Muzike

Heshtni! Po piskat lahuta

Suadela Balliu - Lahuta, nuk është instrument, të cilin mund ta marrë në dorë kushdo. Atë e mban vetëm lahutari dhe ai që do ta mësojë. Në shtëpi ajo ka vendin e saj, të posaçëm në mur dhe përballë nuk i vihet kurrfarë sendi apo orendi tjetër. Këto dhe shumë hollësi të tjera që e bëjnë të veçantë instrumentin, Ermal Sela, studiues, muzikant dhe koleksionist i veglave të vjetra muzikore, i ka vërejtur gjatë rrugëtimit të tij eksplorues, për të realizuar dokumentarin “Lahuta”, premiera e të cilit u shfaq më 12 dhjetor, në mjediset e qendrës kulturore “Tulla”.

Megjithëse erdhi në një kohë, kur debati mbi regjistrimin e lahutës në trashëgiminë botërore të Unesco-s, si instrument serb, vlon mes toneve nacionaliste, Sela rrëfen se ka rreth një vit që punon për realizimin e këtij dokumentari, që zëfilli e më pas mori jetë nga pasioni i tij për instrumentet e vjetër shqiptarë.

https://www.facebook.com/tullacenter/videos/1940585086056952/


Nisi së pari të dokumentonte artizanët që e kanë ruajtur dhe e praktikojnë dijebërjen e lahutës, për të kaluar më pas tek instrumenti dhe instrumentistët. Pa instrumentin nuk kemi instrumentistë”, shton Sela, ndërsa dokumentari i tij, që ka gjurmuar deri tek lahutarët që nuk i janë ngjitur kurrë një skene festivali, por edhe mënyrat e restaurimit të lahutave. Sipas studiuesit, zhvillimet teknologjike të dekadave të fundit, kanë çuar në pakësim e deri në zhdukje të artizanatit dhe artizanëve.

Kjo e çoi të mendonte se duhej kërkuar më shumë në këtë fushë, aplikoi në Ministrinë e Kulturës me projektin e tij dhe nisi punën. “Është pak a shumë si kompozitori”, heq paralele ai, “shohim vetëm këngëtarin në skenë, por pas tij, edhe pse nuk duket qëndron e gjithë parapërgatitja për të dalë ajo këngë.” Edhe me instrumentin ndodh e njëjta, mendon ai. “Shohim lahutarin, por lënë pas dore artizanin, ata pak që kemi. Sela, nga kërkimet e tij, thotë se janë vërtet të paktë në numër artizanët që dinë të ndërtojnë një lahutë dhe keqardhja më e madhe shprehet tek mos përçimi i kësaj dijeje tek brezat më të rinj. Për shkak të lëvizjeve demografike, lahutën, në ditët e sotme e gjejmë të prodhuar në Tiranë, Lezhë, Pukë, Malësi e Madhe, tek shqiptarët e Kosovës dhe ata të Malit të zi, që ende e prodhojnë në punishte të vogla.

Lahutë e koleksionit të Ermal Selës
Lahutë e koleksionit të Ermal Selës


Brenda Shqipërisë, thotë Sela, ka artizanë, që dinë ta prodhojnë, por nuk kanë punishte dhe kjo zeje nuk është profesioni parësor që kryejnë për të siguruar jetesën. Ka hasur mes tyre policë apo avokatë, që në kohën e lirë, brenda shtëpisë punojnë për të sjellë në jetë një lahutë, por nuk munden ta bëjnë me kohë të gjatë apo të plotë, për shkak të punës. Kur u vu në kërkim të instrumenteve të vjetër, fillimisht e pati të vështirë t’i gjente, kështu nisi të kërkojë artizanët që, më pas do ta orientonin për më tej, tek bartësit e instrumenteve të vjetër. U kërkoi disa artizanëve të prodhonin lahutë, duke i pajtuar kundrejt pagesës, me kushtin që të ishte vëzhgues i procesit të punimit. “Disa edhe më janë falur”, pranon, duke zbuluar se ka njëzeteshtatë lahuta në koleksionin e tij. “Instrumentet, duke qenë shumë delikatë shpesh edhe humbin dhe, ndryshimet e shpejta kanë bërë të lihen pas dore”. Dyqanet e suvenirëve apo antikuarëve, nuk janë joshur të ekspozojnë lahuta, sepse ka munguar edhe interesi i blerësve, duke u mjaftuar tek veshjet dhe ornamentet. “Duke mos pasur kërkesë nuk janë prodhuar dhe janë zhdukur gradualisht.

“Nuk kemi figura standarde të Mujit apo Halilit. Bartësi frymëzohet nga vargjet dhe nis të gdhendë”


Çmimi i një lahute të prodhuar në mënyrë artizanale shkon nga 25 deri në 30 mijë lekë, me raste edhe deri në 50 mijë, në varësi të punimit. Për një lahutë druri, që mund të jetë prej manit, ahut apo qershisë, duhet të jetë mbi shtatëdhjetë vjeçar dhe më e mira është të punohet i njomë. Kur druri pritet, nis edhe punimi. Pastaj regjet lëkura dhe i vishet trupit të lahutës, që punohet si një e tërë. Dikur, tregon Sela, përdoreshin të brendshmet e kafshëve për të bërë fijet, që kohëve të fundit janë zëvendësuar me tela. Të brendshmet lidheshin me gur, vareshin në një vend ku i rrihte era dhe sipas tij, ato fije bëheshin të pavdekshme. Ndërsa qimet e bishtit të kalit përdoreshin për harkun. Ai thotë se ka në koleksionin e tij, lahuta të bëra me të brendshmet e kafshëve, “I kam si model, për të dokumentuar se ashtu janë prodhuar dikur”.


Mjeshtëria më e madhe, thotë ai, qëndron tek punimi i kokës dhe bishtit, me gdhendje. “Ajo kërkon më shumë dije”. Tek lahuta, vijnë të gdhendura figurat mitologjike dhe heronjtë e Ciklit të Kreshnikëve. Ato, dikur gdhendeshin nga vetë bartësi i lahutës dhe sipas Selës, nuk gjenden në instrumente të tjera, por janë tipar dallues i këtij instrumenti kordofon. “Nuk kemi figura standarde të Mujit apo Halilit”, thotë studiuesi, “Bartësi frymëzohet nga vargjet dhe nis të gdhendë”.Nuk mungojnë tek lahuta as simbolet e besimit pagan, si dielli, hëna, kryqet, trekëndëshat, zbukurimet floreale gjeometrike e deri tek gjarpri, që në besimin pagan të ilirëve shihej si shërues. Në vargjet e Eposit të Kreshnikëve, thuhet se gjarpri qëndronte pranë Kryekreshnikut Mujit dhe i shëronte plagët. Në shtratin e lëngimit, i plagosur në luftë me sllavët, Mujin e ruajnë Ora, gjarpri dhe bisha. “Këto besohen edhe në ditët tona”, thotë Sela,duke shtuar se ende përdore si zbukurime në lahutë. “Në mitologjinë shqiptare, gjarpri vjen nga toka dhe simbolizon lindjen, ndërsa zogu është vdekja, shpirti që largohet”.


Sipas Ermal Selës, tek shqiptarët lahuta është parë dhe ende shihet thuajse si objekt kulti.
“Kohëve të fundit isha tek një lahutar, në Malësinë e Lezhës. I ishte dëmtuar lahuta dhe vendi i saj ishte bosh. E pyeta ç’kishte pasur të varur aty dhe më tha se kishte qenë lahuta.”
Bartësi i saj apo edhe banorët e shtëpisë ruajnë respekt të pashoq për lahutën. “Lahuta as nuk shitet e as nuk falet”, thotë Sela, duke shtuar se mënyra e punimit të saj është ruajtur në formën më arkaike. “Vjen e pandryshuar edhe në tingull, në përbërje, ndërtim, simbolikë.” Sipas Selës, lahuta është zanafilla e të gjithë instrumenteve klasikë, që kemi sot. “Unë e quaj mbretëresha e të gjithë instrumenteve dhe, nëse duam të kthejmë pas kokën për të gjurmuar këto instrumente, shkojmë tek lahuta dhe, lahuta shqiptare është më arkaikja”. Sipas Selës, kjo krijon edhe një diversitet kulturor, kundrejt fqinjëve. Duke u ndaluar në debatin e kohëve të fundit, mbi lahutën, studiuesi thotë se ka pasur keqinterpretim, që çuan më pas në ngjyresa nacionaliste. “Regjistrimi si pasuri shpirtërore në Unesco ishte mbi të kënduarit me gusle, por ka vend për interpretim. Përderisa futën të kënduarit, futën edhe guslen, por nuk duhet të harrojmë kontributin që kanë dhënë shqiptarët jashtë Shqipërisë, tek zhvillimi i kulturës së Serbisë”, është i mendimit Sela. Sipas tij lahuta, në Serbi dhe Mal të Zi është luajtur kryesisht nga shqiptarët. “Sigurisht që, më pas ata kanë përdorur organizata dhe institucione për ta masivizuar, duke parë edhe rëndësinë që ka instrumenti dhe, kanë krijuar një identitet tjetër të instrumentit”.Megjithëse tipologjia është e njëjta, sipas Selës instrumenti shqiptar është i dallueshëm. “Lahutat shqiptare janë më të vogla dhe më rrethore, lahuta serbe është më ovale. Edhe simbolikat nuk janë të ngjashme, veç simbolit të dhisë. Edhe punimi ndryshon.”

