Pse librat elektronikë kanë ndryshuar perceptimin tonë për leximin

Debati për libra elektronikë dhe libra të shtypur ka ndezur prej kohësh diskutimet mes njerëzve që merren me librin.

Në një artikull të fundit, faqja në internet e “Book Riot” (faqe kulturore angleze) e ka rihapur këtë debat.

Një studim i kryer në fillim të viteve ‘90, në fakt, kishte treguar se leximi në ekrane ishte ngadalësuar dhe ishte më pak i saktë. Ja se si e-books ndryshojnë perceptimin që kemi për një tekst kur lexojmë një libër.

Kuptimi i një teksti

Në vitin 2014 u tregua se fëmijët preferojnë librat e shtypur sesa të lexojnë në një ekran të pajisjes. Si prindërit ashtu edhe mësuesit kanë vërejtur se si rritet vëmendja dhe kureshtja e të vegjëlve kur bashkëveprojnë me një libër prej letre sesa me një dixhital. Rëndësia e prekjes dhe perceptimi i ndryshëm vizual i bëjnë librat e shtypur më tërheqës për një fëmijë. Në të njëjtën linjë, një studim norvegjez shqyrtoi disa fëmijë të shkollës fillore. Ajo ka treguar se lëndët që mësohen në libra të shtypur kanë një aftësi më të madhe për t’iu përgjigjur pyetjeve të të kuptuarit. Një studim nga Universiteti Stavanger në Norvegji tregoi se pasi u caktuan të njëjtën histori të shkurtër 50 njerëzve për ta lexuar, gjysmën në e-book dhe gjysmën në letër, ata që kishin lexuar librin e letrës kishin ndjeshmëri dhe e kishin kuptuar më shumë përmbajtjen. Është vërejtur gjithashtu se lexuesit e ebook hasën më shumë vështirësi në rindërtimin e planit të tregimit.

Fizikiteti i librave

Disa studiues pretendojnë se ndryshimet midis lexuesve të e-book dhe lexuesve të librave letër janë për shkak të lodhjes së syve të shkaktuar nga ekrani, të tjerë thonë se fizikiteti i librit është një element themelor për përqendrim më të mirë. Takti dhe shkathtësia me të cilën dikush lidhet me një libër sigurisht që nuk është i njëjtë me atë të një pajisjeje, madhësia ose pesha e së cilës, faqja që pason ose shenja për të mbajtur mend faqen nuk është e njëjta. Gjithashtu për këtë arsye, shpesh, ata që lexojnë në pajisje dixhitale nuk kanë një kuptim të gjatësisë së asaj që po lexojnë. Sidoqoftë, ky aspekt i fizikalitetit nuk ka të bëjë vetëm me librat, por edhe me filmat. Shikuesit janë më të përqendruar dhe të angazhuar kur shkojnë në kinema sesa kur e shikojnë online në rrjetet sociale.

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.