Nga Gazeta ‘Si’– Olaf Scholz pati një moment të papritur këtë javë.
Kancelari 65-vjeçar, i konsideruar pa humor edhe sipas standardeve gjermane, festoi debutimin e tij në TikTok, duke premtuar se “nuk do të kërcejë”. Scholz u shfaq i dëshpëruar për të bindur Pekinin se një mik ishte rrugës.
Dhe…Scholz ka nevojë për Kinën.
Me zgjedhjet e ardhshme kombëtare pak më shumë se një vit larg, liderit të motorit ekonomik të gërvishtur të Evropës po i mbaron koha për të sjellë në mendje një mrekulli dhe për të ndryshuar pozitën katastrofike të qeverisë së tij me popullsinë gjermane.
Vizita tre-ditore e Scholz në Mbretërinë e Mesme, e cila fillon të shtunën(13 prill), do të jetë edhe udhëtimi i tij më i gjatë dhe më i rëndësishëm jashtë vendit që kur ai mori detyrën në fund të vitit 2021. Për kancelarin, i rrethuar nga vlerësime të ulëta rekord të pëlqimit dhe një koalicion i ashpër, turneu është një mundësi jo vetëm për të vërtetuar se ai ka pozitë globale, por për t’u treguar votuesve se do të bëjë gjithçka që duhet për të ruajtur Gjermaninë.
Fakti që SHBA-ja, mbrojtësi i madh i Gjermanisë, ka ushtruar presion ndaj Berlinit për të “zhdukur” marrëdhëniet e tij me Pekinin, është vetëm një nga arsyet pse Kina do të dukej si një vend që Scholz më mirë do ta shmangte.
Nën presidentin Xi Jinping, Kina ka marrë një kthesë autoritare, duke shtypur lëvizjen demokratike të Hong Kongut dhe duke detyruar më shumë se 1 milion ujgurë, një pakicë kryesisht myslimane, në “kampe riedukimi” (të cilat kanë një ngjashmëri shqetësuese me kampet e përqendrimit ).
Mund të pritet që Gjermania, nga të gjitha vendet, të jetë e ndjeshme ndaj gjendjes së vështirë të një pakice etnike të detyruar të jetojë pas telave me gjemba nën vështrimin kërcënues të rojeve të armatosura në kullat e vrojtimit. Mendohu përsëri.
Edhe nëse udhëheqësit gjermanë nuk lodhen duke i kujtuar botës përkushtimin e tyre ndaj standardeve më të larta morale, Berlini ka dëshmuar herë pas here se nuk është i gatshëm të sakrifikojë prosperitetin e tij në altarët e të drejtave të njeriut, shqetësimet e sigurisë së Uashingtonit apo edhe Bashkimin Evropian.
Merrni Rusinë. Vetëm kur tanket ruse u rrotulluan drejt Kievit në fillim të vitit 2022, Gjermania, e cila kishte injoruar për vite me radhë paralajmërimet e aleatëve për mbështetjen e saj në Moskë, ndryshoi kursin dhe filloi të largohej nga energjia ruse.
Jo se Scholz e mësoi mësimin e tij. Çfarëdo shqetësimi që ai mund të ketë pasur për të qenë shumë i varur nga vendet e tjera duket se është avulluar në retë e stuhisë që mbështjellin ekonominë gjermane.
Ashtu si shumica e basteve të bëra nën detyrim, gambiti i Scholz-it në Kinë është larg nga një gjë e sigurt.
Autostrada për në ferr
Për dekada, rruga drejt Kinës ishte e shtruar me ar për eksportuesit gjermanë, duke mbushur fitimet e tyre dhe duke ruajtur pozicionin e Gjermanisë si një nga ekonomitë e nivelit më të lartë në botë.
Megjithatë, kohët e fundit, ajo rrugë është dukur më shumë si autostrada për në ferr mes proteksionizmit gjithnjë e më agresiv të Pekinit dhe politikës industriale të ashpër.
Dy të tretat e kompanive gjermane të anketuara së fundmi nga Dhoma Gjermane e Tregtisë në Kinë u ankuan për “konkurrencën e pandershme” në vend.
Ndërkohë, Bashkimi Evropian është gjithnjë e më i frustruar nga subvencionet bujare që Kina ofron për industritë e saj kryesore, nga prodhuesit e turbinave me erë te kompanitë e automobilave. Një përmbytje e importeve të lira të automjeteve elektrike kineze në Evropë po i shtyn prodhuesit vendas në një shkallë të tillë sa Brukseli po peshon vendosjen e tarifave që në verë.
Ndërsa industria gjermane e automobilave ka qenë gjithashtu nën presionin e importeve të lira, kompani si Mercedes dhe BMW nuk kanë dëshirë të mbështesin ndëshkimin e Kinës nga frika se mos dëmtojnë interesat e tyre të biznesit atje nëse Pekini, siç ka të ngjarë, hakmerret.
Me fjalë të tjera, nuk ka kthim prapa. Kur industria gjermane u zhvendos për herë të parë në Kinë në vitet 1980, politikanët dhe drejtuesit besuan se po investonin në të ardhmen. Me prosperitet, Kina do të liberalizohej dhe do të bëhej më perëndimore, madje demokratike.
