Raste alarmante/ Rikthehet ‘Kolla e mirë’ në Europë, foshnjat më të rrezikuarat

Kolla e mirë, ose pertusis, po bën një rikthim alarmues në të gjithë Europën dhe Shtetet e Bashkuara, me raste që tani tejkalojnë nivelet para pandemisë.

Pas disa vitesh qarkullimi relativisht të ulët gjatë pandemisë Covid-19, infeksioni shumë ngjitës i frymëmarrjes, i quajtur edhe si “kolla 100-ditore”, po përhapet përsëri dhe mjekët paralajmërojnë se foshnjat janë në rrezikun më të lartë.

Tek të rriturit dhe fëmijët më të rritur, pertusis mund të nënkuptojë javë ose edhe muaj kriza kolle të pandërprera. Por për foshnjat nën dy muaj, të cilët janë shumë të vegjël për t’u vaksinuar, sëmundja mund të jetë kërcënuese për jetën.

Qendra Europiane për Parandalimin dhe Kontrollin e Sëmundjeve (ECDC) raportoi më shumë se 25,000 raste në të gjithë BE/EEA në vitin 2023 dhe mbi 32,000 raste vetëm në tre muajt e parë të vitit 2024.

“Simptomat e pertusisit janë të ndryshme tek foshnjat”, tha Dr. Caitlin Li, specialiste e sëmundjeve infektive.

Mund të mungojë kolla karakteristike por apnea dhe ndërprerja e frymëmarrjes mund të jenë shumë të zakonshme, shton ajo.

Sëmundja tek foshnjat mund të shfaqet edhe me numër shumë të lartë të qelizave të bardha të gjakut, të njohura si leukocitozë, të cilat ndonjëherë mund të ngatërrohen me gjendje jo-infektive si kanceri.

Pse po rriten rastet e kollës së mirë?

Një arsye kryesore për rritjen e numrit të rasteve është për shkak të rimëkëmbjes pas pandemisë. Gjatë pandemisë, përdorimi i përhapur i maskave, mbyllja e shkollave dhe kufizimet në grumbullime zvogëluan qarkullimin e shumë infeksioneve të frymëmarrjes, përfshirë pertusisin.

Pertusisi gjithashtu ndjek cikle natyrore epidemike, me numrin e rasteve që tentojnë të rriten çdo tre deri në pesë vjet edhe në vendet me mbulim të lartë vaksinash.

Trajtimet dhe parandalimi për kollën e mirë

Meqenëse foshnjat e vogla janë kaq të prekshme, ekspertët theksojnë se vaksinimi gjatë shtatzënisë është thelbësor. Antitrupat që kalojnë nga nëna tek fëmija përmes placentës ofrojnë mbrojtje thelbësore në javët e para të jetës.

“Duke pasur parasysh që foshnjat janë në rrezik të lartë për ndërlikime, vaksinimi i nënave kundër pertusisit gjatë shtatzënisë është kritik, pasi mbron të porsalindurit nga kjo sëmundje potencialisht fatale”, tha Dr. Li.

“Vaksinimi i përhapur është gjithashtu një mjet i rëndësishëm për të mbrojtur të gjithë”.

Përveç vaksinimit rutinë të foshnjave dhe vaksinimit të grave shtatzëna, OBSH-ja rekomandon që njerëzit që preken nga kolla e mirë të trajtohen shpejt me antibiotikë dhe të mos jenë në kontakt me foshnja, fëmijë të vegjël ose gra shtatzëna.

Sipas Shëndetit Publik në Francë, më shumë se gjysma e fëmijëve të infektuar me pertusis e marrin atë nga njëri prej prindërve të tyre.

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.