Ermal Sela me një lahutar të përfshirë në dokumentarin "Lahuta".


Sipas Selës, serbët kanë futur simbolika fetare, të gdhendura në bishtin e gusles, “Në Shqipëri, në asnjë moment nuk përmendet as kisha, as xhamia. Nuk është menduar në aspektin fetar. Vetëm në aspektin shqiptar”. Ai dhe shumë studiues të tjetër bien dakord që lahuta është instrument iliro-arbëror. Gjurmimi i origjinës së lahutës, thotë Sela, të shpie pashmangshëm tek popujt primitivë dhe krijimi i të parave vegla paramuzikore, primitive, nga jeta e përditshme.
“Merr një kungull, ai krijon zhurmë, zgavra krijon jehonë dhe kështu, nis të ndërtohet instrumenti; vihet lëkura, një tel dhe krijohen melodi të thjeshta”.
Çdo popull, në epoka të ndryshme të historisë njerëzore ka krijuar këtë tipologji instrumentesh. “Ka një gamë të gjerë instrumentesh muzikore që diku ruajnë tipologjinë arkaike, diku tjetër i njëjti instrument vjen i zhvilluar.” Dosja, me Ciklin e Kreshnikëve, për të cilën është folur gjatë këto kohë debatesh, e përgatitur për t’u paraqitur në UNESCO, e ka të përfshirë instrumentin e lahutës. “Cikli nuk perceptohet pa lahutën”, thotë Sela, ndërsa shton se Eposi ka ardhur përmes dy formave; të të rrëfyerit dhe të kënduarit me lahutë. “Nuk jemi vonë, jemi në kohë, por duhet të shpejtojmë ritmet”, mendon ai, duke shtuar se e njëjta punë e shpejtë duhet bërë me Xhubletën, përpara se fqinjët të tregohen sërish më të shkathët për ta regjistruar si pasuri jomateriale të tyren, duke qenë se kriteret e UNESCO-s janë kryesisht mbi bazën e pranimit nga komuniteti, sesa në gjurmimin e origjinës apo autenticitetit.

"Unë e quaj mbretëresha e të gjithë instrumenteve dhe, nëse duam të kthejmë pas kokën për të gjurmuar këto instrumente, shkojmë tek lahuta dhe, lahuta shqiptare është më arkaikja"

Nga këto ngjarje krijohet përshtypja sikur lufta e re Ballkanike, por bëhet në fushëbeteja kulturore. “Unë e shoh ndryshe. Gjërat në Ballkan janë në rregull, por neve nuk na lënë rehat, na ngacmojnë nga pak”, thotë duke qeshur Sela. Sipas tij edhe ideja fillestare për ta regjistruar Eposin e Kreshnikëve në UNESCO, si pasuri e pesë shteteve ku jetojnë shqiptarë, është e gabuar. “Duke përfshirë këto shtete, i bëjmë pjesë të Eposit. Mendoj se Shqipëria duhet ta regjistronte më vete”. Cikli i Kreshnikëve është mbledhur nga studiuesit duke regjistruar lahutarë që dinin deri në gjashtëmijë vargje, thotë Sela. Sot, nuk ka lahutarë që e dinë Eposin përmendësh, si njëherë e një kohë. Nisi të humbte tradita që me krijimin e shtetit socialist, në vitet ’40, ku krijimi i kooperativave, fabrikave, uzinave ndryshoi procesin e të punuarit nga në familje në kolektivitet. Kjo do t'i rrallonte edhe mbledhjet në oda për të kënduar me lahutë, në raste të veçanta. Ritmi i jetës u bë më i shpejtë dhe nuk linte kohë për trashëgiminë e dijebërjes së lahutës dhe të kënduarit. Por humbja më e madhe e këtij identiteti ndodhi pas viteve ’90.

