.png)
Nga Gazeta ‘Si’- “Shumica e njerëzve” që pësojnë atak në zemër do të ndiejnë një dhimbje gjoksi të ngushtë, dhe të dhimbshme, thotë William Brady, profesor i mjekësisë së urgjencës dhe kardiovaskulare në Shkollën e Mjekësisë të Universitetit të Virxhinias.
Por jo të gjitha ataket në zemër janë të njëjta, dhe ka edhe shenja të tjera paralajmëruese për të cilat njerëzit zakonisht nuk mendojnë, tha Stacey Rosen, presidente vullnetare e Shoqatës Amerikane të Zemrës dhe drejtoreshë ekzekutive në Institutin Katz për Shëndetin e Grave në Northëell.
Në veçanti, gratë kanë më shumë gjasa të shpërfillin simptomat (ose t’i shpërfillin të tjerët) si ankth ose stres.
Gazeta Ëashington Post pyeti kardiologë rreth shenjave dhe simptomave më të habitshme të një ataku kardiak. Këshilla e tyre: Nëse ndjeni diçka të çuditshme, i tregoni dikujt dhe telefononi urgjencën.
«Vonesa mund të çojë në dëmtime të pakthyeshme të zemrës», tha Rosen. «Prandaj, me të vërtetë, dëgjojeni trupin tuaj».
1. Dhimbje nofulle
Shqetësimi ose dhimbja e shkaktuar nga një atak në zemër shpesh përhapet në pjesë të tjera të trupit, tha James de Lemos, kryetar i kardiologjisë në Qendrën Mjekësore UT Southwestern. Simptomat ndonjëherë mund të jenë delikate dhe “më pak mbresëlënëse” sesa ato që shihni në televizion, tha ai.
«Disa njerëz do t’ju thonë se më dhembi vetëm parakrahu – ose kisha dhimbje shumë të forta në nofull që erdhi papritur», tha de Lemos.
Rosen tha se një nga pacientet e saj takohej me dentistë të ndryshëm sepse mendonte se nofulla e saj dhembte për shkak të një dhëmbi – derisa një dentist sugjeroi se mund të ishte për shkak të zemrës.
«Dhe, në fakt, ashtu ishte», tha Rosen. Pacienti ndoshta ia shpëtoi një ataku në zemër për shkak të «një dentisti shumë inteligjent dhe me mendim holistik».
Dhimbja nga një atak në zemër mund të përhapet – por jo gjithmonë – në anën e majtë të trupit, në të njëjtën anë me zemrën, thanë kardiologët.
Gratë përjetojnë dhimbje gjoksi më shpesh në kombinim me simptoma të tilla si dhimbje shpine, të përziera, marramendje ose gulçim, tha Rosen. Dhe në vend që ta quajnë atë “dhimbje gjoksi”, ato kanë më shumë gjasa t’i përshkruajnë simptomat e tyre si shqetësim ose lodhje.
«Kur dikush më thotë se po i dhemb gjoksi, kjo më rrit shqetësimin», tha Clyde Yancy, shef i kardiologjisë në Shkollën e Mjekësisë Feinberg të Universitetit Northëestern.
2. Të përziera dhe të vjella
Të përzierat, të vjellat, refluksi i acidit, belbëzimet dhe forma të tjera të dispepsisë mund të jenë shenjë e një ataku në zemër, veçanërisht kur ataku prek pjesën e poshtme – ose murin e poshtëm – të zemrës, tha de Lemos.
Nëse dispepsia nuk mund të trajtohet me një antacid, shqetësimi gastrointestinal mund të lidhet me zemrën, tha de Lemos, veçanërisht tek një person që është në rrezik për një atak në zemër.
3. Një parandjenjë e fatkeqësisë
Një atak në zemër mund të shkaktojë gjithashtu që dikush të ndiejë një ndjenjë të një fatkeqësie të afërt, thanë kardiologët. Papritmas, “ndjen sikur do të vdesësh”, tha Brady.
Është ndryshe nga “ankthi i pastër”, tha Seth Martin, një kardiolog në Johns Hopkins Medicine. Janë simptoma fizike të shoqëruara me një ndjesi të vazhdueshme se “diçka është seriozisht keq”.
«Mund të jetë thjesht kjo vetëdije, thjesht një ndjesi se diçka nuk shkon», tha Yancy. «Kjo është e mjaftueshme për të më njoftuar se duhet të vlerësojmë zemrën dhe enët e gjakut».
4. Lëkurë e djersitur, e ftohtë dhe e ngjitshme
Një bllokim në një arterie koronare është një stres i jashtëzakonshëm për trupin, tha Rosen. Dhe, kur ndodh, sistemi juaj nervor simpatik mbingarkohet, duke ju bërë të ndiheni të ftohtë, të lagësht dhe të djersitur.
Nëse gjoksi juaj papritmas është i ngushtë, keni vështirësi në frymëmarrje dhe po djersitni, këto janë shenja të një ataku kardiak të afërt, tha Brady. Sidomos në ditët me mot të mirë kur nuk ka arsye për të djersitur.
5. Lodhje
Një atak në zemër kufizon qarkullimin e oksigjenit nëpër trup dhe në zemër, gjë që mund t’ju bëjë të ndiheni të lodhur ose me vështirësi në frymëmarrje, tha Martin.
Mund të ndihesh i turbullt, por nuk mund ta përcaktosh saktësisht pse, tha Rosen.
Disa njerëz mendojnë se thjesht po plaken dhe po ngadalësojnë ritmin, tha Anna Bortnick, një kardiologe ndërhyrëse dhe profesoreshë e asociuar e mjekësisë në Qendrën Mjekësore Montefiore Einstein në Bronx. Të tjerë e vonojnë shkuarjen në spital sepse po kujdesen për fëmijë ose anëtarë të familjes.
Një person me shenja të hershme të problemeve me zemrën mund të përjetojë simptoma vetëm kur ecën ose bën forma të tjera ushtrimesh. Zemra kërkon më shumë rrjedhje gjaku kur ushtrohemi, por një bllokim ose një muskul i dobësuar i zemrës po e pengon këtë të ndodhë, tha Rosen.
Herë të tjera, “mund të ketë simptoma të belbëzimit që zgjasin me ditë të tëra, të cilat përkeqësohen kur arteria është më e bllokuar”, tha ajo. “Është me të vërtetë një proces dinamik për shumë njerëz.”
Si ta zvogëloni rrezikun e një ataku në zemër
Rosen tha se nuk mund t’i zëvendësosh qelizat e muskulit të zemrës pasi organi të jetë dëmtuar. Nëse nuk merr trajtim mjaftueshëm shpejt për të rivendosur rrjedhën e gjakut, ataku në zemër mund të ndikojë në aftësinë e organit për të pompuar gjak. Kjo mund të çojë në pamjaftueshmëri kardiake, e cila është një gjendje kronike ku zemra nuk funksionon aq mirë sa funksiononte më parë.
Në vend të kësaj, kardiologët rekomandojnë që të ndërmerrni hapa për të zvogëluar rrezikun e një ataku në zemër që në radhë të parë.
Përpiquni të ulni tensionin e gjakut dhe nivelet e kolesterolit. Ushtrohuni rregullisht për të paktën 150 minuta në javë, mos pini duhan, kufizoni sasinë e alkoolit që pini dhe ndërtoni zakone të shëndetshme të të ngrënit, thanë ata.
Marrë nga Washington Post/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
