Bota

Samiti për Demokraci i Biden do të përfshijë vende jo dhe aq demokratike

Ftesat për Samitin virtual të Presidentit amerikan Joe Biden për Demokracinë do t'u jepen këtë javë krerëve të shteteve në të gjithë botën, përfshirë udhëheqësit e vendeve me demokraci të diskutueshme vitet e fundit. Polonia, Meksika dhe Filipinet janë ndër vendet që Biden planifikon të ftojë në samit, të cilin ai u zotua se do ta mbajë gjatë vitit të tij të parë në detyrë për të kundërshtuar tërheqjen e shteteve autoritare si Kina dhe Rusia.

Pyetja se cilat vende do të ishin në listën e ftesave ka nxitur disa muaj spekulime në mes të një tendence globale të prapambetjes demokratike, përfshirë disa aleatë brenda Bashkimit Europian dhe NATO-s, si Polonia, Hungaria dhe Turqia.

"Ajo që ne po përpiqemi të bëjmë përmes Samitit për Demokraci është të nxisim rinovimin demokratik në të gjithë botën",- tha një zyrtar i lartë i administratës, duke folur në kushtet e anonimitetit. "Për shkak të kësaj, ne po kërkojmë një qasje vërtet gjithëpërfshirëse, me çadra të mëdha",- tha zyrtari.

Mbi 100 udhëheqës pritet të ftohen në samit, sipas zyrtarit, i cili do të zhvillohet praktikisht më 9 dhe 10 dhjetor. Një gamë e larmishme gjeografikisht dhe ekonomikisht e vendeve janë të përfshira në listë, tha zyrtari, siç tha administrata kërkon të mbajë sa më shumë kombe të jetë e mundur në vijën demokratike. Koreja e Jugut, Japonia, Kenia, Gana, Zambia, Indonezia dhe Uruguai janë mes atyre që do të ftohen. Administrata nuk pranoi të ndajë listën e plotë.

Por disa nga zgjedhjet ka të ngjarë të shkaktojnë polemika midis avokatëve të demokracisë. Polonia ka qenë vazhdimisht në prapavijë për vite me radhë pasi partia në pushtet Ligji dhe Drejtësia ka kërkuar të forcojë kontrollin e saj në gjyqësorin e vendit, i cili e ka vënë atë në një rrjedhë përplasjeje me BE. (Organizata jofitimprurëse Freedom House me seli në Uashington ende e përshkruan Poloninë si të lirë.) Presidenti populist i Meksikës, Andrés Manuel López Obrador, i është drejtuar haptazi kohës së sundimit njëpartiak në Meksikë dhe ai ka shtuar shqetësimet e përhapura se po minon shtyllat e Demokracia meksikane.

Ftesa në Filipine vjen disa javë pasi gazetarit Maria Ressa iu dha Çmimi Nobel për Paqen për përdorimin e "lirisë së shprehjes për të ekspozuar abuzimin me pushtetin, përdorimin e dhunës dhe rritjen e autoritarizmit në vendin e saj të lindjes, Filipinet". Presidenti i Filipineve Rodrigo Duterte ka synuar të vendosë dorë në sistemin gjyqësor të vendit dhe është përshtatur me zgjerimin agresiv të Kinës në rajon.

Samiti virtual pritet të pasohet nga një "vit veprimi", tha zyrtari i lartë i administratës, i cili do të përfshijë përpjekjet për të angazhuar shoqërinë civile dhe sektorin privat për të mbajtur vrullin e ndjekur nga një samit personal vitin e ardhshëm. Pandemia Covid-19 do të zbehet.

Ekspertët janë ndarë në lidhje me samitin dhe pyetjen se kë të ftojnë. Disa kanë mbështetur idenë e shtrirjes së dorës drejt vendeve në prag të prapambetjes me shpresën për t’i sjellë përsëri në vijë, duke vënë në dukje se një mbledhje e demokracive të konsoliduara ka të ngjarë të përsërisë forume të tjera ndërkombëtare dhe të dominohet nga vendet perëndimore dhe disa aziatike. Të tjerët kanë shprehur skepticizëm se një samit do të ndryshojë trajektoren e fuqive të reja në botë.

"Ne nuk po kërkojmë të përcaktojmë se kush është një demokraci e cila nuk është një demokraci," tha zyrtari i administratës. "Ne e pranojmë se një numër i qeverive të ftuara do të kenë disa sfida. … Ne vijmë në këtë samit si SHBA gjithashtu me përulësi. Ne e kuptojmë që kemi pasur sfida dhe po kërkojmë të adresojmë sfidat tona. "

Demokracia ka qenë në rënie çdo vit që nga viti 2006, sipas Freedom House. Vitin e kaluar u pa një rënie veçanërisht e madhe pasi udhëheqësit autoritarë e kapën pandeminë për të goditur liritë civile dhe lirinë e shprehjes, me vetëm 82 vende të vlerësuara si "të lira" në renditjen e tyre më të fundit. India, demokracia më e populluar në botë, u ul nga e lirë në pjesërisht e lirë.

Shtëpia e Bardhë ka thënë më parë se samiti do të përqëndrohet në tre tema kryesore: mbrojtja kundër autoritarizmit, lufta kundër korrupsionit dhe promovimi i respektimit të të drejtave të njeriut.

Burimi: Foreign Policy/ Përshtati: Gazeta “Si”


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë