SHBA po përgatitet të akuzojë Bashar al Asadin për krime lufte

Gazeta Si - Ndërsa presidenti sirian Bashar al Asad po i afrohet me shpejtësi rikthimit të tij në Ligën Arabe duke bërë hapa përpara për normalizimin e marrëdhënieve me vendet arabe, ka nga ata që po përpiqen të frenojnë kthimin e tij në gjykatë.

Gazeta “New York Times”, zbulon sesi Departamenti Amerikan i Drejtësisë nisi një hetim pesë vjet më parë, ende në vazhdim, për vrasjen, nën tortura, në burgjet e qeverisë siriane të shtetases siriano-amerikane, Layla Shweikani 26-vjeçare.

Lajmi për vdekjen e saj në burgjet e Damaskut ishte bërë i ditur tashmë në vitin 2018. Dhe kjo u konfirmua, sipas qeverisë amerikane, nga një certifikatë vdekjeje e lëshuar familjes së të resë nga autoritetet qeveritare siriane.

Risia e raportuar nga “New York Times”, e cila citon katër burime të njohura me hetimet e kryera nga FBI dhe prokuroria amerikane në Çikago, është se hetimi fokusohet në përgjegjësitë e supozuara të drejtuesve të sistemit energjetik sirian dhe kreut të aparatit të kontrollit dhe represionit të Damaskut.

Në veçanti, thotë gazeta amerikane, është mbledhur një juri e madhe për të përcaktuar nëse provat e mbledhura janë të mjaftueshme për të nisur një gjyq penal kundër Presidentit Asad, i mbështetur nga Rusia dhe Irani, dhe shefi i tij besnik i inteligjencës, Ali Mamluk.

Ndërsa hetuesit kanë mbledhur shumë prova që e vendosin Shweikanin në burg dhe dëshmi që konfirmojnë trajtimin brutal të saj, sfida më e madhe është lidhja e drejtpërdrejtë e zyrtarëve të lartë të inteligjencës siriane me torturën dhe vdekjen e saj.

Për të ndihmuar hetimin, janë aktivistët sirianë, vetë viktima të torturës dhe abuzimit dhe organizatat joqeveritare që kanë mbledhur prova të aktiviteteve të Sirisë prej vitesh.

Të paktën një i burgosur dëshmoi se ai e kishte parë Hasanin në burgun e Mezzes, ndërsa Shëeikani ishte atje.

Prokuroria amerikane, vijon gazeta, synon gjithashtu të padisë gjeneralin Jamil al Hassan, tashmë në pension dhe jo më në krye të sistemit të sigurisë, por në kohën materiale në krye të një prej agjencive të kontrollit të qeverisë siriane.

Assad, Mamluk dhe Hassan, thonë burimet, mund të përballen me akuza për krime lufte. Sipas “New York Times”, do të ishte hera e parë që liderët sirianë akuzohen për këto krime nga një gjykatë amerikane.

Përpjekjet ndërkombëtare për të sjellë zyrtarë të lartë para drejtësisë në Siri për krimet e luftës të kryera gjatë një dekade konflikti deri më tani, kanë qenë të kufizuara.

Përpjekja për të hapur një dosje në Gjykatën Penale Ndërkombëtare ishte gjithashtu e pasuksesshme. Por sipas ish-ambasadorit James F. Jeffrey, përfaqësues i posaçëm i administratës Trump për Sirinë, "Një aktakuzë do të personalizonte të keqen e këtij regjimi dhe do ta bënte të qartë se nuk mund të bësh biznes me Asadin".

E gjitha pikërisht kur disa vende arabe, të udhëhequra nga Emiratet e Bashkuara Arabe, po përpiqen ta rikthejnë Sirinë në lojë.

Dhe akuza janë ngritur kundër administratës amerikane të presidentit Joe Biden për lirimin e kontrollit të saj në Damask. Dhe jo vetëm.

Pas tërmetit në shkurt, shumë shtetas perëndimorë shfrytëzuan mundësinë për të rivendosur lidhjet me Sirinë.

Përjashtimi i vetëm në këtë kuptim janë sanksionet e vendosura nga SHBA dhe Britania e Madhe ndaj familjarëve të Asadit, të akuzuar si të përfshirë në trafikun e drogës së quajtur kaptagon.

Mouaz Moustafa, drejtori ekzekutiv i Task Forcës Siriane të Emergjencave, një grup mbrojtës, shpjegon se si një aktakuzë do të dërgonte një mesazh të pamohueshëm.

"Askush nuk duhet të normalizojë marrëdhëniet me një regjim që ka vrarë 500,000 deri në një milion njerëz, duke përfshirë amerikanë dhe evropianë, dhe vazhdon ta bëjë këtë", - tha ai për “New York Times”.

Në janar 2022, një gjykatë gjermane dha një dënim historik të përjetshëm kundër Anëar Raslan, një kolonel sirian, për krime kundër njerëzimit, duke përfshirë torturimin e më shumë se 4,000 të burgosurve sirianë.

Në vitin 2018, prokurorët gjermanë lëshuan një urdhër-arresti për Hassan, por ende nuk e kanë arrestuar atë.

Në mars, prokurorët francezë paditën dhe lëshuan urdhra-arresti kundër Mamlouk dhe Hassan në lidhje me vrasjen e dy burrave me shtetësi të dyfishtë siriano-franceze.

Nëse Departamenti i Drejtësisë do të akuzonte Hassan dhe Mamlouk, burrat nuk kanë gjasa të hyjnë në një vend që dëshiron t'i ekstradojë ata në Shtetet e Bashkuara.

Por avokatët e të drejtave të njeriut, thonë se akuza do të kishte ende rëndësi, duke zbuluar më shumë për mizoritë që vazhdojnë të kryhen në Siri.

"Assad është ende në pushtet", - shpjegon Clémence Bectarte, një avokat për Federatën Ndërkombëtare për të Drejtat e Njeriut, i cili përfaqësoi familjen e dy viktimave në padinë e fundit të Francës.

“Dhe ndjekjet penale janë aktualisht mënyra e vetme që viktimat dhe familjet e tyre të përpiqen të kërkojnë drejtësi”.