Ermal Sela (majtas), me një tjetër lahutar gjatë xhirimeve të dokumentarit "Lahuta"


Sipas Selës, instrumenteve të vjetër, popullorë si lahuta, nuk i është bërë jehona e duhur.
Lahuta, thotë studiuesi, është një instrument i rritur brenda ambienteve të shtëpisë. “Është si lulja, që do mjedis të përshtatshëm për t’u rritur”. Aty edhe janë kënduar, me të, bëmat e kreshnikëve trima. Nga ajo që ka dëshmuar, duke realizuar dokumentarin, këndimi me lahutë zhvillohet si një film. “Nis shumë qetë dhe, në bazë të vargjeve rritet ritmi duke u bërë më i shpejtë. Gjithçka zhvillohet në bazë të vargjeve”. Sipas Selës, në asnjë instrument tjetër nuk është ky lloj zhvillimi i muzikës, fjalës, poezisë. “Instrumenti nuk ka ritëm. Lahuta e ndryshon tempin sipas gjendjes”. Lahuta i përshtatet lahutarit dhe akordimi varet prej tij. Lahuta vjen në disa formacione; atë standard, ku lahutari edhe këndon dhe i bie lahutës, në variantin e një i që shoqërohet me një fyell, ose zumare dhe kur lahutari shoqërohet nga një rapsod që di të këndojë, por nuk di të luajë në lahutë. “Në raste shumë të rralla, shohim dy lahuta bashkë. Duke qenë instrument pa temp, pa ritëm, improvizohet sipas kronologjisë së fjalëve dhe dy lahutarë mund të luajnë vetëm kur e kanë mësuar më parë, ashtu, në dyshe.” Sela thotë se gjendja emocionale që krijohet nga të kënduarit me lahutë, është transcendentale, e ngjashme me një nirvana. “Lahutari, kur këndon, nuk është fare në realitet.”


Gjithçka përreth resht së qeni. Është vetëm lahutari dhe lahuta. “Ka pasur raste, kur u kemi thënë, “Në rregull, është e mjaftueshme kaq!”, por ai nuk ndalet. Ka ciklin e tij, është i futur brenda instrumentit dhe nuk do të ndalet derisa ta quajë të kryer.” Ka ndodhur që, në festivale të muzikës folklorike, kanë arritur deri aty sa u kanë fikur mikrofonat, sepse lahutari nuk ka respektuar minutazhin e caktuar për çdo interpretues. Ata nuk janë ndalur as ashtu, duke e çuar deri në fund. Kjo çon që lahutarët të mos ftohen në festivale të tilla, ose kur janë ftuar njëherë të mos ketë një rast të dytë, nga të dyja palët; organizatorët për shkak të moskoordinimit me kohën në dispozicion dhe interpretuesit, pasi ndihen të fyer. Lahutarët më të mirë, ata të pamësuarit me skenën, duke e mësuar instrumentin në mënyrën më arkaike, ka një lidhje shpirtërore me të. Me lëvizjet migratore brenda dhe jashtë vendit, ka lahutarë që i gjen në Amerikë, Angli apo Europë kontinentale, por që nuk janë aktivë.

“Nuk është instrument i çfarëdoshëm. Shpesh lahutat liheshin të kalbeshin, por nuk faleshin as shiteshin. Është vështirë t’i gjesh, por edhe kur gjen, të thonë “Është lahuta e shtëpisë”

Disa lahutarë dhe rapsodë kanë pasur mundësi të shfaqen në shfaqje televizive dhe festivale. “Lahutarë ka akoma, por që nuk e kanë prekur skenën”, thotë Sela, i cili vetë ka gjurmuar ata lahutarë. “Janë disa gjëra të vogla, ku muzika është shumë interesante dhe aty është zanafilla.”Por nuk janë të shumtë, megjithëse vëren ai, ka një rizgjim të brezit të ri për të mësuar lahutën. Sipas Selës, mosha kur nis të mësohet lahuta është mbi 10 vjeç. “Kërkon pak zhvillim fizik, nuk është si çiftelia që mund të nisë edhe në moshën 5 vjeçare.” Tek ky brez i ri, që nuk ka repertorin e gjerë apo teknikët e pasur, të një lahutari me përvojë, festivalet mbeten forma më e mirë e promovimit. Krahas Festivalit të Rapsodëve, që organizohet në Lezhë çdo dy vjet, organizohet edhe një në Fushë Arrës, për instrumentet paramuzikore. “Kryesisht në fokus të këtij festivali janë fëmijët”, thotë Sela.

Nga dokumentari "Lahuta"


Megjithëse është parë si një instrument i luajtur nga burrat, lahutës i kanë rënë edhe vajzat.
Në dokumentarin e Selës shfaqet Lumturie Nonaj, mbesa e rapsodit të njohur Gjokë Nonaj, i cili ndërroi jetë në korrik të 2017-ës, në moshën 107 vjeçare. “ Nuk është vetëm Lumturia. Ka pasur edhe lahutare të tjera, që kanë ditur të interpretojnë”. Duke qenë një objekt thuajse religjioz, në rastet kur kulla nuk kishte lahutarë, lahutës i binin vajzat e nëse, vajzat nuk dinin dhe familja nuk kishte asnjë burrë, lahuta lihej diku në tavan, ose në sënduk, nën rrobat e qefinit dhe, kishte kuptimin se kjo kullë nuk kishte më burrat dhe se instrumenti e kishte mbyllur ciklin tek ajo shtëpi. “Nuk është instrument i çfarëdoshëm. Shpesh lahutat liheshin të kalbeshin, por nuk faleshin as shiteshin. Është vështirë t’i gjesh, por edhe kur gjen, të thonë “Është lahuta e shtëpisë”.

Lahutarja Lumturie Nonaj, pjesë e dokumentarit "Lahuta"

Në rastet kur kulla nuk kishte lahutarë, lahutës i binin vajzat e nëse, vajzat nuk dinin dhe familja nuk kishte asnjë burrë, lahuta lihej diku në tavan, ose në sënduk, nën rrobat e vdekjes...

Lahuta, thotë Sela, për shkak të vendndodhjeve të veçanta, duke mos qenë e përhapur në të gjithë Shqipërinë, është një instrument që kërkon të shkosh tek ajo, jo të vijë ajo tek dëgjuesi. Megjithatë dokumentari i tij e ka sjellë për një publik më të gjerë, që nuk do të ishte shtyrë kurrë si Sela, nga pasioni për instrumentet e vjetër, deri në zonat më të thella. Megjithëse territori i lahutës shtrihet kryesisht në veri të Shqipërisë, Sela zbulon se ka gjetur lahutë edhe në Malësinë e Tiranës. “Lahutari i fundit, Sali Salaj, ka ndërruar jetë para disa viteve dhe ishte nga Zallbastari”, thotë Sela, ndërsa në hulumtimet e tij ajo që vërejti ishte humbja e kujtesës kolektive. “Shkova atje dhe u thashë se më duhej një lahutë. “Po ne jemi tironsa, ç’punë kemi me lahutën!”, më thanë. I pyeta për lahutarin Salaj dhe më thanë: Epo vetëm ai i ka qënë, ai ka dalë në skenë!”” Duke kërkuar gjeti një lahutar, që e kish mësuar instrumentin në familje. “I binte lahutës, por nuk këndonte dhe nuk kishte instrument. I dhashë një lahutë timen për xhirime dhe më tha: “Më kujtove të gjithë fëmijërinë”. Ka vdekur memoria, këto i quajnë të parëndësishme. Duke pyetur, por edhe nga toponimet, ka familje dhe të moshuar që dokumentojnë gojarisht se i kanë rënë lahutës”, thotë Sela.

