Piramidat financiare, ekzistojnë se krimi paguan për të gjithë

Krimi paguan për të gjithë. Ky është mësimi për të gjithë ata që derdhin para në skema Ponzi si tek skema 64.8 miliardë dollarëshe e Bernie Madoff, , e cila shpërtheu pikërisht si 10 vjet më parë nga kjo javë.
Krimi paguan për autorët e këtyre skema , familjet e tyre dhe miqtë e tyre. Madoff përfundoi në burg, por megjithatë shumë njerëz u pasuruan gjatë mashtrimit të tij të gjatë.
Kjo është arsyeja pse skemat Ponzi mbijetojnë edhe sot, duke mashtruar edhe profesionistët e "parave të mençura" në Wall Street.
E kam shkruar artikullin e parë skeptik në lidhje me Madoff, në maj 2001. Ky artikull vuri në pikëpyetje interesat e lartta të kthimit të investimit që përfition kontribuesit në skema, dhe unë dyshoja se ishte shumë e bukur për të qenë e vërtetë.
Një ekspert i opsioneve më pas me Deutsche Bank, Ken Nakayama, më bëri me dije se Madoff nuk mund të humbasë ". Fondi i Gjelbër i Madoff ( ose fondet e garantuara) pretendonte se ishte duke investuar .
Në atë kohë, “fondet e Garantuara” ishin të rralla. Unë isha i habitur që fondi i fshehtë i Madoff nuk kishte humbur kurrë para, madje as gjatë viteve kur kishte flluska si ajo në vitin 2001 që quhej viti vit i humbur pas shpërthimit të flluskës dot-com.
Madoff madje foli me mua në telefon, duke thënë se ai nuk do të detajonte strategjinë e tij "të pronarit".
E kam shkruar artikullin e parë skeptik në lidhje me Madoff, në maj 2001. Ky artikull vuri në pikëpyetje normat e larta të kthimit të investimit.
Javën pasi artikulli im u botua , erdha në zyrë duke pritur që telefoni zhurmonte nga zilet. Në vend të kësaj, heshtja: Media ku unë publikova “Barroni” nuk kishte marrë një pyetje të vetme për historinë.
Kaluan shtatë vjet. Rënia në stoqe gjatë krizës financiare i detyroi investitorët e Madoff të nxitojnë për të dal nga skema pasi ai në nëntor 2008 nuk mund të kthente dot 7 miliardë dollarë.
Por sikur kriza financiare të mos ndodhte, Madoff mund të ishte ende në biznes.

