.png)
Jadhav (emër i ndryshuar) 18 vjeç, nga Bangladeshi, mbërriti në Itali 10 muaj më parë, por ende është i përhumbur nga kujtimet e udhëtimit të tij përtej Detit Mesdhe.
“Ishin 156 persona të ngarkuar në një varkë të vogël. Kishte gra dhe fëmijë,” thotë Jadhav në gjuhen e tij të përkthyer në italisht përmes aplikacionit smartphone.
“Njerëzit qanin. Nuk kishte shpresë për mbijetesë ”.
I vendosur për të kërkuar një jetë më të mirë në Evropë, Jadhav kishte fluturuar në Egjipt përmes Dubait para se të arrinte në Libi në rruge tokësore.
Ai punoi për një vit në Tripoli – në një supermarket, si saldator dhe shtroi rrugë – ku u burgos për 11 ditë, u torturua dhe u lirua vetëm pasi prindërit e tij i dërguan para shpërblimi.
Jadhav shikon një vepër të madhe arti të pikturuar në një cep të rrugës përpara, me sytë e tij të ndezur. “Kushtet ishin të tmerrshme,” thotë ai për burgun libian. “Ndonjëherë na jepnin vetëm një simite bukë dhe një shishe të vogël ujë çdo ditë.”
Mijëra emigrantë të rinj në Itali kanë histori të ngjashme për të treguar. Ndërsa pandemia nxit migrimin global, 39,000 kanë arritur në vend me anije që nga fillimi i vitit, dyfishi i numrit gjatë së njëjtës periudhë 12 muaj më parë.
Të miturit e pashoqëruar, nën 18 vjeç që mbërrijnë pa prindërit e tyre, përbëjnë gati një të gjashtën e totalit. Ekspertët parashikojnë se trazirat në Afganistan mund të çojnë në rritje të këtij numri.
Ne Italinë e pllakosur nga papunësia e vazhdueshme, pika më e nxehtë ajo e migrimit në BE, po përballet me vështirësi.
Por një skemë novatore po ndihmon dhjetëra emigrante të krijojnë të ardhme më të ndritshme.
Që nga viti 2019, qyteti i Materas Atelier d’Arte Pubblica (MAAP) është një nga nismat e pakta në Itali që përdor artin e rrugës për të integruar të sapoardhurit në vend.
Për projektin e tij më ambicioz deri më tash, artisti Mohamed L’Ghacham bashkoi forcat me emigrantët në tre qytete në një rajon të thyer në jug të Italisë, për tre projekte të njëpasnjëshme gjatë 17 ditëve.
Qëllimi ishte të transformohej një ndërtesë në secilin vend me një pikturë murale të lartë.
Në San Chirico Raparo, L’Ghacham punoi me një grup 11 të miturish të pashoqëruar të vendosur në një qendër lokale.
Ndërsa artisti pikturoi muralin vetëm, ai i përfshiu emigrantët e rinj në procesin krijues, duke u kërkuar atyre të propozojnë objekte që të përfshihen në dizajn dhe duke i mësuar ata se si të përziejnë bojën.
Murali gradualisht u bë një pikë fokusi, duke e kthyer një cep të qetë rruge në qytetin e përgjumur, që ka një popullsi prej vetëm 1.000 banorësh, në një qendër të gjallë.
Organizatorët e projektit ngritën edhe grupe komunikimi me grupe të vogla emigrantësh të rinj, duke i lejuar pjesëmarrësit të diskutojnë të kaluarën e tyre ndërsa banorët kuriozë të tërhequr nga spektakli iu bashkuan bisedës.
Ngjyrat e ndritshme të murit ishin në kontrast të thellë me përrallat e së kaluarës së errët të pjesëmarrësve.
Nakia (emër i ndryshuar) 17 vjeç, u nis nga Egjipti në moshën 10 vjeç dhe kaloi gjashtë vjet në rrugë, duke punuar në Turqi, Greqi dhe Bosnjë-Hercegovinë, dhe më pas duke kaluar kufirin midis Kroacisë dhe Sllovenisë me një kamion.
Sulejmani, 15-vjeçar, punoi në Mali dhe Niger para se të shkonte në Libi.
Vendi i Afrikës Veriore është famëkeq mes emigrantëve për policinë e tij të korruptuar dhe brutale.
Shumë jetojnë me frikën e arrestimit ndërsa punojnë për të kursyer para për të ikur me anije, që kushton deri në 5,000 €.
Sulejmani, i cili u burgos katër herë, tregon momentin kur një roje ia preu dorën.
Duke e palosur jakën, Jadhav zbulon djegie të cigareve që nga koha e tij në burg.
Për të arritur në Itali nga Libia, emigrantët duhet të kalojnë rrugën vdekjeprurëse e migrimit që ka marrë 1.095 jetë njerëzish deri më tani vetëm këtë vit, sipas Organizatës Ndërkombëtare për Migracionin.
“Kur kaloni Mesdheun, ka tre rezultate,” thotë Sulejmani, udhëtimi i të cilit zgjati katër ditë. “Ose do të arrini në Itali, do të kapeni nga libianët, ose do të mbyteni.”
Të miturit e pashoqëruar në Itali mbrohen automatikisht deri në moshën 18 vjeç.
Të vendosur në ambiente strehimi në të gjithë vendin, ata marrin mësime gjuhësore, mbështetje ligjore dhe psikologjike dhe trajnim profesional.
Shumë prej tyre kanë marrë mbrojtje ndërkombëtare nga një deri në pesë vjet, duke blerë kohë për të gjetur punë me kontrate dhe konvertuar lejet e qëndrimit në viza pune.
Por me gati gjysmën e të gjithë të rinjve në jug të Italisë të papunë, shumë emigrantë detyrohen të shkojnë në tregun e fshehur, thotë Stefania Congia, drejtoreshë e imigracionit dhe integrimit në ministrinë e punës dhe politikave sociale.
Ndërkohë, projektet e strehimit të Italisë po arrijnë pikën e ngopjes.
Vetëm 5% e hapësirave për të miturit e pashoqëruar janë në dispozicion, sipas Shoqatës Kombëtare të Bashkive Italiane, e cila ndihmon në drejtimin e sistemit.
Ministria e brendshme ndërkohë njoftoi financimin e 96 projekteve të reja të strehimit për të miturit në korrik dhe gusht, duke zgjeruar kështu rrjetin ekzistues me dy të tretat.
Në maj, Mario Draghi, kryeministri i Italisë, përsëriti thirrjet për një sistem të ri, “njerëzor” në mbarë BE-në për menaxhimin e fluksit të emigrantëve.
Organizatorët e MAAP besojnë se rrënjosja e emigrantëve në bashkësitë lokale përmirëson perspektivat e tyre të punës dhe mirëqenien sociale.
E themeluar nga Stefania Dubla, një ish kuratore në Musée d’Orsay të Parisit, nisma po merr hov dhe do të shtrihet përtej kufijve të tre qyteteve në jug të Italisë vitin e ardhshëm, në rajonet Emilia-Romagna, Lazio dhe Pulia.
Në muralin e ngritur objektet e përzgjedhura nga të miturit e pashoqëruar janë një varkë, një daulle tradicionale afrikane dhe një fotografi e xhamisë Faisal në Islamabad, Pakistan
Ndërsa emigrantët e rinj dhe fëmijët italianë shikojnë murin të marrë formë, banorët dalin nga shtëpitë e tyre për të ofruar fruta, kafe dhe limoncello.
Për Nakia, një artist në lulëzim, projekti siguroi frymëzim krijues për një dizajn që ai pikturoi në murin e dhomës së tij të gjumit.
Për të tjerët, murali i L’Ghacham me një grup migrantësh simbolizon hyrjen e tyre në shoqërinë italiane.
“Bukuria e kësaj skeme është se i bashkon njerëzit,” thotë Karim 17 vjeç, nga Egjipti.
“Ne mund të mos qëndrojmë përgjithmonë në San Chirico, por tani kemi lënë gjurmët tona”
Marrë nga “The Guardian”/ Përshtati në shqip; Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