Ermal Sela duke i rënë lahutës


Dokumentari “Lahuta” është vetëm hapi i parë i projektit të Selës, i cili thotë se është i fokusuar tek instrumentet që janë drejt zhdukjes. “E nisa me lahutën, më pas mendoj të trajtoj gajden ose cylen dyjare. Janë instrumente shumë interesante dhe kërkojnë vëmendje”, thotë ai. Koleksioni i instrumenteve të vjetër që Sela ka, numëron 270 njësi. “E kam të gjithë gamën”, thotë, ndërsa përmend mes instrumenteve të tij fyej pipëza, zumare, çifteli, gajde, zumare me rrshiq, cyle, cigona, kunguj, shkopa, cingla. “E gjithë kategoria e instrumenteve që janë përdorur dhe për fat të keq nuk përdoren”. Thotë se të rrezikuara, po aq sa lahuta, janë edhe cylja dyjare dhe gajdja. “Po vazhdoi kështu, brenda një dhjetëvjeçari nuk do t’i kemi më në përdorim”. Problem është se këto instrumente nuk gjenden të dokumentuara as në Muzeun Historik Kombëtar. Shpreson që në të ardhmen, instrumentet të dalin nga mjediset e shtëpisë së tij dhe të vendosen në një mjedis më të përshtatshëm ekspozues. “Kam bërë një kombinim mes instrumenteve elektrikë dhe atyre të vjetër”, thotë muzikanti, i cili luan në kontrabas, kitarë bas dhe trombë. “Nuk e mendoja se do të bëhesha koleksionist të këtyre përmasave. Ndodh që po i koleksionoj në një kohë të brishtë, që do të shërbejë edhe për dokumentimin e tyre, për të ruajtur origjinën dhe modele të pandryshueshme”. Së fundi, shton Sela, vihen re huazime dhe përshtatje të instrumenteve, që shkon për shtat me modën muzikore, që krijohet dhe luhet kohëve të fundit.

Ermal Sela me gajde.

“Ne dëgjojmë muzikë italiane, franceze apo gjermane dhe arrijmë ta dallojmë. Duhet patjetër që këta elementë burimorë, interesantë dhe melodi të thjeshta t’i rimarrim, për të krijuar një identitet muzikor tonin. Kjo ka humbur dhe nuk e dallojmë dot nëse bëhet fjalë për muzikë shqiptare apo jo”, mendon ai. Krahas pasionit të koleksionimit, por edhe dokumentimit të instrumenteve të vjetër dhe dijebërjes së tyre, Ermal Sela është organizator i Festivalit Ndërkombëtar të Instrumenteve të Tunxhit, që ka mbërritur në edicionin e tij të tretë dhe është përfshirë në hartën botërore të festivaleve me fokus instrumentet e tunxhit. Ai zbulon se në edicionin që organizohet në maj të 2019-ës, e ftuar speciale do të jetë një soliste e teatrit “La Scala” të Milanos. Ajo që Sela sheh si të rëndësishme është binjakëzimi me festivale të huaj dhe ndarja e përvojave përmes Workshop-eve , që ofrohen falas, nga mjeshtër të muzikës. Sela pranon se nga Universiteti i Arteve ka pak prurje të instrumentistëve. “Instrumentet e tunxhit janë pak a shumë si lahuta”, thotë Sela. “Bota i ka traditë, me bandat frymore, fanfarat, orkestrat masive. Ne e kemi një traditë, por më të re nga fqinjët”. Sipas Selës, këto instrumente kanë karakter universal, pasi konvertohen në çdo formacion muzikor, qoftë në muzikë folklorike, xhaz, bluz e rrok.

“E gjejnë veten kudo, por janë të vështirë në përdorim dhe kjo, e frenon pak vazhdimësinë masive të këtyre instrumenteve.” Si muzikant, i shtyrë nga kureshtja për mënyrën e ndërtimit të instrumentit, pranon se ka mësuar t’i bjerë lahutës, “Por nuk jam lahutar”, thotë duke qeshur, duke rrëfyer se ka njerëz, pasi e kanë parë aktiv me artikuj dhe intervista rreth lahutës, mendojnë se ai vetë është lahutar. Thotë se koleksionit të tij, sapo i janë shtuar edhe dy instrumente, që një artizan i punoi me udhëheqjen e tij, një e ndërtuar nga briri i lopës, ndërsa tjetra me guaskë. Për ata që kërkojnë të blejnë një lahutë, si suvenir, Sela thotë se kohëve të fundit kanë dalë disa, ku instrumenti qëndron i ngjitur mbi librin “Lahuta e Malcisë”, së At’ Gjergj Fishtës, por ende nuk është aq e masivizuar edhe në sende të vogla si mbajtëse çelësash apo çakmakë, si në vendet fqinje. Për ta gjetur instrumentin duket se ende, duhet të udhëtojmë drejt zonave ku lahuta ende mbretëron, e varur hijerëndë në murin e shtëpisë, në pritje ta prekin duart e lahutarit…


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë