Ken Loach, në Kanë me anë të filmit “Sorry we missed you” fton njerëzit të reagojnë ndaj situatës së zemërimit, për shkak të pabarazive sociale dhe ekonomike dhe shpjegon pse e majta deri më tani ka dështuar.
Ken Loach kishte mbërritur në Kanë me krahun e tij të varur rreth qafës, duke bërë shaka, duke pretenduar se kishte dalë nga një përleshje me fashistët. Regjisori britanik, me gjithë aftësitë e padyshimta të krijimit të filmave, të cilat në Kanë e kanë bërë atë të fitojë dy çmime “Palma e Artë”, “The Wind That Shakes the Barley” (2006) dhe “I, Daniel Blake” (2016), kurrë nuk pushon së qeni kafshë politike. Duke e pranuar që kishte italianë para tij, ai pyeti ironikisht: “Po Salvini?” – dhe qeshi nën hundë.
Loach solli në konkurs në edicionin e 72-të të Festivalit të Filmit të Kanës “Sorry we missed you”, film i cili flet për pasigurinë në botën e punës dhe pasojat psikologjike, si dhe ekonomike, të kësaj brishtësie mbi familjet.
Loach është një nga të paktët regjisorë që ka gjithmonë dhe vazhdimisht nën vëmendje situatën e klasës punëtore, e cila sheh uljen e kushteve të mirëqenies dhe të drejtat dhe mbrojtjet në botën e punës, shpesh një pasojë e globalizmit dhe teknologjisë që e bën njeriun skllav në vend që ta çlirojë.
“Kur isha i ri, nëse dikush mësonte një zanat, supozohej se ai do vazhdonte ta praktikonte atë gjatë gjithë jetës së tij. Sot ky nuk është më rasti dhe paradoksi është se nuk është aq shumë punëdhënësi që shfrytëzon punëtorin, por vetë punëtori veten. Nuk ka më një linjë montimi, në të cilën të kalojnë tetë orë”.
Protagonisti i filmit, Ricky (Kris Hitchen) drejton një kamion për të paktën 14 orë në ditë për të furnizuar mallrat e porositura përmes internetit dhe kontrollohet nga një kompjuter, i cili tregon rrugën, por mbi të gjitha mat kohën e dërgesave. Kamioni është i tij, por performanca duhet për shkak të një kontrate. Ditën kur ai vendos të mos punojë, ai detyrohet të paguajë punëdhënësin për mosperformancën.
“Është paradoksi i të qenit një punëtor i vetëpunësuar dhe i pasigurt njëkohësisht, i detyruar të pësojë një seri kushtesh, duke përfshirë, saktësisht mungesën e mbrojtjes në rast të mungesës për shkak të sëmundjes dhe mungesës së pushimeve me pagesë. Nëse ju ndodh një aksident, ju vetë duhet të kujdeseni. Shefi ia shpjegon situatën me qartësi të madhe Rickyt: shfrytëzimi është një logjikë e imponuar nga një funksionim i saktë i kapitalizmit.
Nëse shefi nuk i detyron vozitësit të bëhen të vetëpunësuar dhe për këtë arsye të humbasin të gjitha mbrojtjet e punonjësve, ndërmarrjet e tjera do të marrin vendin e tij dhe ai do të mbetet pa mundësinë e vazhdimit të aktivitetit të tij. Kjo është logjika e kapitalizmit që funksionon. Kostot duhet të zvogëlohen. Nëse punëtori është i pari që respekton rregullat, ai do të jetë i pari që do të shijojë rezultatet dhe të mos rrezikojë falimentimin”.
Një logjikë që presupozon gjatë rrjedhës një zgjedhje politike
“Për Kombet e Bashkuara, shtrëngimi është një zgjedhje politike e bërë nga klasa qeverisëse e një vendi, e cila është në pushtet sepse është zgjedhur nga secili prej nesh. E majta ka dështuar sepse nuk është në gjendje të ekspozojë një program alternativ ndaj monarkisë demokratike, strukturën hierarkike të së cilës ne e pranojmë si normale. Që e majta të sfidojë një ‘status quo’ kaq të rrënjosur në secilin prej nesh është padyshim e vështirë. Por ne, përveç fuqisë votuese, kemi fuqinë të godasim dhe të kërkojmë pagat minimale”.
Në shumë pjesë të Europës fiton e drejta dhe nacionalizmi
“Situata është e rrezikshme në Itali, në vendet e Europës Lindore, në Hungari, në Poloni, në Amerikë, madje edhe në Brazil. Është ndezur nga zemërimi i krijuar nga pabarazitë, nga hendeku që zgjerohet gjithnjë e më shumë midis shumë të pasurve dhe shumë të varfërve. Njerëzit votojnë të djathtën, sepse nuk dinë ku ta vendosin këtë zemërim të nxehtë, nuk dinë ta ndezin. Në këtë pikë është e lehtë të fajësohen emigrantët dhe ata që janë më të varfër dhe më të prekshëm se ju, ata që kanë lëkurë me një ngjyrë tjetër, ata që gatuajnë ushqime që kanë një aromë ose erë të ndryshme nga e juaja”.
Filmi ka një fund shumë të hidhur
“Socialdemokratët vazhdojnë të premtojnë se kjo situatë do të përmirësohet, kur ata e dinë mirë se, nëse mekanizmi i tepërt midis grupeve të mëdha industriale dhe korporatave të mëdha nuk ndërpritet, nuk do të ketë më shpresë për të ndryshuar situatën. Pra, mbi të gjitha duhet të pohojmë dhe deklarojmë që kjo situatë është e patolerueshme dhe ta luftojmë atë për të gjetur një alternativë që hap derën për të shpresuar”.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.