.png)
Përpara disa vitesh shkencëtarët që po studionin të mbjellat e rritura në zonën e Çernobilit, e vendosën të përdornin disa nga drithërat e tyre të mbetura për të prodhuar alkool. Nga ky eksperiment doli në tre vodka me emrin "Atomik". Qëllimi ishte të tregonte se frutat paksa radioaktive, të rritura në pemishte ose afër zonës së kontaminuar që rrethon termocentralin bërthamor të Çernobilit, mund të distiloheshin në një vodka joradioaktive. Fitimet u kanalizuan në komunitetet që jetojnë në zona përreth.
Tani, ndërsa trupat ruse pushtojnë tokën ku rritet dhe korret ai frut, kjo kompani e pazakontë po bën një lëvizje sfiduese marketingu duke lëshuar dy "pije premium" të tjera, e duke dhuruar fitimet për të ndihmuar refugjatët ukrainas.
E ardhmja e një ndërmarrjeje që krijon një frymë të veçantë mund të duket e parëndësishme mes krizës së vazhdueshme në Ukrainë, por ajo është një shembull se si puna e saj e madhe nuk duhet zhbërë nga lufta. Pas 30 vitesh studimi të zonës së përjashtimit, shkencëtarët që krijuan projektin "Atomik", u mundësuan njerëzve në tokat e kontaminuara të shisnin prodhimet e tyre. Ishte një moment domethënës në rimëkëmbjen e një pjese të Ukrainës që u braktis kryesisht pas katastrofës bërthamore të vitit 1986.
"Tani, i gjithë rajoni ku ne korrim frutat tona për prodhim është i pushtuar nga forcat ruse," shpjegoi Kyrylo Korychenskyi, një studiues mjedisor dhe anëtar i ekipit që krijoi "Atomik".
Forcat ruse morën kontrollin e termocentralit bërthamor të Çernobilit dhe makineritë ushtarake që nxirrnin pluhur radioaktiv në zonën e kontrolluar zakonisht me kujdes shkaktuan një rritje të niveleve të rrezatimit.
"Informacioni që marrim nga rajoni është shumë i keq. Forcat ruse shkojnë në fshatra dhe i vendosin tanket e tyre në mes të kopshteve me të mbjella", thotë Kyrylo.
Autoritetet ukrainase kanë akuzuar forcat ruse për plaçkitje dhe shkatërrimin e një laboratori të ri kërkimor të krijuar për të përpunuar dhe analizuar mostrat radioaktive dhe për të monitoruar zonën.
Jim Smith është një nga themeluesit e Atomik dhe një shkencëtar në Universitetin e Portsmouth. Ai ka kaluar një pjesë të madhe të karrierës së tij duke studiuar zonën dhe thotë se vite punë të rimëkëmbjes së këtyre tokave tashmë rrezikojnë të shkatërrohen.
"Komunitetet që kanë vuajtur për 35 vjet tani po vuajnë edhe më shumë. Ne shqetësoheshim për rrezikun nga stronciumi radioaktiv në [qytetet] që tani po bombardohen", tha ai.
E ardhmja e projektit Atomik - dhe ajo e njerëzve që jetojnë dhe kultivojnë fruta në pemishtet e tyre pranë zonës është e pasigurt. Nëse lufta ka përfunduar deri në momentin që vjen sezoni i ardhshëm i korrjes, Kyrylo - i cili ndodhet në shtëpinë e tij në Kiev me gruan dhe fëmijët e tij -atëherë do të ketë më pak dëme.
Ai shpreson të kthehet në "jetën e tij të paraluftës" dhe ta vazhdojë projektin aty ku e la.
Burimi: BBC/ Përshtati: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
