Dieta mesdhetare ul rrezikun e demencës me 35% tek njerëzit me rrezik më të lartë

Ndjekja e rreptë e dietës mesdhetare uli rrezikun e demencës me të paktën 35% tek njerëzit me dy kopje të gjenit APOE4, një faktor kryesor rreziku për sëmundjen e Alzheimerit, sipas një studimi të ri.

“Ne ndoqëm mbi 5,700 njerëz për 34 vjet dhe zbuluam se ata që ndoqën një dietë mesdhetare bazë me pak alkool, mish të kuq dhe të përpunuar, por plot me perime, fruta, arra, drithëra të plota, bishtajore, peshk dhe vaj ulliri, të gjithë ulën rrezikun e demencës”, thotë Yuxi Liu, autori kryesor i studimit që u botua të hënën në revistën Nature.

“Por përfitimi ishte më i lartë për njerëzit me gjenin APOE4, veçanërisht ata me dy kopje të APOE4”, tha Liu. Jo vetëm që ndjekja e një diete mesdhetare bazë uli probabilitetin e zhvillimit të demencës me 35% tek njerëzit me dy gjene APOE4, por edhe respektimi më i lartë i dietës uli më tej rrezikun e tyre.

Një tjetër gjetje e rëndësishme e studimit: Njerëzit me gjenin APOE4 duket se kanë profile metabolike dalluese që u përgjigjen më mirë lëndëve ushqyese të shëndetshme në dietën mesdhetare.

Proceset metabolike si tretja e lëndëve ushqyese, prodhimi i energjisë dhe ndërtimi dhe riparimi i nervave dhe indeve të trupit dhe trurit varen shumë nga cilësia e vitaminave, enzimave, aminoacideve, karbohidrateve dhe lipideve (yndyrnave) në një dietë të shëndetshme, tha Liu.

Sjelljet e shëndetshme dhe rreziku i demencës

Ky nuk është studimi i parë që gjen një lidhje midis dietave mesdhetare dhe dietave të tjera me bazë bimore dhe rrezikut të demencës.

Një studim i madh me mbi 60,000 njerëz në Mbretërinë e Bashkuar në vitin 2023 zbuloi se ata që i përmbaheshin më shumë një diete mesdhetare kishin deri në 23% më pak rrezik për demencë krahasuar me njerëzit që nuk e ndiqnin mirë dietën.

Një studim tjetër i vitit 2023 që shqyrtoi indet e trurit i pasqyroi këto gjetje. Njerëzit që konsumonin ushqime nga dietat mesdhetare me bazë bimore kishin pothuajse 40% më pak gjasa për të pasur shenjat dalluese të sëmundjes së Alzheimerit.

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.