Më 11 dhjetor 2008, unë isha duke shikuar CNBC kur vjen lajmi i bujshëm "Bernie Madoff arrestohet për skemën 65 miliardë dollarë Ponzi." Bërtita . Gjatë viteve, kisha një ndjenjë se diçka nuk ishte e drejtë me Madoff. Ai nuk shpjegonte opsionet "strategjitë" e tij të investimit, dhe nuk lejonte investitorët që të bëjnë bënin kujdesin e tyre të duhur për paratë e investuara. Më vonë, mësova se Komisioni i Letrave me Vlerë, duke marr shkak nga artikulli im, kishte urdhëruar një auditim të Madoff, por asgjë nuk erdhi prej tij.
Investitorët e Hollivudit përfshirë Steven Spielberg, Kevin Bacon dhe John Malkovich; Trashëgimtari L'Oréal Liliane Bettencourt; Fred Ëilpon, pronar i Neë York Mets; dhe bankierët si Rene-Thierry Magon de la Villehuchet, tentuan disa vetëvrasje, javë pas arrestimit të Madoff.
Ndërkohë investitorë në skemë vepruan si ndërmjetës dhe tërhoqën miliona dollarë si fitime të rreme. Një prej tyre ishte Jeffry Picower, i cili vdiq në pishinën e tij jo shumë kohë pas arrestimit të Madoff. Një hetim shumëvjeçar i FBI-së gjeti se Picower ishte përfituesi më i madh i skemës së Madoff, i cli iu bënte thirrje vetëm përmes telefonave investitorëve duke i reklamuar “fitime” por që humbjet do të “ishin fyese” pra qesharake. Pasuria që ai ktheu mbrapsht tek kreditorët ishte 7.2 miliardë dollarë.
Madoff, tani 80 vjeç, mbetet në burg për jetën në Butner, N.C., dikur një kampi i të burgosurve të Luftës së Dytë Botërore.
Të paktën 10,000 investitorë humbën para me Madoff, duke përfshirë bamirësitë, fondet dhe universitetet. Dhe adiminstatori i skemës pas rënies Irving Picard ka mundur t’ju kthej kreditorëve vetëm 75 cent për çdo dollarë të investuar. Ai po vazhdon të zgjidhë rrëmujën por kjo është një normë e pabesueshme e rikuperimit për një krim të kësaj madhësie.
Krimi i Madoff zgjati përafërsisht 45 vjet. Sipas Byrosë Federale të Hetimeve, e cila gjeti rreth 1,500 kuti me dokumenta , mashtrimi filloi menjëherë pas hapjes së dyqanit dhe kur solli vëllain e tij Peter. Byroja e hetimit zbuloi edhe deklarata të shkruara më dorë nga klientë që nga koha e viteve 1970 .
Fondi "hedge" i Madoff ishte asgjë më shumë se një llogari rrjedhëse në JPMorgan Chase, nga e cila ai rregullisht do të derdhte paratë . Asnjë blerje e vërtetë dhe as një shitje " nuk u zhvillua kurrë. Në vend të kësaj, programuesit me paga dhe punonjësit klerikë ( kreditorë të ndryshëm ) në fondin e pretenduar të Madoff-it prodhuan deklarata letre.
Familja e Madoff dyshohet gjithashtu se luante një rol. Bijtë e tij, Mark dhe Andreë, ishin nën hetime penale nga FBI në kohën e vdekjes së tyre: Mark nga vetëvrasja dhe Andreë nga kanceri.
Të dy djemtë përfituan miliona dollarë në "fitime" të rreme nga llogaritë e fondeve të tyre të mbrojtjes Madoff, pavarësisht faktit se ata punuan një kat sipër në firmën legjitime të brokerimit të Madoff. Si tregtarë profesionistë, ata duhet ta kishin njohur më mirë.
Vëllai i Bernie, Pjetri, ishte bashkëpunëtor aktiv, duke nënshkruar deklarata financiare të qëndrueshme; ai ende po vuan dënimin me burg prej 10 vjetësh. Gruaja e Bernie, Ruth, tërhoqi më shumë se 10 milionë dollarë në ditët që çuan në arrestimin e tij. Ajo nuk u akuzua, mbetet e lirë dhe u lejohet të mbajë 2,5 milionë dollarë nga administruesi i besuar.
Pesë punëtorë - Daniel Bonventre, Annette Bongiorno, DiPascali dhe dy programues, George Perez dhe Jerome O'Hara - u shpallën fajtorë në 2014. DiPascali vdiq para dënimit.
Megjithëse Kongresi morri masa dhe bëri disa reforma post Madoff, mashtrimet vazhdojnë.

Për shembull, Andreë Caspersen, një ish-ekzekutiv i kapitalit privat, gjeti një mënyrë për të vjedhur para nga institucione të ndryshme të afta për investimt Skema e tij ishte e ngjashme me atë të Madoff, duke përgjuar deklaratat dhe duke kontrolluar rrjedhën e fondeve.
Ndaj nëse i jepni dikujt para për të investuar, insistoni që një kujdestar i pavarur i palës së tretë të mbajë paratë tuaja dhe të dërgojë deklarata drejtpërdrejt tek ju. Nëse dikush pyet për të trajtuar llogaritë tuaja drejtpërdrejtë, mos e shkelni.
Kthimet rrallë shkojnë në një vijë të drejtë. Nëse investimet tuaja fitohen vazhdimisht kur konkurrentët dhe tregu të humbasin, ky mund të jetë një sinjal alarmi .
Në vitet pas vitit 2001, a mendova të shkruaja një tjetër histori në Madoff? Gjithë kohës. A do të kishte dëgjuar dikush?
Erin E. Arvedlund/Barron

*Erin E. Arvedlund është një shkrimtar i stafit në Filadelfia Inquirer që mbulon investimet / financat personale. Ajo është autori i Too Good to Be True: Rritja dhe Rënia e Bernie Madoff (Penguin).

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.