Ekonomi

Ministria e Bujqësisë: S’jemi prekur nga bakteri që po shfaros pemtarinë në Europë

Në Shqipëri nuk është e pranishme Xylella fastidiosa, bakteri më i rrezikshëm për bimët që po shkatërron ullishtarinë europiane dhe bimë të tjera. Ministria e Bujqësisë thotë për Gazetën “Si” se është bërë një studim pesëvjeçar për të identifikuar nëse vendi ynë është prekur nga ky bakter i rrezikshëm.

Madje, shkresa e Ministrisë që deklaron se Shqipëria nuk është e prekur, ndodhet edhe në faqen e BE-së dhe mban datën 12 mars 2019.

Megjithatë, sipas ekspertëve të fushës, duke qenë se sëmundja përhapet shumë në kohën e thatë ose pas shirave, të cilat favorizojnë shtimin e insekteve, duhet ndaluar importi i fidanëve nga Pulia e Italisë, shartesave etj sepse sëmundja nuk transmetohet me farërat.

Shqipëria ka aktualisht 11 milionë pemë ulliri, ku pothuajse ½ çdo vit nuk ka prodhimtari. Që do të thotë se llogariten gjithmonë rreth 6 milionë pemë në prodhim.

Bashkimi Europian është shumë i shqetësuar për situatën në lidhje me praninë e Xylella Fastidiosa në disa prej vendeve anëtare.

Sëmundja është diskutuar në mënyrë të rregullt në takimet mujore të Komitetit të Përhershëm për Bimët, Kafshët, Ushqimin - Seksioni i Shëndetit të Bimëve - me Shtetet Anëtare.

Më 1 dhjetor 2017, Komisioneri Andriukaitis dhe ministrat nga shtete të ndryshme anëtare u takuan në Paris në një konferencë të nivelit të lartë të bashkëorganizuar nga Komisioni Europian dhe ministria franceze e bujqësisë.

Italia

Në tetor 2013, Autoritetet italiane njoftuan Komisionin për shpërthimin e parë të Xylella Fastidiosa në jug të Pulias (Provinca e Leçes). Në maj të vitit 2015, zona e infektuar u deklarua si zonë nën kontroll. Që atëherë, zona e demarkuar është përditësuar në disa raste për të adresuar përhapjen e dëmtuesve në Provincat fqinje të Tarantos dhe Brindisit. Disa ankesa në Gjykatë kanë ngadalësuar heqjen e pemëve të ullirit të infektuara të vendosura në disa pjesë të zonës së përcaktuar. Në mars të vitit 2018, autoritetet italiane njoftuan praninë e Xylellës në pjesë të ndryshme të zonës nën kontroll në atë kohë. Numri i këtyre shpërthimeve çoi në përfundimin se çrrënjosja e dëmtuesve në zonën nën kontroll nuk ishte më e mundur dhe, për shkak të vonesave të konsiderueshme në largimin e këtyre bimëve të infektuara dhe rrezikun e përhapjes së mëtejshme drejt veriut të rajonit të Puglias, më 27 qershor 2018, Komisioni miratoi Vendimin (BE) 2018/927, duke e shtrirë zonën e shënuar me 20 km drejt veriut të rajonit. X. fastidiosa në Puglia ka infektuar kryesisht pemët e ullirit.

Franca

Në korrik 2015, autoritetet franceze njoftuan Komisionin për shpërthimin e parë të multipleksit të nëngrupit X. fastidiosa në Korsikë. Hetimet janë në progres: 25 shpërthime janë zbuluar në PACA (departamentet: Var dhe Alpes-Maritimes) dhe rreth 350 në Korsikë. Prania e X. fastidiosa subsp. pauca është zbuluar edhe në PACA (Menton). Lëvizja e bimëve të specifikuara nga Korsika dhe PACA aktualisht nuk është i autorizuar. Aktivitetet e anketimit vazhdojnë në zonat mbrojtëse të zonave shpërthyese në PACA për të dhënë një ide të qartë për statusin e Xylellës në ato zona. Bimët zbukuruese, të tilla si Polygala myrtifolia, janë bimët kryesore të prekura.

Gjermania

Në qershor të vitit 2016, autoritetet gjermane njoftuan një prani të izoluar të Xylella Fastidiosa në në një serë të Saksonisë. Që atëherë disa bimë të tjera rozmarinë dhe bimë të tjera hibride zbukuruese u zbuluan të kenë prani të këtij bakteri. Të gjitha bimët u shkatërruan. Pas aktiviteteve intensive të vrojtimit të kryera në zonën mbrojtëse, e cila konfirmoi mungesën e rasteve të tjera pozitive, në përputhje me bazën ligjore në fuqi, autoritetet gjermane shpallën çrrënjosjen dhe heqjen e zonës së përcaktuar.

Spanja

Në tetor 2016, autoritetet spanjolle njoftuan Komisionin për shpërthimin e parë të Xylella Fastidiosa në tre pemë të freskëta qershi të vendosura në një kopësht të Mallorcas. Që nga ajo kohë, një numër shpërthimesh janë zbuluar në Baleares, duke çuar në zbulimin e nëngrupeve të ndryshme: X. fastidiosa subspecies fastidiosa (Mallorca), X. fastidiosa subspecies multiplex (Mallorca dhe Menorca), dhe subspecies X. fastidiosa pauca (Ibiza) . Pemët e ullirit të egër dhe të kultivuar, bimët janë pritësit kryesorë të bakterit.

Për shkak se X. fastidiosa konsiderohet të jetë themeluar në ishuj, i gjithë territori i Baleares u shpall si zonë nën kontroll më 14 dhjetor 2017. Lëvizja e bimëve të specifikuara nga Baleares aktualisht nuk është i autorizuar.

Më 30 qershor 2017, autoritetet spanjolle njoftuan praninë e X. fastidiosa subsp. multiplex në Alicante (Rajoni Autonom i Valencias). Bimët e bajameve janë bimët kryesore pritëse të gjetura deri tani, megjithëse raste pozitive janë raportuar edhe kohët e fundit në bimët e rozmarinës, Helichrysum italicum dhe bimëve të tjera.

Së fundi, më 10 prill 2018, autoritetet spanjolle njoftuan gjithashtu Komisionin për praninë e parë të X. fastidiosa. multipleks në një ullishte në fushë të hapur, në territorin e Spanjës, në Madrid. Zona u rrethua dhe u morën masat e zhdukjes, dhe bllokimi i lëvizjes së bimëve të specifikuara nga ajo zonë. Studimet vazhdojnë.

Pjesa tjetër e territorit të BE-së

Të gjitha shtetet anëtare duhet të kryejnë anketime vjetore për praninë e Xylella Fastidiosa në territorin e tyre në të gjithë listën e bimëve të specifikuara. Çdo gjetje pozitive duhet t'i raportohet Komisionit dhe Shteteve të tjera Anëtare më së voni brenda 8 ditëve të punës pas ditës së konfirmimit të pranisë së Xylella Fastidiosa.
Aktualisht, territori i Bashkimit Europian me përjashtim të zonave të përcaktuara zyrtarisht konsiderohet i lirë nga Xylella Fastidiosa bazuar në anketat zyrtare. Për shembull, në vitin 2016, u analizuan 40,600 inspektime me 20,000 mostra në kopshte, fidanishtet dhe vende të tjera në të gjithë territorin e Bashkimit, me përjashtim të zonave të identifikuara.


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë