Mjedis

‘SOS Antarktida’, akulli po shkrihet në nivele rekord. Mungon një pjesë e madhe sa Argjentina!

Në Polin e Jugut janë zhdukur 2.6 milionë kilometra katrorë, nën mesataren nga viti 1981 deri në vitin 2010. Shkencëtarët amerikanë: "Situatë shumë shqetësuese". Pasojat, në rregullimin e temperaturave të oqeanit dhe nivelit të tyre dhe ekosistemeve

Gazeta Si - Një pjesë që mungon aq e madhe sa Argjentina apo zonat e Teksasit, Kalifornisë, Nju Meksikos, Arizonës, Nevadës, Utah dhe Kolorado të kombinuara.

Ndërsa hemisfera veriore është mbytur nga një valë e nxehtë rekordi verore - megjithëse alarmi i Ciklonit “Circe” fillon sot në Itali, me ajër të ftohtë - një alarm i ri është ndezur për Antarktidën.

Akulli i detit ka rënë në nivele të ulëta të paprecedentë për këtë periudhë të vitit, duke arritur në mes të korrikut 2.6 milionë kilometra katrorë nën mesataren e viteve 1981-2010 dhe rreth 1.6 milionë kilometra katrorë nën nivelin më të ulët të dimrit të vendosur më parë në vitin 2022 (1.9 milionë kilometra katrorë), sipas të dhënave më të fundit nga Qendra Kombëtare e të Dhënave për Borën dhe Akullin (NSIDC).

Ndryshimi “shumë, shumë shqetësues”.

Për disa shkencëtarë do të ishte një ngjarje ekstreme, ndoshta edhe pothuajse pa kthim. Të gjitha për t'u peshuar, pasojat.

Por ekziston shqetësimi për rolin jetik të Antarktidës në rregullimin e temperaturave të oqeanit dhe ajrit, në qarkullimin e ujit të oqeanit dhe në ruajtjen e një ekosistemi vendimtar për gjithçka, nga planktoni mikroskopik te pinguinët ikonë të kontinentit.

Për të mos përmendur, për më tepër, aspektin më evident: shkrirja e akullit kontribuon në ngritjen e nivelit të oqeaneve, me pasoja të dukshme në jetueshmërinë e brigjeve.

Ndryshimi i këtij viti, në kontekstin e disa viteve radhazi me më pak akull deti, është "shumë, shumë shqetësues", tha Marilyn Raphael, profesore e gjeografisë dhe drejtoreshë e Institutit të Mjedisit dhe Qëndrueshmërisë në Universitetin e Kalifornisë, Los Anxhelos. "Kjo nuk përshtatet me ndryshueshmërinë natyrore", tha ajo.

"Rreziqet janë të larta"

Rreziqet janë të larta, thotë drejtori i Departamentit të Shkencave të Tokës dhe Teknologjive Mjedisore në Itali, Fabio Trincardi. “Deri dhjetë vjet më parë mendohej, gabimisht, se të paktën Antarktida ishte imune ndaj këtyre destabilizimeve”, por sot të dhënat për reduktimin “sugjerojnë pasoja të rënda për ekosistemin, me pinguinë dhe foka, të cilat, për shembull, do ta gjenin veten “pa shtëpi" dhe për stabilitetin e akullnajave dhe shtresave të akullit bregdetar, të cilat do të ishin drejtpërdrejt nën "sulmin" e valëve të oqeanit dhe sipërfaqeve gjithnjë e më të ngrohta dhe rrymave të ndërmjetme oqeanike, në krahasim me temperaturën në të cilën akulli është i qëndrueshëm".

Sipas ekspertit, nëse është e vërtetë që është e nevojshme të merret parasysh se akulli i detit në Pole "pëson luhatje të mëdha sezonale, padyshim dhe ndërvjetore, këtu ekziston frika e një kërcimi në gjendjen e sistemit".

"Devijim i madh nga mesatarja"

Çdo vit reduktimi arrin nivelet më të ulëta në fund të shkurtit, gjatë verës së kontinentit. Më pas, akulli i detit rindërtohet gjatë dimrit. Por këtë vit nuk është kthyer në nivelet e pritura. Është e vështirë të përcaktohet se si Antarktida po i përgjigjet ngrohjes globale.

Ted Scambos, glaciolog në Universitetin e Kolorados, Boulder, në lidhje me rekordin e ri negativ, tha për CNN se "loja ka ndryshuar" në dy vitet e fundit, por veçanërisht këtë vit, krahasuar me të gjitha vitet e mëparshme dhe deri në të paktën 45 vjet. më parë, e cila, thotë ai, "mund të tregojë një ndryshim afatgjatë" dhe ka "më shumë gjasa që ne të mos e shohim sistemin e Antarktikut të rimëkëmbet për një kohë shumë të gjatë në të ardhmen".

Julienne Stroeve, shkencëtare e lartë në Qendrën Kombëtare të të Dhënave të Dëborës dhe Akullit, flet për "një devijim të madh nga mesatarja" edhe pse "është shumë herët për të thënë nëse kjo është normalja e re apo jo".


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë