Shumica e europianëve jetojnë në zona me nivel shqetësues të ndotjes

Nga Gazeta Si - Nivelet e ndotjes së ajrit janë përmirësuar në Evropë gjatë 20 viteve të fundit e megjithatë, pavarësisht këtyre përmirësimeve, shumica e popullsisë europiane jeton në zona që tejkalojnë nivelet e rekomanduara të Organizatës Botërore të Shëndetësisë. Rreth 98% e evropianëve jetojnë në zonat që OBSH thotë se kanë nivele jo të shëndetshme të grimcave të vogla të njohura si PM2.5, 80% për ato më të mëdha të njohura si PM10 dhe 86% për dioksidin e azotit, mes tyre edhe Shqipëria.

Gjatë periudhës së studimit, nivelet e PM2.5 dhe PM10 ishin më të lartat në Italinë veriore dhe Evropën Lindore. Nivele të larta të NO2 (dioksidi i azotit) u regjistruan në Italinë veriore dhe në disa zona të Evropës Perëndimore. Nivelet e larta të dioksidit të azotit mund të kontribuojnë në zhvillimin e astmës dhe potencialisht të rrisin ndjeshmërinë ndaj infeksioneve të frymëmarrjes.

Në një vëzhgim nga The Guardian, qytetet më të ndotur në Shqipëri janë Tropojë, Shkodër, Kukës, Elbasan, Korcë, ku të gjithë kalojnë pragun e 19 mikrogramë PM2.5 për metër kub.

Udhëzimet aktuale të OBSH-së thonë se përqendrimet mesatare vjetore të PM2.5 nuk duhet të kalojnë 5 mikrogramë për metër kub (µg/m 3).

Studimi, i udhëhequr nga Instituti i Barcelonës për Shëndetin Global (ISGlobal), shqyrtoi nivelet e ndotjes në më shumë se 1,400 rajone në 35 vende evropiane, që përfaqësojnë 543 milionë njerëz.

Rezultatet, të publikuara në revistën Nature Communications, tregojnë se nivelet e përgjithshme të grimcave (PM2.5 dhe PM10) dhe dioksidit të azotit (NO2) janë ulur në shumicën e pjesëve të Evropës.

PM10 pati rënie vjetore prej 2.72% ndërsa PM2.5 pati një rënie vjetore prej 2.45%.

Grimcat e vogla të përcaktuara si PM2.5 dhe PM10 janë mjaft të vogla për t'u futur thellë në mushkëri dhe janë lidhur me një gamë të gjerë problemesh shëndetësore, duke përfshirë sëmundjet e zemrës, kancerin dhe lindjet e parakohshme. Ato janë vlerësuar se janë të lidhura me vdekjen e hershme të më shumë se 400,000 njerëzve në të gjithë Evropën çdo vit.

Ekspertët thonë se më shumë se 200,000 prej tyre mund të parandalohen nëse ajri në Evropë përmbush udhëzimet e Organizatës Botërore të Shëndetësisë. Ndotja nga grimcat vjen nga djegia e lëndëve djegëse të ngurta dhe të lëngëta, kryesisht përmes prodhimit të energjisë, ngrohjes shtëpiake dhe trafikut motorik. Ai gjithashtu mund të formohet në ajër nga reaksionet kimike midis ndotësve të tjerë.

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.