.png)
Ekspertët ndërkombëtarë thonë se tani nevojiten veprime për të reduktuar ushqimet ultra të përpunuara (UPF) në dieta në mbarë botën për shkak të kërcënimit të tyre për shëndetin.
Në një përmbledhje globale të hulumtimeve, ekspertë nga e gjithë bota thonë se mënyra se si ushqehemi po ndryshon, me një kalim nga ushqimet e freskëta dhe të plota në vakte të lira dhe shumë të përpunuara, gjë që rrit rrezikun tonë për një sërë sëmundjesh kronike, duke përfshirë obezitetin dhe depresionin.
Duke shkruar në “Lancet”, studiuesit thonë se qeveritë duhet të ndërmarrin hapa dhe të prezantojnë paralajmërime dhe taksa më të larta mbi produktet UPF, për të ndihmuar në financimin e aksesit në ushqime më të shëndetshme.
Megjithatë, disa shkencëtarë thonë se kjo përmbledhje nuk mund të provojë se UPF-të shkaktojnë drejtpërdrejt dëme shëndetësore dhe nevojiten më shumë kërkime dhe prova për ta treguar këtë.
Ushqimet ultra të përpunuara përcaktohen si ushqime që përmbajnë më shumë se pesë përbërës që nuk do t’i gjeni në shtëpi në dollapin tuaj të kuzhinës, siç janë emulsifikuesit, konservuesit, aditivë, ngjyruesit dhe ëmbëlsuesit.
Shembuj të UPF-ve përfshijnë salsiçe, patate të skuqura, pasta, biskota, supa të gatshme, pije të gazuara, akullore dhe bukë supermarketi.
Anketa tregojnë se këto ushqime të prodhuara industrialisht janë në rritje në dietat në të gjithë botën, duke përkeqësuar cilësinë e asaj që hamë me shumë sheqer dhe yndyrna të pashëndetshme, me mungesë fibrash dhe proteinash.
Ky shqyrtim i provave mbi ndikimin e UPF-ve në shëndet, i kryer nga 43 ekspertë globalë dhe bazuar në 104 studime afatgjata, sugjeron se këto ushqime janë të lidhura me një rrezik më të madh të 12 problemeve shëndetësore.
Këto përfshijnë diabetin e tipit 2, sëmundjet kardiovaskulare, sëmundjet e veshkave, depresionin dhe vdekjen e parakohshme nga çdo shkak.
Autori i rishikimit, Carlos Monteiro, nga Universiteti i Sao Paulos në Brazil, i cili krijoi sistemin e klasifikimit Nova për kategorizimin e ushqimit, tha se konsumi në rritje i ushqimeve ultra të përpunuara “po riformëson dietat në mbarë botën, duke zëvendësuar ushqimet dhe vaktet e freskëta dhe minimalisht të përpunuara”.
“Ky ndryshim në atë që njerëzit hanë nxitet nga korporata të fuqishme globale që gjenerojnë fitime të mëdha duke u dhënë përparësi produkteve ultra të përpunuara, të mbështetura nga marketingu i gjerë dhe lobimi politik për të ndaluar politikat efektive të shëndetit publik për të mbështetur të ngrënit e shëndetshëm”, shtoi ai.
Profesor Jules Griffin, nga Universiteti i Aberdeenit, tha se përpunimi i ushqimit ka disa anë pozitive dhe se më shumë kërkime për të kuptuar se si ndikon në shëndetin tonë janë “urgjentisht të nevojshme”.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
