Temperaturat e larta do të shkaktojnë më shumë vdekje se të gjitha infeksionet bashkë

Sipas një studimi të fundit, numri i vdekjeve në rritje, jo nga infeksionet, por nga rritja e temperaturave globale, do të afrohet me eklipsisin e numrit aktual të vdekjeve nga të gjitha sëmundjet infektive të kombinuara së bashku nëse emetimet nuk kufizohen.
Rritja e temperaturave ndikon më së shumti në vendet e varfra, më të nxehta të botës që luftojnë për t’u përshtatur me kushte që njerëzit nuk mund t;i durojnë dot dhe pikërisht për këtë arsye kanë vdekur një numër i madh njerëzish.
Humbja ekonomike nga kriza e klimës, si dhe kostoja e përshtatjes, do të ndjehen në të gjithë botën, përfshirë në vendet e pasura. Në një skenar të emetimeve të larta ku bëhet pak për të frenuar gazrat e ngrohjes së planetëve, shkalla e vdekshmërisë globale do të rritet me 73 vdekje për 100,000 njerëz deri në fund të shekullit. Kjo pothuajse përputhet me numrin aktual të vdekjeve nga të gjitha sëmundjet infektive, përfshirë tuberkulozin, HIV / Aids, malarinë, dengën dhe ethet e verdha.
Hulumtimi përdori një përmbledhje të madhe globale të regjistrave të vdekjeve dhe temperaturave për të parë se si ato lidhen, duke mbledhur jo vetëm shkaqe të drejtpërdrejta siç janë goditja e nxehtësisë, por edhe lidhje më pak të dukshme, siç është infarkti në zemër gjatë një valë nxehtësie.
"Shumë njerëz të moshuar vdesin për shkak të ndikimit të nxehtësisë indirekte. Edhe kjo është shumë e ngjashme me Covid-19, pasi preken më së shumti ata që kanë probleme shëndetësore më parë," tha Amir Jina, një ekspert mjedisi në universitetin e Chicikagos dhe bashkautor i studimit, i cili u botua nga Byroja Kombëtare e Kërkimeve Ekonomike në Chikago.

Shoqëritë më të varfra që pushtojnë zonat më të nxehta të botës janë vendosur të vuajnë më keq. Ndërsa temperaturat tashmë të pjekjes ngjiten më tej këtë shekull, vende të tilla si Gana, Bangladeshi, Pakistani dhe Sudani përballen me 200 ose më shumë vdekje për 100,000 njerëz. Vendet më të ftohta, më të pasura si Norvegjia dhe Kanadaja, ndërkohë do të shohin një rënie të vdekjeve sepse vdesin më pak njerëz për shkak të të ftohtit të madh.
"Ju shikoni ndikime të motit ekstrem vetëm në vendet e nxeha, pasi vendet e pasura dhe nëse përballen me një mot të tillë, kanë buxhetin për t’u përshtatur me të. Është e vërtetë kur thuhet se njerëzit kanë bërë shumë pak për njëri tjetrin," tha Jina.
Valët e mëdha të nxehtësisë kanë tronditur SHBA, Europë, Australi, Indi, Arktik, ndërkohë që viti 2020 është cilësuar si më i nxehti ose i dyti në rekord, në përputhje me trendin më afatgjatë të rritjes së temperaturave. Vdekjet që vijnë nga kjo nxehtësi janë nganjëherë mjaftueshëm për të krijuar vëmendje, siç është ajo që 1.500 njerëz vdiqën në Francë nga temperaturat e nxehta gjatë verës së vitit të kaluar.
"Një ditë me të vërtetë e nxehtë në Seattle është më e dëmshme sesa një ditë e nxehtë në Houston sepse ajri i kondicionuar dhe masat e tjera janë më pak të përhapura atje," tha Bob Kopp, një bashkautor dhe shkencëtar i klimës në universitetin Rutgers.
Kostoja ekonomike e këtyre vdekjeve është caktuar të jetë e rëndë, duke i kushtuar botës 3.2% të prodhimit ekonomik global deri në fund të shekullit, nëse emetimet nuk janë zbutur. Sipas llogarive të studiuesve çdo ton dioksid karboni që ngrohet nga planeti i emetuar do të kushtojë 36,60 dollarë dëme në këtë botë me emisione të larta.

Ky skenar i rastit më të keq do të përfshinte emetimet që vazhdojnë të rriten pa kufizim, duke bërë që rritja mesatare e temperaturës globale të tejkalojë 3 gradë celsius deri në vitin 2100. Bota është ngrohur me rreth 1 gradë celsius, mesatarisht, që nga agimi i industrializimit në masë, një rritje e shkencëtarëve thonë se është tashmë duke nxitur valët e nxehta gjithnjë e më të rënda, zjarret, stuhitë dhe përmbytjet. Një rrugë më e moderuar, ku emetimet janë shkurtuar me shpejtësi, do të shohë vdekje të lidhura me temperaturën më pak se një e treta e skenarit më të rëndë. Kostot ekonomike gjithashtu do të jenë dukshëm më të ulëta.
"Është e pranueshme që mund të kemi skenarin më të keq dhe kjo do të përfshijë masa drastike siç është edhe migrimi i shumë njerëzve. Ashtu si mposhti Covid-19 një sistem të kujdesit shëndetësor, është e vështirë të thuash se çfarë do të ndodhë kur ndryshimi i klimës do t'i shtetet në të njëjtin presion. Ne duhet të kuptojmë rrezikun dhe të investojmë për të zbutur atë rrezik, përpara se të fillojmë me të vërtetë të vërejmë ndikimet,”tha Jina.
Burimi: The Guardian/ Përktheu: Gazeta “Si”

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.