqë autoritetet e konsideruan një shkelje të rendit publik. Logoja "Z", një simbol i mbështetjes për pushtimin e Ukrainës, dikur shfaqej dukshëm në të gjithë qytetin. Tani ajo është zhdukur.
Posterat e rekrutimit në stacionet e autobusëve që tregojnë ushtarë me pajisje të reja luftarake janë të vetmet kujtime vizuale të luftës.
"Të gjithë janë të lodhur prej saj tani," më tha një profesionist i ri. "Ne kemi ecur përpara."
Diku tjetër ka shenja se pushtimi i Ukrainës mund të ketë dëmtuar ekonominë ruse më rëndë se sa sugjeron skena e shkumëzuar e festave.
Sallata Olivier, me majonezë, perime, sallam dhe vezë të ziera, është një element kryesor në çdo tryezë gjatë festave. Këtë dimër çmimi i vezëve u rrit papritur (askush nuk është plotësisht i sigurt pse, por mund të ketë qenë për shkak se fermat kishin mungesë të fuqisë punëtore pasi shumë punëtorë janë rekrutuar ose janë larguar nga vendi).
Në disa rajone njerëzit nuk mund të përballojnë një kuti me gjashtë vezë dhe duhet t'i blejnë ato individualisht. Një pensionist madje e ngriti këtë problem me Putinin gjatë takimit vjetor të presidentit me publikun për fundvit. Putin premtoi se do ta shqyrtonte.
Në fund të vitit të kaluar, banka qendrore publikoi shifra që konfirmuan dyshimet e skeptikëve: rusët kishin shkëmbyer rublat e tyre në një vëllim që nuk ishte parë që nga muajt e parë, në panik të luftës në 2022.Jo e gjithë kjo është një shenjë shqetësimi – provat anekdotike sugjerojnë se disa njerëz duan t'i konvertojnë rubla të tyre në dollar. Por shumë duket gjithashtu se duan të mbajnë kursimet e tyre në euro ose dollarë.
Në pamje të parë, kjo është një gjë e rrezikshme për t'u bërë: rusët teorikisht janë të shkëputur nga sistemi bankar perëndimor dhe një rezervë nën dyshek është e prekshme ndaj vjedhjes. Një kontakt biznesi më thotë se rusët kanë filluar të transferojnë kursime në valutë në llogaritë bankare të sapohapura në Armeni dhe Kazakistan. Profesionistët e klasës së mesme në Moskë mund të përdorin një rrjet privat virtual ( vpn ) për të fshehur identitetin e tyre dhe për të lëvizur lirisht dollarët në internet.
Që nga fillimi i luftës, autoritetet ruse kanë bllokuar shumë faqe të huaja si Facebook dhe Instagram; vpn -të janë bërë një mjet shpëtimi për rusët që duan të shkëmbejnë informacione jashtë narrativës së sanksionuar zyrtarisht.
Një mik më thotë se në vend që të lexojnë lajme që nuk u besojnë, shumë rusë të klasës së mesme kanë blerë hapësirën e tyre të serverit në Evropën Perëndimore.
Nëse përdorin një VPN për të fshehur identitetin e tyre, profesionistët e klasës së mesme në Moskë tani mund të përdorin dhe lëvizin dollarë lirisht në internet. Nëpërmjet manovrave të tilla të përpunuara, elitat e Moskës ia kanë dalë të kenë një jetë mjaft të rehatshme për veten e tyre. Jo shumë kohë më parë shkova në një festë në një apartament. Një stuhi rrotullohej jashtë dritareve të mëdha dhe Prokofiev dëgjohej përmes altoparlantëve. Të ftuarit pinin verë franceze dhe italiane, duke mbushur pjatat me havjar rus nga bufeja.
Atmosfera mes këtij grupi të modës mund të cilësohej si patriotike. Disa prej tyre ishin mjaft të moshuar për të kujtuar kohët sovjetike dhe instinktivisht shmangnin çdo bisedë për politikë. Askush nuk e përmendi luftën, megjithëse ishte e nënkuptuar sa herë që njëri prej tyre i referohej fluturimeve të vështira që duhet të bëjnë këto ditë për të vizituar fëmijët e rritur në Itali dhe Britani.
Kjo është një zonë elektorale që Putini duhet ta mbajë në krah për një kohë të gjatë dhe jo të gjithë të ftuarit ishin të kënaqur me vizionin e tij për të ardhmen e Rusisë. “Po përpiqem të vendos nëse fëmijët e mi do të shkollohen në Britani apo në SHBA ,” tha dikush.
"Patjetër që nuk do të jetë Kina apo Rusia.”
Burimi: The Economist/Përshtati Gazeta Si
Shënim*: Kate de Pury është një gazetare në Moskë
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