Ishte një teori e bukur, por siç mund të dëshmojnë ujgurët, gjërat nuk shkuan kështu.
Në vend të kësaj, Kina kaloi dekada duke mësuar nga Perëndimi dhe duke minuar teknologjinë e saj deri në atë pikë sa nuk mbështetet më në Gjermani.
Fatkeqësisht për Gjermaninë, ajo ende ka nevojë për Kinën.
Për kompanitë gjermane si Siemens dhe Volkswagen, të cilat filluan të investojnë në Kinë 40 vjet më parë, vendi është tani një shtyllë e biznesit të tyre global. Kina përbën vetëm rreth 50 për qind të shitjeve globale të makinave të VW. Pavarësisht nga historia e vrullshme e VW – kompania u themelua nën nazistët dhe u mbështet në punën e skllevërve gjatë Luftës së Dytë Botërore – ajo vazhdon të operojë një fabrikë në Xinjiang, ku ujgurët po ndalohen. Edhe pse kompania është vënë nën kritika në Gjermani për të mos dalë jashtë, duke bërë një gjë të tillë do të rrezikonte të zemëronte udhëheqjen e Kinës.
Ndërsa kompanitë më të mëdha gjermane – kompanitë e makinave dhe prodhuesit e kimikateve si BASF – janë më të ekspozuara ndaj Kinës, shumë nga furnizuesit e tyre kanë bërë gjithashtu baste të mëdha në vend.
“Tregtia me Kinën na sjell prosperitet dhe është praktikisht e pazëvendësueshme në afat të shkurtër,” tha Moritz Schularick, President i Institutit të Kielit për Ekonominë Botërore.
Paraliza ekonomike
Pas një viti të dobët 2023, ekonomistët dhe Fondi Monetar Ndërkombëtar presin që ekonomia gjermane të vazhdojë të ngecë. Eksportet janë ulur me më shumë se 2 për qind deri më tani këtë vit, pa asnjë shenjë lehtësimi në horizont. Megjithëse punësimi gjerman mbetet i fortë, kjo mund të ndryshojë shpejt nëse ekonomia nuk përmirësohet.
Ndërsa Gjermania përballet me një listë sfidash të rritjes, nga mungesa kronike e punëtorëve të kualifikuar te mbirregullimi, ajo që disa ekonomistë e shohin si më gjymtuese është ndjenja negative midis bizneseve dhe konsumatorëve.
“Është sikur ekonomia gjermane është e paralizuar,” tha Timo Wollmerhäuser, një ekonomist me Institutin Ifo me bazë në Mynih, një nga grupet kryesore të mendimit ekonomik në Gjermani. “Gjendja është e dobët dhe pasiguria është e lartë.”
Në këtë sfond, udhëtimi i Scholz-it në Kinë mbart më shumë se një aluzion dëshpërimi. Edhe nëse Kina do të hapte dyert për më shumë konkurrencë të huaj dhe do të ndalonte praktikat e saj të dumpingut të çmimeve në Evropë, ekonomia kineze nuk është fuqia e rritjes së dikurshme. Një krizë pronash dhe mbikapaciteti në sektorë kyç e kanë lënë në litar ekonominë e Kinës.
Më shqetësuese për Gjermaninë është se Kina nuk ka më nevojë për makineritë dhe mallrat e tjera kapitale shumë të projektuara që nxitën rritjen e eksporteve gjermane në vend në dekadat e fundit. Kjo nuk është vetëm për shkak të kërkesës më të dobët; Kompanitë kineze janë kapur kryesisht me konkurrentët e tyre gjermanë, duke e bërë vendin më pak të varur nga importet.
Këto tendenca kanë disa politikanë, veçanërisht në mesin e të Gjelbërve kritikë ndaj Kinës, duke argumentuar se Gjermania duhet të lëvizë për të nxjerrë veten nga Kina. Një ndarje e madhe me Kinën do ta tkurrte ekonominë gjermane me rreth 5 për qind, sipas një studimi të fundit nga Instituti Kiel, në të njëjtin nivel me rënien që përjetoi Gjermania pas krizës financiare të vitit 2008 ose pandemisë COVID. Me fjalë të tjera, do të ishte brutale, jo fatale.
“Vendi ynë ka mjaftueshëm elasticitet për të menaxhuar edhe një skenar kaq ekstrem”, tha Schularick i Kiel.
Megjithatë, të përballosh atë stuhi është më e lehtë të thuhet sesa të bëhet. Për më tepër, Scholz nuk mund të përballojë një erozion të mëtejshëm të lidhjeve të biznesit të Gjermanisë me Kinën në një kohë kur ekonomia e vendit të tij tashmë është në vështirësi.
De-çfarë?
Problemi i Scholz është se ai nuk ka ku të shkojë tjetër.
