11 milionë jetë të humbura çdo vit/ OBSH: Nevojitet veprim urgjent për kujdesin neurologjik

Nga Gazeta Si- Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) paralajmëron sot se më pak se një në tre vende në botë ka një politikë kombëtare për të adresuar barrën në rritje të çrregullimeve neurologjike, përgjegjëse për mbi 11 milionë vdekje në nivel global çdo vit. Raporti i ri i OBSH-së për statusin global mbi neurologjinë, i publikuar sot, tregon se gjendjet neurologjike tani prekin më shumë se 40% të popullsisë globale, mbi 3 miliardë njerëz.

10 gjendjet kryesore neurologjike që kontribuojnë në vdekje dhe paaftësi që nga viti 2021 ishin goditja në tru, encefalopatia neonatale, migrena, sëmundja e Alzheimerit dhe demenca, neuropatia diabetike, meningjiti, epilepsia idiopatike, ndërlikimet neurologjike të lidhura me lindjen e parakohshme, çrregullimet e spektrit të autizmit dhe kanceret e sistemit nervor.

Vendet me të ardhura të ulëta kanë më shumë se 80 herë më pak neurologë krahasuar me vendet me të ardhura të larta, pavarësisht barrës së lartë të këtyre sëmundjeve. Shumë vende me të ardhura të ulëta dhe të mesme nuk kanë plane, buxhete dhe fuqi punëtore kombëtare.

“Me më shumë se 1 në 3 njerëz në botë që jetojnë me sëmundje që prekin trurin e tyre, ne duhet të bëjmë gjithçka që mundemi për të përmirësuar kujdesin shëndetësor që u nevojitet”, tha Dr. Jeremy Farrar, Ndihmës Drejtor i Përgjithshëm i OBSH-së.

Ai tha se shumë nga këto sëmundje neurologjike mund të parandalohen ose trajtohen në mënyrë efektive, megjithatë shërbimet mbeten jashtë mundësive për shumicën, veçanërisht në zonat rurale ku njerëzit shumë shpesh përballen me stigmë, përjashtim social dhe vështirësi financiare.

Gjetjet kryesore nga raporti

Raporti i parë i këtij lloji thekson se vetëm 53% e Shteteve Anëtare të OBSH-së (102 vende nga 194) kontribuan në këtë raport, një tregues i vëmendjes së kufizuar që i kushtohet neurologjisë. Vetëm 32% e Shteteve Anëtare (63 vende) kanë një politikë kombëtare që adreson çrregullimet neurologjike dhe vetëm 18% (34 vende) raportojnë se kanë fonde të dedikuara për t’i adresuar ato.

OBSH shkruan se pa korniza të forta politikash, sistemet shëndetësore mbeten të fragmentuara, me burime të pamjaftueshme dhe të papajisura mirë për të përmbushur nevojat e pacientëve dhe familjeve.

Shërbimet thelbësore janë jashtë mundësive për shumicën e njerëzve

Vetëm 25% e shteteve anëtare (49 vende) përfshijnë çrregullime neurologjike në paketat e tyre të përfitimeve të mbulimit universal shëndetësor. Shërbimet kritike si njësitë e goditjes në tru, neurologjia pediatrike, rehabilitimi dhe kujdesi paliativ shpesh mungojnë ose përqendrohen në zonat urbane, duke i lënë popullatat rurale pa qasje.

Raporti zbulon një mungesë të madhe të profesionistëve të kualifikuar shëndetësorë, me vendet me të ardhura të ulëta që përballen me deri në 82 herë më pak neurologë për 100 000 njerëz krahasuar me vendet me të ardhura të larta. Kjo mungesë do të thotë që për shumë pacientë, diagnoza në kohë, trajtimi dhe kujdesi i vazhdueshëm janë thjesht jashtë mundësive.

Gjendjet neurologjike shpesh kërkojnë kujdes gjatë gjithë jetës. Megjithatë, vetëm 46 shtete anëtare ofrojnë shërbime kujdestare dhe vetëm 44 shtete anëtare kanë mbrojtje ligjore për kujdestarët. Si rezultat, kujdestarët informalë, më shpesh gratë, mbeten pa njohje ose mbështetje, duke përforcuar pabarazitë sociale dhe duke u shkaktuar familjeve një barrë të konsiderueshme financiare.

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.