Industria gjermane tashmë është investuar shumë në SHBA, e cila është deri tani tregu më i madh i eksportit të vendit (eksportet gjermane në SHBA arritën në 158 miliardë euro vetëm në vitin 2023, krahasuar me 97 miliardë euro në Kinë). Në letër, Kina (partneri më i madh tregtar i Gjermanisë kur kombinon eksportet dhe importet) do të duket të jetë tregu me më shumë potencial rritjeje.
Duke pasur parasysh vështirësitë e rënda ekonomike të Gjermanisë, Scholz duhet të shihet duke bërë diçka për të rritur eksportet. Dhe duke pasur parasysh suksesin që kompanitë gjermane kanë pasur në Kinë gjatë viteve, nuk ka vend më të mirë për të për t’u treguar votuesve se ai do të thotë biznes.
Megjithatë, përtej optikës, ka një llogaritje më të komplikuar. Edhe nëse problemet aktuale ekonomike të Kinës rezultojnë të përkohshme, tensionet midis Uashingtonit dhe Pekinit mbi Tajvanin dhe sigurinë globale e vendosin Gjermaninë në një pozitë të vështirë. Të marra së bashku, SHBA dhe Kina përbëjnë gati 20 për qind të tregtisë së Gjermanisë, që do të thotë se vendi nuk mund të përballojë humbje.
Kjo shpjegon aktin balancues që Scholz është përpjekur të luajë mes të dyve.
Mbështetja e Gjermanisë në SHBA për sigurinë e saj do të thotë se ajo mund të ketë zgjidhje tjetër veçse të pajtohet me presionin amerikan për t’u larguar nga Kina nëse shtyhet për të shtyrë. Por deri më tani, Scholz, ashtu si Angela Merkel para tij, ia ka dalë mbanë në xhonglimin e dy marrëdhënieve.
Ky sukses është pjesërisht për shkak të premtimeve të rreme të Berlinit. Kur SHBA-ja i bëri presion Gjermanisë që të ndalonte Huawei-n në pronësi kineze të furnizonte pajisje për rrjetet moderne të telefonisë celulare të Gjermanisë, për shembull, Berlini rezistoi, ndërkohë që pranoi të shikonte nga afër. Pesë vjet më vonë, Gjermania është ende në kërkim. Huaëei, ndërkohë, mbetet po aq aktiv sa kurrë.
Jo se qeveria e Scholz-it nuk i merr seriozisht çështje të tilla.
“Qeveria Federale po punon për të hequr rrezikun e marrëdhënieve ekonomike me Kinën,” zbuloi një raport i porositur nga qeveria i titulluar ” Strategjia për Kinën ” vitin e kaluar.
Për fat të Scholz-it, nuk ka asnjë fjalë gjermane për “zhdukje të rrezikut”, gjë që mund të shpjegojë pse askush që zotëron pushtet të vërtetë në Berlin nuk duket se e merr seriozisht këtë ide. Dokumenti strategjik i qeverisë shumë i mallkuar, pushtoi ekspertët e Berlinit të fokusuar në Kinë për muaj të tërë, por doli të ishte pak më shumë se një tigër letre prej 64 faqesh.
Kthehu në botën reale, industria e Gjermanisë jo vetëm që nuk e ka reduktuar angazhimin e saj me Kinën, por do të shkojë drejt prishjes. Investimet direkte gjermane në Kinë arritën afro 12 miliardë euro në vitin 2023, një rekord . Gjermanët investuan më shumë në Kinë midis 2021 dhe 2023 sesa në periudhën pesëvjeçare midis 2015 dhe 2020, sipas IW Köln, një institut kryesor ekonomik.
Askush nuk e kupton më mirë se Xi mbështetjen e Gjermanisë tek Kina. Pas kurorëzimit të tij de-fakto si udhëheqës i përjetshëm në vitin 2022, Scholz ishte lideri i parë i huaj që e vizitoi atë.
Scholz dhe shoqëruesit e tij u përpoqën ta shisnin udhëtimin si një mision paqeruajtës, duke pretenduar se ai e kishte bindur Xi-n të frenonte presidentin rus Vladimir Putin, i cili në atë kohë po kërcënonte të përdorte armë bërthamore në Ukrainë.
Megjithatë edhe atëherë, fokusi kryesor i Scholz ishte biznesi. Duke injoruar vetullat e ngritura në Uashington, ai mori një delegacion prej rreth një duzinë drejtuesish të industrisë me vete në Pekin.
Këtë herë vizita e Scholz-it është edhe më ambicioze. Ai planifikon të vizitojë tre qytete – Shangain, Pekinin dhe Chongqing, një qytet prej 30 milionë banorësh ku operojnë qindra kompani gjermane.
Pavarësisht pozitës së saj në rënie ekonomike, Gjermania mbetet një çmim kyç për Kinën, si për shkak të peshës së saj në BE dhe lidhjeve të saj të ngushta me SHBA-në. Një rikthim i Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë vitin e ardhshëm do t’i jepte Xi një mundësi të artë për të tërhequr Berlinin me premtimin për lidhje më të ngushta ekonomike.
Më e rëndësishmja, Scholz mund të hiqte dorë përfundimisht nga kërcimi delikat i Gjermanisë.
Burimi: Politico/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
